Öldükten sonra amel defterleri kapanmayan üç kimse kimlerdir?
Ebu Hureyre (ra)'den rivayet edildiğine göre, Rasûlüllah (sav) şöyle buyurdu:
"İnsanoğlu öldüğü zaman, bütün amellerinin sevabı da sona erer Şu üç şey bundan müstesnadır: Sadaka-i câriye, istifade edilen ilim, kendisine dua eden hayırlı evlat"[1]
Ölüm, bu dünyada yaşanan geçici hayatın sona ermesi, varlığı kesin olan ebedî hayata geçişin başlangıcıdır Ölümle hayat durduğu gibi, yapılan hayırlar da, günahlar da sona erer Ancak ilâhi hikmetin bir sonucu olarak bazı işlerin sevabı, bazı işlerin günahı ölümden sonra da devam eder.
Hadisde sevabı ölümden sonra da devam eden üç amelden bahsedilmektedir Bunlardan biri sadaka-i câriye, yani hayrı devam eden iyiliktir Herkesin faydalandığı ve varlığı devam ettiği müddetçe sevabı da devam eden hayırlardır Câmi ve mescidler, mektep ve medreseler, yollar ve köprüler, çeşmeler ve sebiller, hanlar ve hamamlar, her çeşit hayır vakıfları bunun örneğidir Bunları yapanların, yapımına katkı sağlayanların amel defteri kapanmaz ve sevabı sürekli olur.
Sevabı devamlı olan ikinci sâlih amel, kendisinden insanların sürekli faydalandığı ilimdir İnsanın öğrendiği ilmi, elde ettiği bilgiyi başkalarına öğretmesi en büyük hayırlardan biridir Bunun çeşitli yolları ve şekilleri vardır Talebe yetiştirmek, kendi ilmini ve bilgisini onlara öğretmek en önemlisidir Bunun yanında kitap yazmak ve yayınlamak, günümüzün modern imkânlarından faydalanarak disketlere aktarmak, kasete ve filme almak, onların muhafaza edildiği ilmi araştırma merkezleri kurmak, konferanslar ve seminerler vermek, kısaca ilmini ve bilgisini kendisinden sonraki nesillere bir şekilde aktarmak, kişinin amel defterinin kapanmamasına ve sevabının devamlı olmasına vesile teşkil eder.
Tabiî ki bu ilim ve bilgilerin faydalı ve hayırlı olması önemli bir şarttır Çünkü zararlı bilgiler zararlı insanlardan daha kalıcıdır Zira insan ölür gider, fakat zararlı fikirler devam eder Bunun da sahibi için sürekli bir vebal olacağı açıktır
Kişinin ölümünden sonra sevabını devamlı kılacak olan üçüncü amel, arkasında kendisine dua edecek sâlih evlat bırakmaktır .
Sâlih evlatla kastedilen Müslüman evlattır Anne babaya düşen en önemli görev, çocuklarını iyi bir Müslüman olarak yetiştirmektir Böyle bir evlat, ölümlerinden sonra anne babasına kendisi dua ettiği gibi, başkalarının da dua etmesine vesile olan işler yapar.
HADİSTEN ÖĞRENDİKLERİMİZ:
1 Ölüm dünya hayatının sonu, ebedî olan ahiret hayatının da başlangıcıdır Ölüm, kişinin dünyadaki amellerini ve sevabını da sona erdirir
2 Bazı ameller vardır ki, sevabı kesildikten sonra da devam eder Bunlar sadaka-i câriye, faydalanılan ilim ve anne babasına dua eden Müslüman evlattır.
3 İlmi ve bilgiyi sadece öğrenmek değil, fakat aynı zamanda başkalarına öğretmek ve kendisinden sonraki nesillere en iyi yollarla aktarmak gerekir [2]
----------------------------------------------------------------
[1] Müslim, Vasiyyet 14 Ayrıca bk Ebû Dâvûd, Vasâya 14; Tirmizi, Ahkâm 36; Nesâî, Vasâyâ 8
[2] İmam Nevevi, Riyâzüs’s-Sâlihîn, Peygamberimizden Hayat Ölçüleri, Tercüme ve Şerh: ProfDr M Yaşar KANDEMİR, ProfDr İsmail Lütfi ÇAKAN, DoçDr Raşit KÜÇÜK, Erkam Yayınları, İstanbul 1997 (Gözden geçirilmiş yeni baskı), c6, s170-172;
FANİ DUNYA RADYO FORUM
