* FANİ DUNYA FORUM HABERLER


Gönderen Konu: Ana - Baba Hakk‎ İle İlgili Hadisler - Tavsiyeler  (Okunma sayısı 585 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı türkiyem

  • Administrator
  • *****
  • İleti: 2153
Ana - Baba Hakk‎ İle İlgili Hadisler - Tavsiyeler
« : Ağustos 13, 2019, 10:38:39 ÖÖ »
Ana - Baba Hakk‎ İle İlgili Hadisler -  Tavsiyeler

1- Hizmet ederek r‎zâlar‎n‎ almak

ana-baba hakk‎ ile ilgili hadisler / tavsiyeler Allahü teâlâ, ana-babaya iyilik edilmesini emrediyor (Nisâ 36, En'âm 151, Ankebut 8

Hadîs-i ‏erîflerde de buyuruldu ki:

(Ana-babas‎na hizmet edenin ِmrü bereketli ve uzun olur Onlara kar‏‎ gelenin, âsî olan‎n ِmrü bereketsiz ve k‎sa olur ) [Ey Oًul فlm]

(Ana-babas‎n‎ dîne uygun hizmetleriyle râz‎ eden kimse, Allah‎ râz‎ etmi‏ olur, onlar‎ gazapland‎ran, Allah‎ gazapland‎rm‎‏ olur) [فNeccâr]

(Anas‎na-babas‎na âsî olan mel’ûndur) [Hâkim]

(Ana-babas‎, yan‎nda ihtiyârlad‎ً‎ hâlde, [onlar‎n r‎zâlar‎n‎ alamay‎p] Cenneti kazanam‎yan‎n burnu sürtülsün) [Tirmizî]

(Ana-babas‎na iyilik edene müjdeler olsun! Allah Onun ِmrünü uzat‎r) [Buhârî]

(Cihâd, fîsebîlillah [Allah yolunda] sadece k‎l‎ç sallamak deًildir Ana-babaya veya evlâda bakmak da cihâdd‎r Ele muhtâç olmamak için çal‎‏mak da cihâdd‎r) [Deylemî]

Hasan-‎ Basrî hazretleri, Kâ'beyi tavâf ederken s‎rt‎nda yük olan bir zât gِrüp der ki:

- Niçin yükle tavâf ediyorsun?

- Bu yük deًil, babamd‎r Bunu قam'dan yedi defa getirip tavâf ettim اünkü, bana dînimi, îmân‎m‎ ًِretti Beni islâm ahlâk‎ ile yeti‏tirdi Bendeki hakk‎ büyüktür

- K‎yâmete kadar bِyle arkanda ta‏‎san, bir defa kalbini k‎rmakla bu yapt‎ً‎n hizmet bo‏a gider Bir defa da gِnlünü yapsan, bu kadar hizmete kar‏‎l‎k olur

Anneye hürmet ve hizmet, babadan ِnce gelir Hadîs-i ‏erîflerde buyuruldu ki:

(Anneye yap‎lan iyiliًin ecri iki mislidir) [فGazâlî]

(ضnce, annene, sonra babana, k‎zkarde‏ine, erkek karde‏ine ve s‎ras‎ ile diًer yak‎nlar‎na iyilik et!) [Nesâî]

(Veysel Karânî'nin kavu‏tuًu bütün ihsân ve dereceler, anas‎na yapt‎ً‎ iyilik sebebiyledir) [RNâsihîn]

(Yâ Resûlallah, annem mü‏riktir Ona iyilik etmem câiz midir?) diye soran kimseye, Peygamber efendimiz, (Evet, annene iyilikte bulun) buyurdu (Ebû Dâvüd)

Her peygamber, kendi annesinden de üstündür Buna raًmen, peygamberler de, annelerine hürmet ve hizmet etmi‏lerdir.

Gِrüldüًü gibi, dünya ve âhiret rütbesi ne kadar yüksek olursa olsun, müslüman ana-babaya hürmet ve hizmet ‏artt‎r.

Hattâ kâfir olan ana-babaya da hizmet etmek, nafakalar‎n‎ vermek, ziyâretlerine gitmek lâz‎md‎r Küfre sebep olan ‏eyleri yapt‎racaklar‎ndan korkulursa, ziyâretlerine gidilmez (Bezzâziyye)

Ana-babaya iyilik, ihsân ederek, onlar‎n yapt‎klar‎na kar‏‎l‎k ‏ükretmelidir Kur'ân-‎ Kerîmde ana-babaya ‏ükredilmesi emredilmi‏tir Hadîs-i ‏erîfte buyuruldu ki:

(Allahü teâlân‎n r‎zâs‎, ana-baban‎n r‎zâs‎nda, gadab‎ da, ana-baban‎n gadab‎ndad‎r) [Tirmizî]

Birgün Peygamber efendimizin huzûruna bir kimse gelerek dedi ki:

- Yâ Resûlallah! فzin verirseniz sizinle beraber gazâya gelip cihâd etmek istiyorum.

- Anan-baban var m‎?

- Evet var

- Onlar‎n yan‎nda bulun! Senin cihâd‎n, onlara hizmet etmektir (Müslim)

Annesini s‎rt‎na al‎p Kâ'be-i muazzama'y‎ tavaf eden bir kimse, Abdullah ibni ضmer hazretlerine dedi ki:

- Efendim, annemi, bِyle s‎rt‎ma al‎p, Kâ'be-i muazzama'y‎ tavaf ettiriyorum Acaba annemin hakk‎n‎ ِdemi‏ olur muyum?

- Annenin hakk‎n‎n yüzde birini bile ِdeyemezsin Ancak iyi muâmele eder ve güzel bakarsan, yapacaً‎n en küçük bir hizmete, çok büyük sevâb verilir

Enes bin Mâlik hazretleri ‏ِyle anlat‎r:

Peygamber efendimiz zaman‎nda Alkame isminde bir genç vard‎ Hep ibâdet ile me‏gûl olur, yaz-k‎‏ oruç tutard‎ Bu genç hastaland‎ Fakat dili tutulup bir‏ey sِyleyemiyordu Durumdan Resûlullah efendimiz haberdâr edildi Peygamber efendimiz, HzAli ile Ammâr bin Yâsir hazretlerini gِnderdi Onlar, gence Kelime-i قehâdet telkîn ettikleri hâlde, genç sِyleyemiyordu Peygamber efendimiz, Bilâl-i Habe‏î hazretleri vâs‎tas‎ ile durumdan haberdâr edildi Peygamber efendimiz, yan‎nda bulunanlara ‏ِyle sordu:

- Alkame'nin ana-babas‎ var m‎?

- Yâ Resûlallah, ihtiyâr bir annesi var

- Annesini buraya getirin!

Annesi gelince, Peygamber efendimiz buyurdu ki:

- Alkame'ye ne oldu?

- Yâ Resûlallah, Alkame çok iyidir Hep ibâdet ile me‏gûl olur Ama ben ondan râz‎ deًilim اünkü o, han‎m‎n‎n r‎zâs‎n‎, benim r‎zâmdan üstün tutmaktad‎ır.

- Dilinin tutulmas‎ bu yüzdendir Ona hakk‎n‎ helâl et de dili aç‎ls‎n!

