Gönderen Konu: Birbirini Tamamlayan Üç Amel – İman – İslam – İhsan (Okunma sayısı 1044 defa)

fanidunya NET · « : Ocak 06, 2024, 11:24:26 ÖÖ »

Birbirini Tamamlayan Üç Amel – İman – İslam – İhsan

»...اَلْإِحْسَانُ أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ، فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ يَرَاكَ... »

“…İhsan, Allah’ı görüyormuşsun gibi O’na kulluk etmendir. Çünkü sen O’nu görmesen de O seni görmektedir…”
(Buhari, Tefsir, Lokman, 2 [4777]; Müslim, İman, 5 [9].)

Allah ile Resulü arasında Kur’an dışında da farklı iletişim şekilleri vardır. Bu iletişim bazen Hz. Peygamber’e Cebrail’in gelmesi ve birtakım bilgiler vermesi şeklinde olmaktadır. Bir defasında Hz. Cebrail, kimsenin tanımadığı bir insan kılığında gelmiş, ashabın huzurunda iman, İslam ve ihsanın ne anlama geldiğini Hz. Peygamber’e sormuş ve ondan gayet özlü cevaplar almıştır. Aldığı cevapları tasdik edip giden bu zatın ardından Hz. Peygamber, “Bu (gelen) Cibril’dir, insanlara dinlerini öğretmek için geldi.” buyurmuştur. (Hadislerle İslam, 6/483; 7/603.)

Hz. Ömer (r.a.) şöyle demektedir: “Bir gün Resulüllah’ın (s.a.s.) yanında iken bir adam çıkageldi. Elbisesi bembeyaz, saçları simsiyahtı ve üzerinde herhangi bir yolculuk belirtisi yoktu. Üstelik aramızda onu tanıyan da yoktu. Peygamber’in (s.a.s) yanına oturdu; dizlerini onun dizine dayayıp ellerini uylukları üzerine koydu. Sonra da ‘Ey Muhammed! Bana İslam’ı anlat.’ dedi. Bunun üzerine Resulüllah (s.a.s.) şöyle buyurdu: ‘İslam, Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın elçisi olduğuna şahitlik etmen; namazı kılman, zekâtı vermen, ramazan orucunu tutman ve eğer gücün yetiyorsa haccı yerine getirmendir.’ Bu sözler üzerine adam, ‘Doğru söyledin!’ dedi. Biz ise adamın hem soru sorup hem de onu tasdik etmesine şaşırdık. Sonra, ‘Bana imanı anlat.’ dedi. Resulüllah (s.a.s.), ‘İman; Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, iyisi ve kötüsüyle kadere inanmandır.’ şeklinde karşılık verdi. Adam yine, ‘Doğru söyledin!’ deyip peşinden, ‘Bana ihsanı anlat.’ dedi. Resulüllah (s.a.s.) şöyle söyledi: ‘İhsan, Allah’ı görüyormuşsun gibi O’na kulluk etmendir. Çünkü sen O’nu görmesen de O seni görmektedir.’ Daha sonra adam, ‘Bana kıyameti anlat.’ dediğinde, Peygamber (s.a.s.), ‘Bu konuda kendisine soru sorulan kimse, soruyu sorandan daha bilgili değildir.’ dedi. Adam, ‘Öyleyse bana onun alametlerini söyle.’ deyince Peygamber (s.a.s.) şunları saydı: ‘Cariyenin efendisini doğurması ve yalın ayak, çıplak, fakir sürü çobanlarının yüksek binaları yapmada yarıştıklarını görmendir.’ Sonra adam gitti. Bir süre sonra Hz. Peygamber bana, soru soranın kim olduğunu bilip bilmediğimi sordu. Ben, ‘Allah ve Resulü en iyisini bilir.’ dediğimde şöyle buyurdu:

‘O, Cibril idi. Size dininizi öğretmeye gelmişti.’” (Müslim, İman, 1-5 [8-9]; Buhari, İman, 37 [50].) Böylece Hz. Cebrail, hem sorduğu soruların cevabını aldı hem de orada hazır bulunanları aydınlattı. İslam âlimleri tarafından bu hadise “Cibril hadisi” denilmiştir. Hadiste geçen “iman”, dinin kalbî ve inanç boyutunu; “İslam”, ibadet, muamelat ve davranış boyutunu; “ihsan” ise ahlak boyutunu ve kulluk şuurunu ifade ettiği söylenebilir. (Hadislerle İslam, 1/363.)

