Eğitim Ahlakı
Eğitim her ne kadar kişide davranış değişikliği oluşturma süreci olarak kabul edilse de ahlâkın olmadığı bir eğitimin başarılı olamayacağı herkesin malûmudur. “Eğitim Ahlakı”, ahlakın eğitime, eğitimin de ahlaka ne denli muhtaç olduğunu açık bir şekilde ortaya koyan bir eser. Prof. Dr. Muhammed Şevki Aydın’ın kaleme aldığı kitap, giriş ve iki bölümden oluşuyor. Yazar, giriş bölümünde eğitimin insanlıkla yaşıt olmasına, her bireyin sahip olduğu insani potansiyelin ancak eğitimle geliştirilebileceğine ve eğitimle insanlık arasındaki kopmaz bağlara dikkat çekiyor. Bu başlık altında insan için imani bir gösterge olarak nitelendirilen ahlakın eğitim için de vazgeçilemez bir nitelik olduğu anlatılmıştır. Nasıl ki bir insan için ahlaki olgunluk eğitimle mümkün olursa, etkili ve verimli bir eğitimin de ancak ahlakla mümkün olabileceğinden söz edilmiştir. Çok hızlı değişimlerin yaşandığı günümüzde bu değişimlere paralel olarak ahlaki değerlerin İslam çizgisinden sapmadan güncellenmesi ve günümüz şartlarına uygun hâle getirilmesi gerektiğinden de bahsedilerek giriş bölümü bitirilmiştir.
Yazar, giriş bölümünün ardından “Öğretmen Ahlakı” adını verdiği birinci bölümün başında Mehmet Akif Ersoy’un “Safahat”ından alıntıladığı dizelerle âdeta bu bölümde anlatacaklarını özetlemiştir. Burada öğretmen/eğitici kimdir, kimler öğretmen/eğitici statüsünde değerlendirilir gibi sorulara çok sarih biçimde yanıtlar vermiştir. Eserde, ilme büyük önem veren İslam’ın öğretmen/eğitici tasavvurunun açıklamasının yanı sıra günümüzdeki öğretmen anlayışının zaman ve koşullara bağlı değişimi ve hangi vasıflara sahip olması gerektiği anlatılmıştır. Ayrıca bir öğretmenin en az akademik uzmanlıkları kadar önemli bir yere sahip olan kişisel ahlakına yönelik dikkat etmesi gereken hususlar tek tek sıralanmıştır. Öğretmenin öğretim ahlakıyla öğretimin temel ilkelerinin daha verimli ve etkili biçimde nasıl hayata geçirilebileceği anlatılmıştır. Bölümün sonunda öğretmenin hem öğrencileriyle hem de öğretmenlik mesleğini icra eden meslektaşlarıyla sağlıklı ve ahlaki bir iletişim kurabilmesinin yolları ve çözümleri alt başlıklar halinde sıralanmıştır.
“Öğrencilik Ahlakı” olarak adlandırılan ikinci bölümde eğitimin diğer önemli unsuru öğrenci üzerinde durulmuş ve bölümün başında Nurettin Topçu’dan öğrenci olmanın temel vasfını anlatan bir alıntı yapılmıştır. Bu bölümde ilim yolundaki bir öğrencinin/talebenin o yolda nasıl bir ahlaka sahip olması gerektiği, ilmin değerinden ötürü öğrenimin saygınlığına uygun davranışlar sergilemesinin önemi anlatılmıştır. Ayrıca böylesi kıymetli ve her daim övgüye mazhar bu yolda rehberlik, önderlik eden öğretmenlere karşı ahlaki vazifeler, aynı yolda beraber yürüdükleri arkadaşlarına yönelik nasıl bir ahlaka sahip olması gerektiği maddeler halinde açıklanmıştır.
Kitap her ne kadar öğretmen ve öğrenci ekseninde meseleleri ele alsa da aslında öğreten ve öğrenen konumundaki herkesin istifadesine sunulmuş bir el kitabıdır.