- Yâ Resûlallah, O benim hakk‎ma riâyet etmedi Hakk‎m‎ helâl etmem

Bunun üzerine Peygamber efendimiz, (Ey Bilâl! Eshâb‎ çaً‎r, odun getirsinler Alkame'yi yakal‎m اünkü annesi, ondan râz‎ deًildir) buyurdu Kad‎ncaً‎z bunlar‎ i‏itince dedi ki:

- Yâ Resûlallah, oًlumu benim gِzümün ِnünde mi yakacaks‎n‎z? Kalbim buna nas‎l dayanabilir?

- Cehennem ate‏i, dünya ate‏inden çok daha k‎zg‎n ve yak‎c‎d‎r Sen ondan râz‎ olmad‎kça, onun hiçbir tâ'ati makbûl deًildir
Kad‎ıncaً‎ğız  bunlar‎ i‏itince aًlamaya ba‏lay‎p dedi ki:

- Yâ Resûlallah, ben ondan râz‎ oldum, hakk‎m‎ helâl ettim.

Bِyle sِyledikten sonra oًlunun yan‎na gitti ve oًlunun sesini duydu Kelime-i ‏ehâdeti rahatl‎kla sِylüyordu Ayn‎ gün vefât etti Cenâze haz‎rl‎klar‎ yap‎l‎p defnedildi Definden sonra Resûlullah efendimiz, Eshâb-‎ kirâma hitâben buyurdu ki:

(Han‎m‎n‎ annesinden üstün tutana, Allahü teâlâ ve melekler la'net eder) [RNâs‎hîn]

2- Ana-babaya iyilik ve ihsân, evlâd üzerine farzd‎r Allahü teâlâ buyuruyor ki:

(Ana-babadan biri veya ikisi ya‏lan‎nca usan‎p da ِf deme! Aً‎r sِz sِyleme! Onlarla yumu‏ak ve tatl‎ konu‏!) [فsrâ 23]

(Allahtan ba‏kas‎na kulluk etmeyin, ana-babaya, yak‎nlara, yetimlere, dü‏künlere iyilik edin, insanlarla güzel güzel konu‏un, namaz‎ k‎l‎n, zekât‎ verin) [Bekara 83]

Peygamber efendimize, Lokman sûresinin (Dünyada ana-babanla iyi geçin) meâlindeki 15 âyet-i kerîmesinin aç‎klamas‎ sorulduًunda ‏ِyle buyurdu: (Onlarla iyi geçinmek demek;

1- Aç iseler, yemek vermek.

2- Elbiseleri yoksa elbise yapmak.

3- Hizmete muhtâç iseler, onlara hizmeti cana minnet bilmek.

4- اaً‎rd‎klar‎nda, buyurun deyip yanlar‎na gitmek ve onlara hep iyilik etmek.

5- Bir i‏ buyurduklar‎nda emirlerini yerine getirmek, günah olan emirler yerine getirilmez.

6- Onlarla konu‏urken tatl‎ ve yumu‏ak hitâb etmek.

7- Onlar‎ isimleri ile çaً‎rmamak.

8- Onlarla bir yere giderken arkalar‎ndan gitmek.

9- Kendi için sevdiًi ‏eyi, onlar için de sevmek.

10- Kendine duâ ederken, onlara da duâ etmek) [RNâs‎hîn]

Hadîs-i قerîflerde buyuruldu ki:

(Ana-babas‎n‎n ihtiyâc‎n‎ kar‏‎lamak veya onlar‎ insanlara muhtaç etmemek için çal‎‏an kimse, fîsebîlillah [Allah yolunda] çal‎‏‎yor demektir) [Taberânî]

(Ana-babaya ihsânda bulunmak ve akrabay‎ ziyâret etmek ‏ekaveti saâdete çevirir, ِmrü art‎r‎r ve insan‎ fena ِlümden korur [Ebû Nuaym]

(ضmrünün uzun, r‎zk‎n‎n bereketli olmas‎n‎ istiyen, ana-babas‎na iyilik etsin, s‎la-i rahim yaps‎n!) [ف Ahmed]

(Evlâd, babas‎n‎n hakk‎n‎ hiçbir sûretle ِdeyemez Ancak onu kِle olarak bulur ve sonra da sat‎n alarak âzâd ederse, ancak o zaman hakk‎n‎ ِdemi‏ olabilir) [Müslim]

(فffetli olursan‎z, kad‎nlar‎n‎z da iffetli olur Ana-baban‎za ihsân ederseniz, çocuklar‎n‎z da size ihsân eder!) [Taberânî]

(Annenin duâs‎, en çabuk kabul olan duâd‎r) [فGazâlî]

(Ana-babaya iyilik etmek, namaz, oruç, hac ve cihâddan daha üstündür) [فGazâlî]

(Evlâd‎n‎n iyiliًini gِrmesi için, ona yard‎m eden babaya, Allah merhamet etsin) [فbni Hibbân]

Bir kimse gelip dedi ki:

- Yâ Resûlallah, büyük bir günâh i‏ledim Tevbem kabûl olur mu, ne yapmam lâz‎md‎r?

Peygamber efendimiz buyurdu:

- Annen var m‎?

- Hay‎r yok

- Teyzen var m‎?

- Evet var

- ضyle ise ona iyilik et! (Tirmizî)

Allahü teâlâ, Hz Mûsâ'ya vahyetti ki:

(Ana-babas‎na itâ'at edip bana isyân edeni iyilerden yazar‎m Bana itâ'at edip ana-babas‎na isyân edeni ise kِtülerden yazar‎m) [فGazâlî]

Bu konudaki hadîs-i ‏erîflerden birkaç‎ ‏ِyle:

(Ana-babas‎n‎ üzen ve s‎la-i rahmi terk eden, Cennetin kokusunu duyamaz) [Taberânî]

(En üstün amel, vaktinde k‎l‎nan namaz ve ana-babaya iyiliktir) [Müslim]

(Ana-babas‎n‎n r‎zâs‎n‎ alan mü'mine Cennetten iki kap‎ aç‎l‎r Onlar‎ üzene ise Cehennemden iki kap‎ aç‎l‎r) [Beyhekî]

(فlim ًِrenen talebe, kocas‎na itâ'at eden kad‎n, ana-babas‎na iyilik eden evlâd, Peygamberlerle beraber hesâbs‎z olarak Cennete girer) [فRâfi'î]

(Ana-babas‎na iyilik edenin ِmrü uzun, r‎zk‎ bereketli olur) [فAhmed]

(En fazîletli amel, vaktinde k‎l‎nan namazdan sonra ana-babaya iyiliktir) [Müslim]

(Ana-babaya ihsân, bedbahtl‎ً‎ saâdete çevirir, ِmrü uzat‎r ve insan‎ kِtü ِlümden korur) [Ebû Nuaym]

(Ana-baban‎za ihsân ederseniz, çocuklar‎n‎z da size ihsân eder) [Taberânî]

(ضmrünün uzun ve r‎zk‎n‎n ziyâde olmas‎n‎ istiyen, ana-babas‎na ihsânda bulunsun ve akrabas‎n‎ yoklas‎n!) [فAhmed]

(Ebrâra "ebrâr" denmesi: Ana-baba ve cocuklar‎na iyilik etmelerindendir Ana-baban‎n senin üzerinde hakk‎ varsa, çocuklar‎n‎n da senin üzerinde hakk‎ vard‎r) [Taberânî]

