Gönderen Konu: Sadakanın En Değerlisi (Okunma sayısı 123 defa)

fanidunya NET · « : Ağustos 27, 2022, 08:10:43 ÖÖ »

Sadakanın En Değerlisi

Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

“Size sadakanın en değerlisini öğreteyim mi? (Evlendikten sonra herhangi bir sebepten dolayı) sana dönüp gelen ve senden başka da geçimini sağlayacak kimsesi olmayan kızına (yaptığın harcamadır).” (İbn Mâce, Edeb, 3)

İnsanın meşru yollarla kazanmış olduğu malını Allah’ın (c.c.) rızasını gözetip ve O’na karşı bağlılığın bir ifadesi olarak ihtiyaç sahiplerine vermesi, Kur’an-ı Kerim’de müminlerin özelliklerinden sayılmıştır (Bakara, 2/254). Halis niyetle Allah rızası için infak edilen her türlü sadaka değerli ve mükâfata layık görülmüştür. “Allah’ın sana ihsan ettiği gibi sen de ihsanda bulun.” (Kasas, 28/77) ayet-i kerimesindeki emir fehvasınca farz olan zekâttan maddi-manevi her türlü nafile sadakaya kadar olan infakların dünya ve ahiretteki karşılığının verileceğinden bahsedilmiştir. Öyle ki “Allah sadakaları bereketlendirir…” (Bakara, 2/276) ayet-i kerimesindeki müjde, Resulüllah’ın (s.a.s.) “Sadaka malı eksiltmez.” (Müslim, Birr, 19) buyruğuyla teyit edilmiştir.

Hz. Peygamber (s.a.s.), farklı zaman ve yerlerde farklı kimselere en faydalı olacak şekilde sadaka çeşitlerinden bahsetmiştir. Nitekim sadakanın kimlere verileceği hususu son derece önemlidir. Bu itibarla bir kimsenin helal yoldan edindiği malını infak etmesine en layık kimseler aile efradı olmaktadır. Resulüllah (s.a.s.) bu duruma işaretle şöyle buyurmuştur: “Kişinin ailesi için yaptığı harcama da sadakadır.” (Buhârî, Megâzî, 12); “Kendini doyurmak için harcadığın senin için sadakadır. Çocuğuna yedirdiğin şey senin için sadakadır. Eşine yedirdiğin şey senin için sadakadır. Hizmetçini doyurduğun şey senin için sadakadır.” (Ahmed b. Hanbel, IV, 131); “Sadakanın en hayırlısı, vereni ve geçindirmekle yükümlü olduğu aile efradını ihtiyaçsız bırakacak şekilde verilendir. Üstteki (veren) el, alttaki (alan) elden hayırlıdır. Sen ilk önce, geçimini sağlamakla yükümlü olduğun kimselerden başla.” (Dârimî, Zekât, 22) Bu sözlerden de anlaşılıyor ki infak söz konusu olduğunda aile efradından başlamak üzere akraba, dost ve yakınlardan oluşan haleler şeklinde katman katman yayılan bir sistemden bahsedilmektedir.

“Özden bağlılık, samimiyet, vefakârlık” anlamlarına gelen ve sadaka ile aynı kökten türeyen sadakat kelimesi, bir yönüyle bu amelin sonuçları itibarıyla veren ile alan arasında içten bir yakınlık, kuvvetli bir bağlılık doğacağına işaret eder. Hiç şüphesiz insan hayatında bu derin bağlılığı en çok hak eden kimseler de aile üyeleridir. Bunun içindir ki Fahr-i Kâinat Efendimiz (s.a.s.), bunun en çarpıcı örneğini şu şekilde ifade etmiştir: “Size sadakanın en değerlisini öğreteyim mi? (Evlendikten sonra herhangi bir sebepten dolayı) sana dönüp gelen ve senden başka da geçimini sağlayacak kimsesi olmayan kızına (yaptığın harcamadır).” (İbn Mâce, Edeb, 3) Hadisteki ifadelerde kız evlatların hayatta karşılaşabileceği zor durumlarda aile bireylerinin üzerine düşenler hatırlatılır. Buna göre sadakanın en faziletlisi herhangi bir kazancı olmayan, eşi vefat etmiş veya boşanmış bir hanıma yapılan infak olmaktadır. Şüphesiz bu buyruk tarihin sadece belirli sosyal sınıfları için geçerli bir öğüt olmayıp günümüze de hikmetler manzumesi sunar.

Kız çocuklarının yetiştirilmesine, terbiye edilmesine özel bir önem atfeden Efendimiz (s.a.s.), onların evliliklerinden sonra da olası zor durumlarında her daim yanlarında olunmasını tavsiye etmiştir. Bu itibarla yeri ve zamanına göre sadaka hakkında farklı tavsiyelerde bulunmuş; burada da kız çocuklarının maddi ve manevi olarak himayesine dikkat çekmiştir. Geçimini sağlayamayacak olanın ihtiyacını gidermenin sadakanın en değerlileri kapsamına girdiğini infak sahibine bildirmek bir bakıma müjde olduğu gibi, diğer yönden de söz konusu yardımın sadece maddi olmayıp manevi olması gerektiğine de zımnen bir işarettir. Çünkü insan hayatında çeşitli zorluklar bulunur ve bunların üstesinden gelebilmek için aile bireylerinin içten bağlılığına dayalı bir sorumluluk bilinci geliştirmeleri gerekir.

Şüphesiz sadaka vermenin insan psikolojisi üzerinde olumlu etkileri çok büyüktür. Verilen malın ahiretteki mükâfatının yanı sıra dünyada da bereketleneceğine işaret edilir. Söz konusu hadisteki durumda ise birden fazla gaye ve fayda hedeflenmiştir. İhtiyaç sahibi bir aile bireyinin herkesten önce infak edilmeye hak sahibi olduğu vurgusu ile mezkûr tavsiyenin yerine getirildiği takdirde toplumda meydana gelecek maddi manevi sıkıntıların önüne geçmek hedeflenmiştir. Bu itibarla huzurlu bir toplumun tesisine yönelik verilmiş en kıymetli tavsiyelerden biridir.

Cenab-ı Hak, “Sana Allah yolunda ne harcayacaklarını soruyorlar. De ki: Hayır olarak ne harcarsanız o, ana baba, akraba, yetimeler, fakirler ve yolcular içindir. Hayır olarak ne yaparsanız gerçekten Allah onu hakkıyla bilir.” (Bakara, 2/215) buyurmaktadır. İslam dini, yardım etmeyi teşvik suretiyle toplumsal iyilik ve sosyal adaleti sağlamayı hedeflemektedir. Ayette sorulan soruya verilen cevapta infak ederkenki öncelikler belirlenmiştir. Buna göre anne babamız başta olmak üzere yakınlarımız yani aile efradı ve akrabalar gelmektedir. Allah’a (c.c.) bağlılığın bir ifadesi olarak yapılacak her türlü yardımın bir sevgi ve merhamet paylaşımı, dolayısıyla tüm bunların artması anlamına geleceği için bu durumun öncelikli olarak aile içindeki tesisine önem verilmesi tavsiye edilmiştir.

RADYO DİNEME LİNKİMİZ.
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Sadakanın En Değerlisi (Okunma sayısı 123 defa)

fanidunya NET

Sadakanın En Değerlisi

BENZER KONULAR