Gönderen Konu: Peygamberlerin Çocuk Eğitim Yöntemi (Okunma sayısı 106 defa)

anadolu · « : Şubat 26, 2025, 07:39:53 ÖS »

Peygamberlerin Çocuk Eğitim Yöntemi

Peygamberler, ümmetlerine tebliğ ettikleri şeyleri her şeyden önce kendi nefislerinde yaşarlar; sözleri ile özleri, kalpleri ile amelleri birbirine uyar; ümmetlerine tebliğ ettiklerine muhalif davranmazlardı.

Peygamberler birer ıslahatçıdır. Onların görevi yapmak ve düzeltmektir; iyiliğin hâkim olması, insanların doğruya ve güzele yönelmesi için elinden geldiğince çaba göstermektir.

Peygamberler sadece Allah''a güvenir ve dayanırlar; başarının, yalnız Allah''tan geldiği hususunda hiçbir şüpheleri olmaz; bu sebeple de Allah''tan başka hiçbir kuvvete ve desteğe sahip olmasalar bile yine de ümitsizliğe düşmezler.

Ayrıca peygamberler evrensel bir eğitim-öğretim sistemi getirmiş, bütün kalpleri, ruhları, akılları ve nefisleri ideal bir ufka yükseltecek mesaj sunmuştur. Sadece onların getirdiği sistemdir ki hem ruhu, hem aklı hem de nefsi yükselebilecek en son noktaya ulaştırmıştır.

Peygamberlerin kadın-erkek ayırımı gözetmeksizin gerçekleştirdiği Rabbanî ve Nebevî bir özellik taşıyan eğitim çalışmaları, şüphesiz vahyin gözetiminde devam etmiştir. İlâhî vahye dayalı ilkeler doğrultusunda gerçekleştirilen bu eğitim çalışmalarının temel amacı, insanlara iyi, güzel ve doğruları anlatarak maddî ve manevî yönden huzurlu bir aile ve toplum oluşturmaktır. Nitekim Peygamberlerin ahlâkı, doğruluğu, güvenilirliği, adaleti, cömertliği, çalışkanlığı, nezaketi, cesareti, sevgisi ve daha başka güzel meziyetlerinin yanında, hoşgörüye dayalı eğitim anlayışı ile model aile ve toplum oluşturma amacı güdülmüştür.

Puta tapıcılığın yerine tevhid inancını, zulmün yerine adaleti, düşmanlığın yerine kardeşliği, bencilliğin yerine dayanışmayı, tembelliğin yerine çalışmayı ve cehaletin yerine bilgiyi prensip edinen bir neslin meydana gelmesi için gerekli fikrî alt yapının temelleri peygamberlerin önderliğinde atılmıştır.

Peygamberlerin çocuk eğitiminde kullandıkları yöntemlere baktığımız zaman hepsinde de ortak bir sonuca ulaşabiliriz. Bütün peygamberler;
- İnsanları ortak bir söze çağırmıştır: Yalnız Allah''a ibadet edelim. Ona hiçbir şeyi ortak koşmayalım. Allah''ı bırakıp da kimimiz kimimizi ilah edinmesin. (Al-i İmran, 64)

- Söyledikleri hakikatleri bizzat yaşayarak hayatıyla göstermişlerdir.

- Ailesine ve çocuklarına kızmadan ve gönlünü kırmadan onların hatalarını gönül hoşluğu içerisinde düzeltmeyi eğitsel bir ilke edinmişlerdir.

Allah''ın kendilerini sorumlu tuttuğu dini anlatma görevini insan fıtratına uygun bir davranış tarzıyla, yanlış olduğuna inandığı düşünce ve kanaatleri yumuşak ve hoşgörülü bir üslupla düzeltme yolunu seçmişlerdir.

- Öğretmede orta yolda durmaya ve insanları bıktırmaktan uzak durmaya riayet etmişlerdir.

- Eğitimde sevgi unsurunu gözetme, önemli bir prensiptir. Özellikle çocuklara iman, ibadet ve ahlâk ile ilgili konuları öğretmede, onlara yapabilecekleri olumlu davranışlar kazandırılmaya çalışılırken telkinde bulunmada sevgi duygusunun gücünden yararlanmak önemlidir. Sevgi gösterilerek eğitilen bireyler, en azından daha neşeli, ümitli, atılgan ve medeni cesareti yerinde bir kişiliğe sahip olacaklardır. Kur''an-ı Kerim''de baba-oğul ilişkisini içeren ayetlerde babanın oğluna hitap tarzı genelde "Yavrucuğum! Oğulcuğum!" şeklindedir.