(Allah kat‎nda en fazîletli amel, vaktinde k‎l‎nan namaz, anaya-babaya ihsân ve Allah yolunda cihâdd‎r) [Buhârî]

(فnsanlar içinde en büyük hak sahibi, erkeًin üzerine annesi, kad‎n‎n üzerine de kocas‎d‎r) [Hâkim]

(Sadaka veren kimse, neden müslüman olan ana-babas‎n‎n ruhu için vermez? Halbuki bِyle yaparsa, verdiًi sadakan‎n sevâb‎, onlar‎n rûhuna gideceًi gibi, onlardan bir ‏ey eksilmemek ‏art‎ ile, onlar‎n sevâb‎ gibi bir sevâb da kendisine yaz‎l‎r) [Taberânî]

(ـç zümreye Cehennem ate‏i dokunmaz: Bunlar, kocas‎na itâ'at eden kad‎n, ana-babas‎na iyilik eden evlâd ve insanlara merhamet eden kimsedir) [RNâs‎hîn]

(Ana-babas‎n‎ küstürmü‏ olduًu hâlde, sabahl‎yan kimseye Cehennemden iki kap‎ aç‎l‎r Bu halde ak‎llanm‎yana da ayn‎ ‏ekilde Cehennemden iki kap‎ aç‎l‎r Bunlardan bir tanesi hayatta olur da, onun r‎zâs‎n‎ almaz ve onu küstürürse, kendisini Cehenneme gِtüren bir kap‎ aç‎l‎r Ana-babas‎ kendisine zulmetseler de, zulmetmeseler de, bِyledir) [Beyhekî]

Gِrüldüًü gibi ana-baba, zâlim de olsalar, kendisine zulmetseler de evlâd, onlar‎ küstürmemelidir.

Ana-baban‎n veya hiç kimsenin günâh olan emirleri yap‎lmaz Ana-baban‎n yemeklerinde harâm kar‎‏m‎‏ olduًu ‏üpheli bile olsa, ana-baba bu yemekten yemesi için evlâd‎n‎ zorlasa, evlâd‎n o yemekten yemesi lâz‎md‎r اünkü ‏üpheli ‏eylerden kaç‎nmak vera', ana-baban‎n r‎zâs‎n‎ almak ise vâcibdir.

Yemen'den bir ki‏i gelip dedi ki:

- Yâ Resûlallah, cihâda gitmek istiyorum

- Yemen'de anan-baban var m‎?

- Evet var yâ Resûlallah

- Cihâda gitmene izin verdiler mi?

- Hay‎r vermediler yâ Resûlallah

- Ana-babana git, izin iste! Müsâade ederlerse cihâda git! فzin vermezlerse, onlara hizmet et! اünkü îmândan sonra, Allahü teâlân‎n r‎zâs‎na kavu‏turucu amellerin en üstünü, ana-babaya iyilik ve ihsând‎r) (فAhmed)

Yine cihâda gitmek için gelen bir ki‏iye Peygamber efendimiz buyurdu ki:

- Annen var m‎?

- Evet var yâ Resûlallah

- Onun yan‎na git! Cennet onun ayaklar‎ alt‎ndad‎r (Taberânî)

Bir ki‏i, hicret etmek için Peygamber efendimize dedi ki:

- Anne ve babam‎ aًlatarak geldim yâ Resûlallah.

- Hemen git, onlar‎ aًlatt‎ً‎n gibi güldür! (Ebû Davud)

Bir zât suâl etti ki:

- Yâ Resûlallah cihâda gitmek istiyorum

- Annen var m‎?

- Evet var

- Ona hizmet et, Cenneti, onu râz‎ etmekle kazan‎rs‎n! (Taberânî)

Cihâda gitmek için gelen ba‏ka birisine de, (Annenin yan‎ndan ayr‎lma! Cennet onun ayaً‎ alt‎ndad‎r) buyuruldu (Nesâî)

Mûsâ aleyhisselâm dedi ki:

- Yâ Rabbî, Cennetteki arkada‏‎m kimdir?

- Filân yerde bir kasap vard‎r Senin Cennetteki arkada‏‎n odur

Mûsâ aleyhisselâm, tarif edilen yere gitti Güne‏ bat‎ncaya kadar orada kald‎ Ak‏am olunca, kasap, bir parça et al‎p, çantas‎na koydu Kasap ak‏am evine giderken, Mûsâ aleyhisselâm sordu:

- Ey genç, misâfir kabul eder misin?

- Evet memnuniyetle

Beraber gittiler Eve gelince, genç, bu etten güzel bir yemek pi‏irdi Sonra evin tavan‎na as‎l‎ duran bir zenbili indirdi فçinde çok ya‏l‎, zaif, güçsüz bir kad‎n vard‎ Onu zenbilden ç‎kard‎ Bir ka‏‎k al‎p doyuncaya kadar aًz‎na yemek koydu Sonra elbisesini deًi‏tirdi Tekrar zenbile yerle‏tirdi Bu esnâda kad‎n‎n dudaklar‎ k‎m‎ldad‎ Sonra kasap zenbili al‎p tavana ast‎ Bunlar‎ gِren Mûsâ aleyhisselâm sordu:

- Bu kad‎n kim, ona ne yapt‎n?

- Bu benim annemdir اok ya‏land‎Takati kalmad‎ Oturacak halde de deًildir اar‏‎dan gelince, onu doyurup alt‎n‎ deًi‏tirmeden kendim bir ‏ey yemem

- O esnâda annenizin dudaklar‎n‎n k‎m‎ldad‎ً‎n‎ gِrdüm Bir ‏ey mi sِylüyordu?

- Evet hergün "Yâ Rabbî, oًlumu Cennette Mûsâ aleyhisselâma arkada‏ eyle" diye duâ eder"

- Gِzün ayd‎n olsun, Mûsâ Peygamber benim ve Cennetteki arkada‏‎m da sensin (قir'a)

فbni Abbâs hazretleri, "Ana-babana kar‏‎, kusurlu, güçsüz, a‏aً‎ bir kِlenin, sert kaba efendisine kar‏‎ bulunduًu hâl içerisinde ol" buyururdu

Hasan-‎ Basrî hazretleri de buyurdu ki:

(آlim bir evlâd‎n ana-babas‎ kâfir olsa, kuyudan su çekmeleri için ona muhtaç olsalar, o da birkaç kova çektikten sonra ِf dese, ِf demesi sebebiyle bütün amelleri yok olur)

Ana-babas‎n‎ beًenmiyerek ben onlar‎n oًlu, k‎z‎ deًilim dememelidir! اünkü Resûlullah efendimiz, (Annem-babam onlar deًildir diyene, Allah‎n, meleklerin ve bütün insanlar‎n lâ'neti olsun Allahü teâlâ bِyle diyenin farz ve nâfilelerini kabûl etmez) buyurdu (قir'a)

Mûsâ aleyhisselâm, Allahü teâlâdan dokuz def'a nasîhat istedi Hepsinde de Cenâb-‎ Hak, ana-babaya itâ'at etmesini istiyerek, (Ana-babas‎na iyilik edenleri, dünyada sevdiklerim aras‎na al‎r‎m Kabirde onlara arkada‏ olur, mah‏erde merhamet ederim S‎rât‎ geçirir, Cennette onlarla vâs‎tas‎z konu‏urum Ana-babas‎na âsî olan, Peygamberler gibi çok amel etse, amelini kabûl etmeyip, onu Cehenneme atar‎m Ana-babas‎na itâ'at edeni de, bana kar‏‎ kusurlu olsa da, affederim) buyurdu

