Gönderen Konu: Eğitim, İnsanı İslam'a Yönlendirmektir (Okunma sayısı 1498 defa)

webtasarim · « : Eylül 21, 2024, 08:53:00 ÖÖ »

Eğitim, İnsanı İslam'a Yönlendirmektir

İnsanı, hayvandan ayıran en büyük özellik, eğitilebilir olmasıdır. Hayvanlar da eğitilebilir, ama öğrendiklerini hemcinslerine aktaramazlar. Onun için kültürel bir birikimleri yoktur.

Örneğin, bin sene önceki bir at bugün de aynıdır. Kültürleri ve oluşturdukları, geliştirdikleri bir medeniyetleri, teknolojileri yoktur.

İnsan ve hayvan arasındaki bu fark, insanı eşrefi mahlûkat yapar. Allah, insandan bahsederken onda iki yanın olduğunu özellikle vurgular: “İnsana iyilik ve kötülük duyguları ve ondan korunma ilham edildi.” ( Şems, 8 ) İşte eğitimin temel hedefi, kendisine ilham edilen bu iki yandan, iyilik tarafına götüren bir yönlendirme vermektir.

İnsan bir taraftan duyu organları (göz, kulak, burun, dokunma, tatma) ile algıladıklarını tartarak onları değer skalasında bir yere oturtması gerekir. Bu özelliktir, onu diğer mahlûkattan ayıran ve davranışlarına yön veren. Örneğin bir ormanda çıkan yangında, hayvan sadece kaçar, insan ise kaçma gücüne sahip olmakla beraber; yangını söndürme çabalarının da içine girer. Bu fark, insanda davranışını iradeyle ilgili kılarken; hayvandakinin ise sevki tabii (içgüdü) ile gayri iradi olmasını sağlar. Bu, yıllar boyu birikimler ve nesillerden nesillere aktarımlar ile insanda kültürel bir birikimin ve medeniyetin kaynağını teşkil eder.

İnsana kir, kendisine yaşamı için son derece gerekli olan duyu organlarından gelir.

Gözdür, onu şehvete sevk eden. Kulaktır, elleridir, onu harama götüren. Merhameti bol olan Rabbimiz, onlardan akabilecek olan kirlerden korunabilecek gücü de vermiştir. Duyu organlarının sağladığı istek ve arzular nefsin yeri beyinde, korunabilmek için oluşan manyetik akımlar; ruhun yeri kalpte kendisine yer bulur. İşte insan, bıçak sırtı gibi bir serüveni yaşamak zorundadır. Rahman olan Allah bu keskin mücadelede başarılı olmaları, nefsinin ve şeytanın kölesi olmaması için Mürebbilerini, asli terbiye ve eğiticilerini Peygamberlerini göndermiştir.

Bu nedenle eğitim Rabbanîdir. İnsana kötülüğü ve ondan korunmayı öğretmesi sebebiyle ilahidir. Ruh O’nun kendisinden üflenen bir latife olduğu için iyiden, güzelden hoşlanır.

Kul Rabbi tarafından böylece korunur. Bu peygamberlerin temel görevleri içerisinde yer alır. Rabb melekleri vasıtasıyla sürekli ruhun merkezi kalbine, güzellikler fısıldar. Orada güller açar, beyne giden bu akımlar duyu organlarının yeri beyin tarafından davranışa dönüştürülür. Bu sebeple beyine giden her niyet önemlidir. Onun için Rabb iyi niyetleri kayda geçirtir. Güzel davranışlar, iyi niyetler sevap hanesine yazılır. Nefisten kaynaklanan kötü düşünceler fiiliyata dönüşmedikçe, kayda geçirtilmez. Bu nedenle, Rabbimizin bir lütfu olarak “ameller niyetlere göredir” peygamberi beyan ile içimizdeki güzellikler anında zapt-ı rabt ile kayda geçer.