- Eğitimde, insanlarla anlayış kapasitelerine ve bilgi derecelerine göre konuşma önemli bir ilkedir. Bu ilke dâhilinde, eşi ve çocuklarıyla yeteri kadar ilgilenir, kendilerine sorulan soruları büyük bir dikkatle dinler, yabancıların kendisine yönelttikleri sert ve kaba üsluplu sorular karşısında bile sabrederlerdi. Soru soranın durumunu, ilgi ve ihtiyaçlarını dikkate alarak cevap vermişler ve kişisel farklılıkları da göz önünde bulundurmuşlardır.

- Yanlış düşünceyi söküp atmak ve gerçek doğru bilgiyi net bir şekilde muhatabın kafasına yerleştirmek için aklî ölçüleri kullanmışlardır.

- Peygamberler bilgileri kısa ve öz olarak, insanların anlayış kapasitelerine göre sunmanın faydasına inanmış eğitimcilerdir. Çok konuşup çocukları bilgi bombardımanına tutma yerine, az sözle çok şeyler ifade etmeyi tercih etmişlerdir.

- Çocuklarına soru yöneltmiş, böylece onların zekâ ve bilgi seviyelerini ölçmüştür.

- Va''z etme, nasihat etme ve öğüt verme metotlarını da kullanmışlardır.

- Mukayese ve örneklendirme metodunu kullanarak onlara hakikati öğretmişlerdir.

- Benzetme ve halk arasında yaygın olarak kullanılan örnekleri kullanmış ve ailesine doğruları yaşayarak göstermişlerdir.

- Önemine binaen, halin mümkün kıldığı bir nesneyi bizzat eline almış, eliyle kaldırmış ve arkasından söyleyeceği hususu söylemiştir.

- Eşinin ve çocuklarının sorusuna eksik ve fazla olmadan cevap vermiştir. Yanlış düşünce ve alışkanlıkları ailesini kırmadan, onların aklına ve gönlüne etki ederek düzeltme yolunu seçmişlerdir.

- Bildiği bir husustan dolayı çocuğu imtihan etmiştir ki bununla doğru cevap vereceği için çocuğu sena etmek ve övmek istemişlerdir.

- Öğretme esnasında meydana gelebilecek imkân ve fırsatları değerlendirmişlerdir.

- Latife ve şaka yoluyla da öğretmeyi tercih etmişlerdir.

- Öğrettiği hususu yeminle tekit ederek perçinlemişlerdir.

- Öğretilen hususun önemine binaen sözü üç kere tekrar etmişlerdir.

- Konunun önemini oturuş ve duruşlarını değiştirerek ve sözü tekrar ederek göstermişlerdir.

- Çocuklarını teşvik için veya onu sıkıntıya sokacak bir durumdan dolayı, bazı hususların gizli kalmasını yeğlemişlerdir.

- Söyleyeceği hususun hafızalarında daha iyi yer etmesi veya ezberlenmesi için, sözü kısa ve öz bir şekilde ifade etmiş, daha sonra ise ayrıntılarına geçmişlerdir.

- Çocuklarının şevklerini kamçılama veya neticesi elem verici hususlardan şiddetle uzaklaştırma (Tergib ve terhib) metodunu kullanmışlardır.
- Kıssa ve geçmiş ümmetlere ve insanlara dair haberlerle öğretme metodunu uygulamışlardır.

- Talim ve tebliğde, kitabeti (yazma metodunu) da kullanmışlardır.

- Son olarak bütün peygamberler çocuklarını son ana kadar eğitmiş ve onlara nasihatlerde bulunmuşlardır: "İbrahim bunu kendi oğullarına da vasiyet etti, Yakub da öyle: "Oğullarım! Allah sizin için bu dini (İslâm''ı) seçti. Siz de ancak Müslümanlar olarak ölün" dedi.

Yoksa siz Yakub''un, ölüm döşeğinde iken çocuklarına, "Benden sonra kime ibadet edeceksiniz?" dediği, onların da, "Senin ilahına ve ataların İbrahim, İsmail ve İshak''ın ilahı olan tek bir ilâha ibadet edeceğiz; bizler ona boyun eğmiş Müslümanlarız" dedikleri zaman orada hazır mı bulunuyordunuz? (Bakara, 132-133)

*Not: Bu yazı Esan Gül''ün Çıra Yayınlarında çıkan "Peygamberler Çocuklarını Nasıl Eğitti" kitabından alınmıştır.

İNTERNET RADYOMUZ. 24 SAAT YAYINDADIR.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Peygamberlerin Çocuk Eğitim Yöntemi (Okunma sayısı 106 defa)

anadolu

Peygamberlerin Çocuk Eğitim Yöntemi

BENZER KONULAR