Buhârî'deki hadîs-i ‏erîfte ِzetle deniyor ki:

Eski ümmetlerden üç ki‏i yolculuًa ç‎karlar Geceyi geçirmek üzere bir maًaraya girince daًdan bir kaya parças‎ yuvarlanarak maًaran‎n aًz‎n‎ kapat‎r "Bizi bu kayadan ancak iyi amellerimizi dile getirerek Allah'a yapacaً‎m‎z duâ kurtarabilir" derler

فçlerinden biri ‏ِyle dedi:

Anam-babam çok ya‏l‎ idi Onlar‎ doyurmadan çoluk çocuًumu ve hayvanlar‎m‎ doyurmazd‎m Birgün, odun toplamak için uzaklara gitmi‏tim Geç vakte kadar da dِnemedim Ak‏am içecekleri sütü, getirdiًimde anamla babam uyumu‏lar Onlara sütlerini içirmeden ِnce çoluk çocuًumun ve hayvanlar‎m‎n kar‎nlar‎n‎ doyurmazd‎m اocuklar da, yan‎mda aًl‎yorlard‎ اanak elimde tanyeri aًar‎ncaya kadar onlar‎n uyanmalar‎n‎ bekledim Anamla babam uyan‎p sütlerini içtiler "Ya rabbî bunu senin r‎zan için yapm‎‏sam buradan bizi kurtar"

Kaya biraz aç‎ld‎ Fakat ç‎kmak mümkün deًildi

Diًeri her türlü imkân varken çok sevdiًi amcas‎n‎n‎n k‎z‎ ile zinâ etmediًi ve k‎za verdiًi 120 dinar alt‎n‎ almad‎ً‎ olay‎ hat‎rlay‎p, (Yâ rabbî, bunlar‎ senin r‎zan için yapm‎‏sam bizi buradan kurtar) dedi Kaya biraz daha aç‎ld‎ Ancak yer ç‎kabilecekleri kadar deًildi

ـçüncüsü ‏ِyle dedi:

اal‎‏t‎rd‎ً‎m i‏çilerden biri ücretini almadan gitmi‏ti Ben de onun ücretini ürettim ضyle ki, bundan birçok mal meydana geldi Bir müddet sonra bana gelip ücretini istedi

(قu gِrdüًün develer, s‎ً‎rlar, koyunlar‎n hepsi senin ücretinden üremi‏tir, al gِtür) dedim

O da (benimle alay etmiyorsun ya) dedi Ben de (hay‎r, alay etmiyorum, doًrusu bu) deyince, mallar‎n hepsini alarak gِtürdü Banahiçbir ‏ey b‎rakmad‎ (Yâ rabbî bunu senin r‎zan için yapm‎‏sam, içinde bulunduًumuz ‏u belâdan bizi kurtar)
Bunun üzerine kaya tamamen aç‎ld‎ Onlar da maًaradan ç‎karak yollar‎na devam ettiler

Ana-babaya kar‏‎ alçak gِnüllü olmal‎, ya‏ad‎klar‎ müddetçe onlara hizmet etmeli ve bununla onlar‎n r‎zâlar‎n‎ kazanmal‎d‎r HzHüseyn'in oًlu Alî, edeblerini gِzetemem endi‏esiyle, ana-babas‎yla yemek yemekten çekinirdi

Ana-babas‎n‎ râz‎ eden kimse için, Cennette iki kap‎ aç‎l‎r Bir kimsenin ana-babas‎ zâlim olsalar dahi onlara kar‏‎ gelmek onlarla sert konu‏mak câiz deًildir اe‏itli vesilelerle, onlar‎n elleri ِpülüp, duâlar‎ al‎nmal‎, haklar‎n‎ helâl ettirmelidir.

Bu vesilelerden biri de bayramlard‎r Bayramlarda, ana-babaya çe‏itli hediyeler al‎p, bayramlar‎ tebrik edilerek, haklar‎ helâl ettirilmeli ve duâlar‎n‎ almal‎d‎r! Arada k‎rg‎nl‎klar varsa bu vesile ile giderilmelidir Allahü teâlâ buyurdu ki:

- Yâ Mûsâ, günahlar içinde bir günah vard‎r ki benim indimde çok aً‎r ve büyüktür O da, ana-baba evlâd‎n‎ çaً‎rd‎ً‎ zaman emrini dinlememesidir (Ey Oًl فlm)

Ana-baba, k‎z‎p bir‏ey sِylediًi zaman onlara kar‏‎l‎k vermemelidir Emrettikleri ‏eyleri bir an ِnce yap‎p onlar‎n duâs‎n‎ almal‎d‎r Onlar‎n üzülüp bedduâ etmelerinden korkmal‎d‎r Yanl‎‏ bir i‏ yap‎p onlar‎ üzünce hemen ellerine sar‎l‎p ِzür dilemelidir.

فnsan‎n saâdeti ve felâketi onlar‎n kalblerinden gelen ve aً‎zlar‎ndan ç‎kacak olan sِzdedir At‎lan ok tekrar geri gelmez Onlar hayatta iken k‎ymetini bilip, hay‎r duâlar‎n‎ almak lâz‎md‎r Vefâtlar‎ndan sonraki pi‏manl‎k fayda vermez Onlar hayatta iken ne yap‎p yap‎p onlar‎ memnun etmelidir.

Soًuk bir k‎‏ gecesinde, Bâyezid-i Bistâmi hazretleri küçükken annesi ile yats‎ namaz‎n‎ k‎l‎p yatm‎‏t‎ Gece yar‎s‎na doًru annesi uyand‎ اok susam‎‏t‎ Oًluna seslendi:

- Oًlum, bir bardak su verir misin?

Hemen yataً‎ndan f‎rlayan, küçük Bâyezid, su testisine bakt‎ Fakat içinde su yoktu Annesine:
- Anneciًim, testide su yok ben hemen doldurup geleyim, dedi.

Ko‏arak d‎‏ar‎ ç‎kt‎ Her yer buz ile kapl‎yd‎ Zorlukla testiyi doldurup geri dِndü Fakat, geri dِnene kadar annesi tekrar uyumu‏tu Annesini uyand‎rmaya k‎yamad‎ Elinde su dolu bardak ile, annesinin ba‏ ucunda beklemeye ba‏lad‎ Hava çok soًuk olduًu için, bir müddet sonra soًuktan titremeye ba‏lad‎ Buna raًmen, bardaً‎ b‎rak‎p yatmad‎ Annesinin uyand‎ً‎nda, "Hani su" diyerek üzüleceًinden korkuyordu Anesini üzmemek için, her türlü s‎k‎nt‎ya katlanmaya râz‎ idi Elinde su bardaً‎ saatlerce ayakta annesinin uyanmas‎n‎ bekledi Nihayet, annesi, "su, su" diye m‎r‎ldanmaya ba‏lad‎ Hemen, "buyur anneciًim, suyun haz‎r" dedi Annesi daha ilk sِzünde suyun haz‎r olmas‎n‎ anl‎yamad‎ Oًluna sordu:

- Oًlum ne çabuk getirdin?

- Anneciًim, daha ِnce uyand‎ً‎nda, su istemi‏tin O zaman su olmad‎ً‎ için, testiyi doldurmaya gittim Geldiًimde senin dald‎ً‎n‎ gِrdüm Uyanman‎ bekledim.