Eğitimin önünde üç hedef vardır. Birincisi, insanın dış dünyası ile ilişkisini sağlayan duyu organlarını, isteklerini ve şehvetini eğitmektir. Eğer bunlar galip gelirse, insan nefsinin kölesi olur. Eğiticilerin, ebeveynlerin, öğretmenlerin ve bunların uygulama esaslarını belirleyen eğitim sistemlerinin düzenlenmesinde, temel ölçülerden birisi bu alınmalıdır. İkincisi, insanın lahuti yanının merkezi olan kalbinin eğitimidir. Birincisinde yer alan duyu organlarının beyine gönderdiği manyetik sinyallere karşılık beyine giden ikinci elektromanyetik sinyallerin merkezi de kalptir. Kalp, insan için Rabbimizin verdiği en büyük nimetlerden birisidir. Bu organımızın görevi sadece vücudumuza kan pompalamak değildir. Yaratılıştan ilim, hikmet, marifetullah, teslimiyet, iman, irfan, fikir, idrak gibi özellikleri de taşıyan bir merkezdir. Hani peygamberimizin “insan İslam fıtratı üzerine doğar” belirlemesiyle içindeki güzelliklere, bu saydığımız letaiflere işaret edilir. Rabbimizin ruhundan üflediği özelliklerdir. İnsanda buna ilişkin izler, O’na yönelme duyguları, O’nun tarafından lütfedilmiş özelliklerdir.Üçüncüsüne gelince; insan bir taraftan duyu organlarının insan nefsine; beynine getirdiği bilgiler ile kalbinin arzuladığı güzelliklerin mekânıdır. Eğitimden maksat bu ikisinin arasındaki dengeyi öğretmektir. Bıçak sırtı gibi keskindir. Ne duyu organlarımız vasıtasıyla beynimize gelen isteklerden, ne de gönlümüzle; yüreğimizde açmayı bekleyen gonca güllerden vazgeçebiliriz. Peygamberimizin nefsinin isteklerine karşılık vermekten uzak durmayı kendisine görev yükleyen sahabeyi uyardığını görüyoruz. İslam’da ruhbanlık yoktur. Hem Rabbinin kendisine verdiği nefsinin arzularını yerine getirecek, hem de bu maddi âlemde Rabbine yükselebilmek için kalbinde, içinde, gönlünde var olan O’nun ona verdiği güzelliklerle dolup taşacaktır. Bu bir denge işlemidir. Dışından ve içinden gelen elektromanyetik sinyallerin, beyninde karar kılması işlemidir. Gözün gördüğünü beyin algılar. Algıladığına beynin karar vermesi ikinci yanının; kalbinden gelenle karar vermesi gerekir. Örneğin, göz haramı görür ve algıladığını beyine gönderir; kalp de bunun algılanmasının, haram olduğunu beyine iletir. Bu durumda insan, ya gözünün gönderdiğini veya kalbinin haram olduğunu bildirmesine tabii olacaktır. Bu sebeple duyu organları tarafından ilk gönderilen haramın insana sorumluluk yüklememesi bundan olsa gerektir. Haram olduğu duygusu ile tekrar bakmaktan vazgeçerse, ruhumuzun merkezi kalp doğuştan kendisinde var olan vasfını güçlendirerek çıkar. Eğitim, bu başarıyı insana sağlama alıştırmalarının öğretilmesi sürecidir.

Bugün, toplumsal yapı, televizyon ve özellikle reklâmları, paparazziler önü arkası gelmeyen diziler… hep duyu organlarını kamçılamaktadır. Bu nedenle büyüklere saygı, küçüklere sevgi ortadan kalmakta, cinayetler, kirletilen duygular, asilikler hep artarak devam etmektedir. Sürekli karşı karşıya getirilen bu örnekler, kalbin mühürlenmesini sağlar. Dinini, ondaki güzellikleri, dünya ve ahiret hayatındaki dengeyi unutturur. Tıpkı yarasaların, sürekli karanlıkta kalması nedeniyle görme duyularını kaybetmeleri gibi.

Bedenin her yaptığından ruhun merkezi kalp etkilendiği gibi ruhi etkinliklerden de beden etkilenir. Mü’min dengeli insandır. Çünkü Rabbi tarafından ona “hem iyilik, hem de kötülük duyguları ve ondan korunma ilham edildi”. İnsan orta yolu tutmak zorundadır.

Çünkü mü’min vasat insandır. Bu dengeyi sağlamayı bakınız Rabbimiz nasıl nitelemektedir: “Geride kalanlarla beraber olmaya razı oldular. Onların kalplerine mühür vuruldu. Bu yüzden onlar anlamazlar.” (Tevbe, 87)

Bugün, insanlar üzerlerinde boyunduruklar, ayaklarında prangalar, zincirler var. Onu, sunulan tek taraflı bir hayat tarzı çılgınlaştırmaktadır. Savaşlar, ardı arası kesilmeyen sömürüler; ezilen kan deryası içerisinde yüzen insanlar…

Allah’ın insana verdiği dengeyi sağlamayı beklemekte.

İNTERNET RADYOMUZ. 24 SAAT YAYINDADIR.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Eğitim, İnsanı İslam'a Yönlendirmektir (Okunma sayısı 1498 defa)

webtasarim

Eğitim, İnsanı İslam'a Yönlendirmektir

BENZER KONULAR