Oًlunun bu kadar, sadakatli olduًuna çok sevinen annesi sevinçten aًlad‎ Allahü teâlâ kendisine bِyle bir oًul ihsân ettiًi için ‏ükretti:

- Yâ Rabbî ben oًlumdan râz‎y‎m, sen de râz‎ ol, dedi.

Annesinin duâs‎ sebebiyle, Bâyezid-i Bistâmî hazretleri, evliyâl‎kta yüksek derecelere kavu‏tu Allahü teâlân‎n sevgili kulu oldu.

Kendisine sordular:

- Bu derecelere nas‎l kavu‏tunuz?

- Annemin r‎zâs‎n‎ almakla.

Anne hakk‎ ِnemlidir Anneye hürmet ve hizmet, babadan ِnce gelir Biri, suâl etti ki:

- Yâ Resûlallah, insanlar içinde iyilik etmeme en lây‎k olan kimdir?
- Annendir.

- Sonra?

- Annendir.

- Daha sonra?

- Baband‎r (Buhârî, Müslim)

Ba‏ka bir hadîs-i ‏erîfte de, (ضnce, annene, sonra babana, k‎zkarde‏ine, erkek karde‏ine ve s‎ras‎ ile diًer yak‎nlar‎na iyilik et) buyuruldu (Nesâî)

ـstünlük ba‏ka, hakk‎ olmak, iyiliًe lây‎k olmak ba‏kad‎r Anne, kâfir bile olsa ona iyilik etmelidir! Bir kimse (Yâ Resûlallah, annem mü‏riktir Ona iyilik etmem câiz midir?) diye sorunca, (Evet annene iyilik ve ihsânda bulun) buyurdu (Ebû Dâvüd)

خmânl‎ olup, Cehennemden en son ç‎kacaklar Allah yolunda olan ana-babas‎n‎n islâmiyete uygun olan emirlerine âsî olanlard‎r Allahü teâlâ buyurdu ki:

- Yâ Mûsâ, ana-babas‎n‎ râz‎ eden beni râz‎ etmi‏ olur Ana babas‎n‎ râz‎ edip bana âsî olan kimseyi dahi iyilerden sayar‎m Ana-babas‎na âsî olan, bana mûtî [itâatkâr] olsa bile, onu fenâlar taraf‎na ilhâk ederim [Ey Oًul ilm]

HzMuâz, Resûlullah efendimize sordu:

- Minbere ç‎karken üç kere âmin demenizin sebebi nedir?

- Cebrâil aleyhisselâm geldi "Ramazan ay‎na yeti‏tiًi halde [günahlar‎] maًfiret olunmadan ِlen kimse ate‏e girsin" dedi Ben de âmin dedim Sonra "yan‎nda senin ad‎n an‎ld‎ً‎ halde sana salevât getirmiyen kimse ate‏e girsin" dedi Ben de âmin dedim Daha sonra "ana-babas‎na veya ikisinden birine yeti‏tiًi halde onlar‎n hakk‎n‎ gِzetmeden ِlen, ate‏e girsin " dedi Ben de âmin dedim) [فNeccâr]

3- آsî olmamak, kar‏‎ gelmemek.

(Agâh olun, büyük günâhlar‎n en büyüklerini haber veriyorum Bunlar Allaha ‏irk ko‏mak, ana-babaya âsî olmakt‎r) [Buhârî]

(Allahü teâlâ, K‎yâmette üç zümreye rahmet nazar‎yla bakmaz: Ana-babas‎na kar‏‎ gelen, içki içen ve yapt‎ً‎ iyiliًi ba‏a kakan kimse) [Buhârî]

(Ana-babaya kar‏‎ gelmek büyük günâht‎r) [Buhârî]

(Ana-babas‎na âsî olan Cennete giremez) [Nesâî]

(Ana-babas‎na kar‏‎ gelenin ِmrü bereketsiz ve k‎sa olur) [فslâm Ahlâk‎]

(Ana-babaya kar‏‎ gelmekten, isyân etmekten sak‎n‎n! Ana-babas‎na âsî olan, Cennetin kokusunu alamaz) [Deylemî]

(Allahü teâlâ, ba'z‎ günâhlar‎n cezâs‎n‎ k‎yâmete kadar geciktirir Ana-babaya isyân bundan müstesnâd‎r) [Hâkim]

İmân‎ olanlardan Cehennemden en sonra ç‎kacak olanlar, Allahü teâlân‎n yolunda olan ana-babas‎n‎n islâmiyyete uygun olan emîrlerine âsî olanlard‎ır.

Ana-baban‎n ve hiç kimsenin, dine uym‎yan emri yap‎lmaz Fakat, ana-babaya, yine tatl‎ sِylemek, onlar‎ incitmemek lâz‎md‎r.

Ana-baba kâfir ise, onlar‎ kiliseden, meyhâneden, s‎rtta ta‏‎yarak bile, geri getirmek lâz‎md‎r Fakat, oralara gِtürmek gerekmez Ana-baba zâlim de olsa, onlara kar‏‎ gelmek, onlarla sert konu‏mak câiz deًildir.

(Anam-babam çok ‏efkats‎z, onlara nas‎l itâ'at edeyim) diyen bir kimseye, Resûlullah efendimiz buyurdu ki:

(Anan seni dokuz ay karn‎nda gezdirdi فki y‎l emzirdi Seni büyütünceye kadar koynunda besledi ve saklad‎, kucaً‎nda gezdirdi Baban da seni büyütünceye kadar birçok zahmete katland‎ فdâre ve mâi‏etini temîn etti Sana dînini, îmân‎n‎ ًِretti Seni islâm terbiyesi ile büyüttü قimdi nas‎l olur da, ‏efkatsiz olurlar? Bundan daha büyük ve k‎ymetli ‏efkat olur mu?) [Ey Oًul فlm]

Yâ Resûlallah, ya‏l‎ anama elimle yedirip içiririm Abdestini ald‎r‎r, s‎rt‎mda ta‏‎r‎m Hakk‎n‎ ِdemi‏ olur muyum) diye soran ki‏iye buyurdu ki:

(Hay‎r yüzde birini bile ِdemi‏ olamazs‎n O sana, ya‏aman için hizmet ediyordu, sen ise, ِlümünü bekliyerek hizmet ediyorsun Ancak Allahü teâlâ, bu az iyiliًine kar‏‎l‎k çok sevâb ihsân eder) [RNâsihîn]

Bir zât, (Yâ Resûlallah, ana-baba, evlâd‎na zulmetse de r‎zâlar‎n‎ alm‎yan Cehenneme girer mi) diye sorunca, cevaben 3 defa (Evet zulmetseler de r‎zâlar‎n‎ alm‎yan Cehenneme girer) buyurdu (Beyhekî)

قu hâlde ana-baba zâlim olup, evlâda zulmetseler de, günâh i‏lemeyi emretseler de, yine onlar‎ üzmemeye, küstürmemeye çal‎‏mal‎d‎r! Günâh olan emirleri yap‎lmaz ama, yine de onlar‎ üzücü sِz sِylemek câiz olmaz Ana-baba kِtü bile olsa, yine onlarla iyi geçinmelidir! Ziyâretlerini terk etmek büyük günâht‎r Hiç olmazsa, selâm gِndererek, tatl‎ mektûp yazarak, telefon ederek, bu günâhtan kurtulmal‎d‎r!

Kur'ân-‎ kerîmde 3 ‏ey, 3 ‏eyle beraber bildirildi Biri yap‎lmazsa, ikincisi kabûl olmaz Peygambere itâ'at edilmezse, Allaha itâ'at edilmi‏ olmaz Ana-babaya ‏ükredilmedikçe, Allahü teâlâya ‏ükredilmi‏ olmaz Mal‎n zekât‎ verilmedikçe, namazlar kabûl olmaz (Tefsîr-i Mugnî)

4- فtâ'at etmek, kar‏‎ gelmemek, günâh olm‎yan emîrlerini yapmak.

Hadîs-i قerîflerde buyuruldu ki:

(Ana-babaya itâ'at, Allaha itâ'attir, onlara âsî olmak, Allaha âsî olmakt‎r) [Taberânî]

(Ana-babas‎n‎ ho‏nud eden, Allah‎ ho‏nud etmi‏, ana-bas‎n‎ k‎zd‎ran da, Allah‎ k‎zd‎rm‎‏ olur) [فNeccâr]

Babas‎na âsî gelen kimse, çocuًundan mürüvvet gِremez, murâd‎na kavu‏amaz, âilesi ile geçinemez, evinin tad‎ bozulur (قir'a)
Hz ضmer, oًlu Abdullah'‎n bilmediًi ِnemli bir sebepten dolay‎ han‎m‎mdan ayr‎lmas‎n‎ ister Oًlu da, han‎m‎n‎ çok sevdiًi için, bu sِzü duymam‎‏ gibi hareket eder Hz ضmer sِzünü dinlemediًini gِrünce, durumu Resûlullah efendimize bildirir O da, (Ey Abdullah, baban‎n sِzünü dinle, han‎m‎n‎ b‎rak) buyurur (Tirmizî)

Anan‎n, baban‎n ve hocan‎n, harâm olan ‏eyleri emretmeleri hâlinde, bunlara isyân edilmez Kar‏‎ gelinmez Bu emirler, dinde günâh ve suç olm‎yacak ‏ekilde yap‎l‎r Meselâ bir adama anas‎ evlenme derse veya falanca k‎z‎ alm‎yacaks‎n veya âileni b‎rakacaks‎n derse veya falanca âlime gidip dinini ًِrenmiyeceksin derse, bu sِzleri islamiyyetin îcâp ettirdiًi bir sebep ile deًil ise, itâ'at îcâb etmez Fakat, yine sert sِylemek, kar‏‎l‎k vermek câiz deًildir.

Anan‎n, baban‎n, hocan‎n, itâ'at laz‎m olm‎yan emirleri, yap‎lmad‎ً‎ zaman uygun bir ‏ekilde ِzür dilemedir.

5- Sert bakmamak, ‏efkatle, sevgi ile bakmak Hadîs-i قerîflerde buyuruldu ki:

(Ana-baban‎n yüzüne sevgi ile bakmak ibâdettir) [Ebû Nuaym]

(Ana-baban‎n yüzüne ‏efkatle bakana, kabûl olmu‏ bir hac sevâb‎ yaz‎l‎r) [فRafiî]

(Huzurunda al‎c‎ ile sat‎c‎ aras‎ndaki kِle gibi durmayan kimse babas‎n‎n hakk‎n‎ ِdiyemez) [فGazâlî]

Evlâd, ana-babas‎na, merhamet ve sevgi ile bak‎nca ona, bِyle bir bak‎‏‎ için, kabûl edilmi‏ bir hac sevâb‎ verileceًi bildirilince, oradakiler, (günde bin defa bakarsa da bِyle sevâba kavu‏ur mu?) dediklerinde, Peygamber efendimiz, (Günde yüzbin defa baksa da) buyurdu (قir'a)

6- ـzmemek, incitmemek, r‎zâlar‎n‎ kazanmak.

Allahü teâlân‎n r‎zâs‎, dînine baًl‎ olan ana-baban‎n r‎zâs‎nda, Allahü teâlân‎n gazab‎, dînine baًl‎ olan ana-baban‎n gazab‎ndad‎r (Cennet ana-baban‎n ayaً‎ alt‎ndad‎r) Ya'nî, sana dînini, îmân‎n‎ ًِreten ana-baban‎n r‎zâs‎ndad‎r (قir'a)

Ana-baba çaً‎rd‎ً‎ zaman herhangi bir i‏le uًra‏‎rsan, hemen onu terkedip, derhal ana-baban‎n emrine ko‏acaks‎n! Anan-baban sana k‎z‎p baً‎r‎rsa, onlara sen bir‏ey sِyleme! Anan‎n-baban‎n duâs‎n‎ almak istersen, sana emrettikleri i‏leri çabuk ve güzel yapmaya çal‎‏! Bu i‏ini beًenmeyip sana gücenmelerinden ve bedduâ etmelerinden kork! Sana dar‎l‎r iseler, onlara kar‏‎ sert sِyleme! Hemen ellerini ِperek gazablar‎n‎ teskin eyle! Anan‎n-baban‎n kalblerine geleni gِzet! Zîrâ senin saadetin ve felâketin, onlar‎n kalblerinden doًan sِzdedir Anan-baban hasta ise, ihtiyâr ise, onlara yard‎m et! Saadetini onlardan alacaً‎n hay‎r duâda bil! Eًer onlar‎ incitip, bedduâlar‎n‎ al‎rsan, dünya ve âh‎retin harâb olur At‎lan ok tekrar geri yaya gelmez Onlar hayâtta iken, k‎ymetini bil!

Hasan-‎ Basrî hazretleri Kâ'beyi ziyâret ve tavâf ederken arkas‎nda bir zenbil ile tavâf eden bir zâta dedi ki:

- Arkada‏, arkandaki yükü koyup ِyle tavâf etsen daha iyi olmaz m‎?

O zât cevâben dedi ki

- Arkamdaki yük deًil, babamd‎r Bunu قam'dan yedi defa buraya getirip tavâf eyledim اünkü, bana dînimi, imân‎m‎ bu ًِretti Beni islâm ahlâk‎ ile yeti‏tirdi.

- K‎yâmete kadar bِylece arkanda getirip tavâf eylesen, bir defa kalbini k‎rmakla bu yapt‎ً‎n hizmet bo‏a gider ve yine bir def'a gِnlünü yapsan, bu kadar hizmete mukâbil olur.

Gaflet ve ‏a‏k‎nl‎ًa kap‎larak ana-baban‎n kalbini k‎rarsan, derhal onlar‎n r‎zâs‎n‎ almaya çal‎‏, minnet eyle ve her ne yaparsan yap, onlar‎n gِnlünü al! Ana-baban‎n evlâd üzerinde haklar‎ çok büyüktür Bunu dâimâ gِz ِnünde tut! (فslâm Ahlâk‎)

Hadîs-i ‏erîflerde buyuruldu ki:

(Ana-babas‎na âsî olan kimse, ne yaparsa yaps‎n Cennete giremez Ana-babas‎na iyilik eden de, ne yaparsa yaps‎n, Cehenneme girmez) [RNâs‎hîn]

(Rabbin r‎zâs‎, ana-baban‎n r‎zâs‎nda, gazab‎ da, ana-baban‎n gazab‎ndad‎r) [Buhârî]

(Ana-babas‎n‎n r‎zâs‎n‎ alan mü'mine Cennetten iki kap‎, üzene de Cehennemden iki kap‎ aç‎l‎r) [Beyhekî]

(Evlâda ِnce namazdan, sonra ana-baba hakk‎ndan sorulur ) [RNâs‎hîn]

(Ana-babas‎na âsi olana "فstediًin ibâdeti yap sana maًfiret etmem" denir ve sâd‎k olana da, "Bildiًini yap seni maًfiret ederim" denir) [Ebû Nuaym]

Ana-babay‎ üzmek, onlara eziyet etmek büyük günâht‎r Ana-baban‎n veya hiç kimsenin günâh olan emîrleri yap‎lmaz Ana-baban‎n yemeklerinde harâm kar‏‎l‎ً‎ olduًu ‏üpheli olsa, ana-baba bu yemekten yemesi için evlâd‎n‎ zorlasa, evlâd‎n o yemekten yemesi lâz‎md‎r اünkü ‏üpheli ‏eylerden kaç‎nmak vera', ana-baban‎n r‎zâs‎n‎ almak ise vâcibdir Fakat gayr‎ me‏rû emîrleri dinlenmez Meselâ onlar, (فçki iç, namaz k‎lma, yoksa senden râz‎ olmay‎z) deseler de, harâm olan ‏eyler yap‎lmaz اünkü (Hâl‎ka isyân olan i‏te, kula itâ'at edilmez) emri vard‎r (Hâkim)

Bir insan, gaflet ve ‏a‏k‎nl‎ًa kap‎larak, ana-baban‎n kalbini k‎rarsa, derhâl onlar‎n r‎zâs‎n‎ almaya çal‎‏mal‎, yalvarmal‎, onlar‎n gِnlünü almal‎d‎r Ana-baban‎n evlâd üzerinde haklar‎ çok büyüktür Bunu dâima gِz ِnünde tutarak, ona gِre hareket etmelidir.

Evliyân‎n büyüklerinden birisi, nâfile hacca gitmek üzere yola ç‎kt‎ Bir ara Baًdat'a uًrad‎ Orada Ebû Hâz‎m-‎ Mekkî hazretlerini ziyâret etti O esnâda uyuyordu Bir müddet bekledi Uyand‎ ve o zâta dedi ki:

- قimdi Resûlullah efendimizi rü'yâda gِrdüm Bana, senin hakk‎nda, (Annesinin hakk‎n‎ gِzetsin, bu, hac etmekten daha iyidir) haberini ula‏t‎rmam‎ emretti Bunun üzerine o zât geri dِndü ve bütün hayat‎ boyunca annesine hizmet edip duâs‎na kavu‏tu.

7- فzinsiz sefere gitmemek Onlardan izinsiz cihâda bile gitmek câiz olmad‎ً‎ halde, ilim ًِrenmek ve ilim ًِretmek için gitmek câizdir Peygamber efendimiz, (Ana-babas‎ndan biri hayatta olup da, r‎zâs‎n‎ alm‎yan, Cehenneme girmeye müstehak olur) buyurunca, Eshâb-‎ kirâmdan biri, (Yâ Resûlallah, ana-baba, evlâdlar‎na zulmetse de bِyle mi?) diye sorunca, cevab‎nda, üç defa (Evet zulmetseler de) buyurdu (Beyhekî)

Hacca giderken, muhtâç olm‎yan ana-babadan izin almak sünnettir.

Ana-baba muhtâç ise, izinsiz gitmek harâmd‎r Ana-babas‎ muhtâç olm‎yan, onlardan izinsiz farz olan hacca gidebilir Fakat nâfile olan hacca izinsiz gidemez (RMuhtâr)

Cihâd için izin isteyen birine Peygamber efendimiz, ana-babas‎n‎n saً olduًunu ًِrenince,
(Burada kal, onlara hizmet et, onlara hizmet cihâdd‎r) [Buhârî]

Biri de, hicret etmek için gelip, (Yâ Resûlallah, ana-babam‎ aًlatarak geldim onlar‎ üzdüm) dedi Peygamberimiz, bu duruma üzülerek buyurdu ki:

(Hemen git, onlar‎ üzdüًün gibi sevindir!) [Ebû Dâvüd]

8- Sayg‎da, hürmette kusûr etmemek Onlar‎ gِrünce ayaًa kalkmak, yanlar‎na gitmek, onlar oturuncaya kadar ayakta durmak, izinsiz oturmamak lâz‎md‎r Otururken edebli oturmal‎, ayaً‎n‎ uzatarak oturmamal‎, bacak bacak üstüne atmamal‎d‎r Onlar bana bir ‏ey demiyor diye bunlar‎ ihmâl etmemelidir! Babam‎z olmasa da büyüklere sayg‎ gerekir Hadîs-i ‏erîfte buyuruldu ki:

(Büyüًünü saym‎yan bizden deًildir) [Tirmizî]

9- Onlarla yolda giderken, arkalar‎ndan gitmek Zarûretsiz ِnlerinde yürümemek HzAli, ak sakall‎ bir ihtiyâr‎n ya‏‎ndan dolay‎ ِnüne geçmemi‏, arkas‎ndan yürümü‏ ve bِylece namaza geç kalm‎‏t‎ Cebrâil aleyhisselâm, Allahü teâlân‎n emri ile Peygamber efendimiz, rüküya eًilince, Hz Ali'nin ilk rek'ata yeti‏mesi için belini tutmu‏tur Ana-baban‎n arkas‎ndan yürümek ise elbette daha ِnemlidir!

10- اaً‎r‎nca, hemen kalk‎p yanlar‎na gitmek, buyurun demek Ana-baba çaً‎r‎nca, farz namaz‎ bozmak câiz olur ise de, ihtiyâç yoksa, bozmamal‎d‎r Sünnetler bozulur Hadîs-i قerîfte buyuruldu ki:

(Ana-babaya iyilik etmek, [nâfile] namaz, oruç, hac ve cihâddan daha üstündür) [قir'a]

1- Yumu‏ak sِylemek, tevâzû etmek ضf bile dememek Hak teâlâ buyuruyor ki:

(Biz insana, ana-babas‎na iyilik etmesini tavsiye ettik) [Ahkâf 15]

(Rabbin, yaln‎z kendisine kulluk etmenizi, ana-baban‎za da iyi davranman‎z‎ emretti Onlardan biri veya ikisi senin yan‎nda ya‏lan‎rsa, kendilerine ِf bile deme; aً‎r sِz sِyleme, onlarla yumu‏ak ve tatl‎ konu‏, onlara ac‎, tevâzû kanad‎n‎ gerip "Rabbim, küçükken beni yeti‏tirdikleri gibi sen de onlara merhamet et" diye duâ et) [فsrâ 23, 24]

2- Konu‏urken sesini, onlar‎n sesinden yüksek ç‎karmamak Eshâb-‎ kirâm Peygam efendimizin yan‎nda olduًu gibi, ana-babalar‎n‎n yan‎nda da yava‏ konu‏urlard‎ Kurân-‎ kerîmde meâlen buyuruluyor ki:

(Ey inananlar, seslerinizi, Peygamberin sesini bast‎racak ‏ekilde yükseltmeyin!) [Hücurât 2]

(Sesini alçalt, bil ki, seslerin en çirkini merkep sesidir) [Lokman 19]

3- Yanlar‎nda çok konu‏mamak, edebi a‏mamak Ba‏kalar‎n‎n yan‎nda bile çok konu‏mak uygun deًildir Hadîs-i قerîflerde buyuruldu ki:

(En zararl‎ ‏ey, çok konu‏makt‎r) [Deylemî]

(اok konu‏mak kalbi karart‎r Kalbi kararan da Allahü teâlâdan uzakla‏‎r) [Beyhekî]

Ana-baba, bildiًimiz ‏eyleri de anlatsa, (yine ayn‎ ‏eyler mi) dememek, hiç duymam‎‏ gibi can kulaً‎ ile dinlemek lâz‎md‎ır.

4- Kaba, dokunakl‎ ve argo sِz sِylememek

(اirkin konu‏ana Cennet harâmd‎r) [Ebû Nu'aym]

(اirkin sِzlü olmak hayâs‎zl‎ktan ve münâf‎kl‎ktand‎r) [Beyhekî]

(اirkin konu‏an ve hayâs‎ az olan, mü'min-i kâmil [imân‎ kuvvetli] deًildir) [Buhârî]

فki karde‏i olan biri, ِteki karde‏ini kastedip (Oًlun ‏unu yapt‎ Ben yapsam k‎yâmeti kopar‎rd‎n‎z) veya (Anne torunu tepene ç‎kart‎yor, çok ‏‎mart‎yorsun Sِz dinletemiyoruz) gibi sِzlerle ana-babay‎ üzmemelidir! اocuklar‎n‎ ana-baban‎n yan‎nda dِvmemeli, azarlamamal‎d‎r! Bِyle ‏eyler ana-babay‎ üzer

5- Han‎m‎n‎ onlardan üstün tutmamak Peygamber efendimiz buyuruyor ki:

(Han‎m‎n‎ anas‎ndan üstün tutana la'net olsun! Bunun farz ve diًer ibâdetleri kabûl olmaz) [قir'a]

6- فsimleri ile çaً‎rmamak, sِzlerini kesmemek, sِzlerinin aras‎na girmemek Bilgiçlik taslamamak Ana-baba yanl‎‏ da sِylese, ِyle deًil diyerek itirâz etmemek

7- Ana-baban‎n aras‎n‎ açacak sِz ve hareketlerden uzak durmak Ana-baba ile oًul veya k‎z‎n aras‎n‎ açacak i‏lerden uzak durmak Gelinleri, ana-baba ile oًullar‎n‎n aras‎n‎ açacak sِzlerden uzak tutmal‎d‎r! Peygamber efendimiz, (Ana ile oًulun aras‎n‎ açana la'net etsin) buyurmu‏tur (Gunye)

8- Konu‏urken, yap, yapma gibi ifâdeler kullanmamak Yapar m‎s‎n gibi ricâda bulunmal‎d‎r! Ana-babas‎ günâh i‏liyen çocuk, bunlara bir defa nasîhat eder Kabûl etmezlerse, susar Onlara duâ eder!

9- Hay‎r duâlar‎n‎ almak Ana-baba duâs‎n‎ ganîmet bilmek Hadîs-i قerîflerde buyuruldu ki:

(ـç ki‏inin duâs‎ kabûl olur Ana-baba, mazlûm ve misâfirin duâs‎) [Tirmizî]

(Ana-baban‎n duâs‎, ilâhî hicâba ula‏‎r, duâlar‎ kabûl olur) [فbni Mâce]

10- Bedduâlar‎n‎ almamak Hadîs-i ‏erîflerde buyuruldu ki:

(Ana-baban‎n çocuًuna ve mazlûmun zâlime olan bedduâlar‎, reddolmaz) [Tirmizî]

(Kendinize, evlâd‎n‎za ve mal‎n‎za bedduâ etmeyin! Duâlar‎n kabûl olduًu bir saate rastlar da bedduân‎z kabûl olur) [Müslim]

Ana-baba çaً‎rd‎ً‎ zaman herhangi bir i‏le uًra‏‎rsan, hemen onu terkedip, derhal ana-baban‎n emrine ko‏! Anan-baban sana k‎z‎p baً‎r‎rsa, onlara sen bir‏ey sِyleme! Anan‎n-baban‎n duâs‎n‎ almak istersen, sana emrettikleri i‏leri çabuk ve güzel yapmaya çal‎‏! Bu i‏ini beًenmeyip sana gücenmelerinden ve bedduâ etmelerinden kork! Sana dar‎l‎r iseler, onlara kar‏‎ sert sِyleme! Hemen ellerini ِperek gazablar‎n‎ teskîn et! Anan‎n-baban‎n kalblerine geleni gِzet! اünkü senin saâdet ve felâketin, onlar‎n kalblerinden doًan sِzdedir Anan-baban hasta ise, ihtiyâr ise, onlara yard‎m et! Saâdetini onlardan alacaً‎n hay‎r duâda bil! Eًer onlar‎ incitip, bedduâlar‎n‎ al‎rsan, dünya ve âhiretin harâb olur At‎lan ok tekrar geri yaya gelmez Onlar hayatta iken, k‎ymetini bil!

 


* BENZER KONULAR

Sevmek-Sevilmek Gönderen: anadolu
[Bugün, 08:21:12 ÖS]


Sermayemiz takvamız olsun Gönderen: anadolu
[Bugün, 08:14:00 ÖS]


Bize De Dua Yâ Rasulallah (S.A.V) Gönderen: anadolu
[Bugün, 08:09:36 ÖS]


Çoban Deyip Geçmeyelim 2 Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 08:04:55 ÖÖ]


Çoban Deyip Geçmeyelim 1 Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:57:14 ÖÖ]


Yabancılaşmadan Değişmek ve Gelişmek Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:44:43 ÖÖ]


Suriye Olaylarının Perde Arkasında Neler Var 8 Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:34:29 ÖÖ]


O insanı Yetiştiremezsek 1 Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:25:16 ÖÖ]


Mutluluğun Sırrı Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:12:56 ÖÖ]


Murada Ermek İçin Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:07:00 ÖÖ]


Bize Kalana Bakın Siz Gönderen: gurbetciyim
[Dün, 06:02:09 ÖS]


Âlemler O’na Hayran Gönderen: gurbetciyim
[Dün, 05:34:39 ÖS]


Dünya Nedir Gönderen: gurbetciyim
[Dün, 05:25:53 ÖS]


Gönül Allah (CC) 'ta Gönderen: gurbetciyim
[Dün, 05:22:44 ÖS]


İmani olgunluğun sırrı - Teslimiyet Gönderen: gurbetciyim
[Dün, 05:15:04 ÖS]


İnsanın Manevi Yapısı (Ruh, Kalb, Akıl ve Nefs) İle İlgili Meseleler Gönderen: gurbetciyim
[Dün, 05:06:24 ÖS]


Esat Kabaklı - Sürgün - 320 KBPS Gönderen: fanidunya NET
[Dün, 04:50:26 ÖS]


Ozanlardan Single Eserler - Karma 320 kbps Gönderen: fanidunya NET
[Dün, 12:20:38 ÖS]


Esat Kabaklı - Oğul Gönderen: fanidunya NET
[Dün, 12:07:15 ÖS]


Ehl-i Beyt ve Kerbelâ Gönderen: fanidunya NET
[Dün, 10:49:31 ÖÖ]