İslam’ın temeli “iman”dır. İman olmadan hiçbir ibadet geçerli olmaz. İman ise Hz. Muhammed’in (s.a.s.) Allah’tan getirdiği dinin doğru olduğunu kalben kabul edip ona gönülden inanmaktır. İman esasları bir bütün olup iman bu altı prensip üzerine bina edilir. Dinin temeli iman olmasına rağmen İslam sadece inançtan ibaret değildir. Zira iman, yalnızca kalpte yaşatılabilecek basit bir duygu değildir; o ancak ibadetlerimiz ve davranışlarımızla dışa yansır. İbadetsiz iman, meyvesiz bir ağaca benzer. Salih amel ve güzel ahlakla bezenmemiş iman, toprağa dikilip bakımı yapılmamış ve her an kuruması muhtemel olan bir fidan gibidir. (Hadisler Işığında Ailemizle 52 Ders, Ensar Yayınları, İst. 2012, s. 37.) İslam’ın ikinci temel unsuru “ibadet”tir. Hadiste geçen sıralamaya göre kelime-i şehadetten sonra namaz gelir. Zira bazı hadislerde namaz ibadeti dinin direği olarak ifade edilmişti. (Tirmizi, İman, 8 [2616].) Ayrıca İslam’ın şartları sadece hadiste ifade edilenlerden ibaret değildir. Dolayısıyla bunlar İslam’ın âdeta temel direkleridir. Oysa direkler çok önemli olsa da bir yapının sadece direklerden ibaret olmadığı herkesçe malumdur. İman ve ibadet, dinin en önemli iki unsurudur. Ancak dinî hayat ihsan mertebesiyle zirveye ulaşır. İhsan ise sürekli ilahi gözetim altında olduğumuzu idrak edip bu şuurla hareket etmektir. Zira Allah bütün yaptıklarımızdan haberdardır. “... Nerede olursanız olun O sizinle beraberdir. Allah yaptıklarınızı görmektedir…” (Hadid, 57/4.) ayeti de bu gerçeği ifade etmektedir. Her an Allah tarafından gözetildiğini bilen bir Müslüman, sürekli kendini kontrol eder; yanında bulunan hafaza ve kiramen kâtibin meleklerini âdeta manevi birer polis bilir, hata ve yanlışa düşmemeye gayret eder.

Yerine getirdiği ibadet ve yaptığı işlerde ihsan şuuruyla hareket eder. Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: “… Yaptığınızı güzel yapın; Allah güzel yapanları sever.” (Bakara, 2/195.); “…Allah işini güzel yapanları sever.” (Âl-i İmran, 3/148.) İhsan kelimesi esas itibarıyla hadiste ifade edildiği üzere Allah’ı görüyormuşçasına kulluk etmek manasında olsa bile yapılan her işin hakkını vermek yani itkân anlamına da gelir. Buna, bir hadis-i şerifte şöyle işaret edilmiştir: “Allah Teâlâ, birinizin yaptığı işi en iyi (itkân) şekilde yapmasından memnun kalır.” (Beyhaki, Şü‘abü’l-îmân, 7/232-233 [4929-4931].) Cibril hadisinden anlaşıldığına göre “iman”, dinin esaslarını kabul etmek, “İslam” ise dinî emirleri yerine getirmektir. Dolayısıyla bu ikisi kavram olarak ayrı olmalarına rağmen gerçekte birbirlerinden ayrı değildir. Kıyametin ne zaman kopacağını Allah’tan başka kimse bilemez. (Araf, 7/187; Ahzab, 33/63; Lokman, 31/34.) Ayrıca başka bir hadiste ifade edildiği üzere Müslüman kişi kıyametin ne zaman kopacağını merak etmekten ziyade kıyamete hazırlıklı olup olmadığına bakmalıdır. (Buhari, Edeb, 95 [6167]; Müslim, Birr, 161-164 [2639].) Buna göre Müslümanın daima Allah’ın gözetimi (murakabesi) altında olduğu bilinciyle kulluk vecibelerini yerine getirmesi gerekir. İhsan ve murakabenin iki derecesi vardır: Kulun “Allah’ı görüyor gibi” kulluk edip yaşaması, birinci derecedir. “Kendisini Allah’ın gördüğü şuuruna sahip olması” ise ikinci derecedir. İhsandaki hedef ise birinci derecenin elde edilmesi yönünde gayret etmektir.

Yüce Allah, cümlemizi kâmil iman ve salih amel sahibi olup kulluğun en üst mertebesi olan ihsan mertebesini elde edenlerden eylesin.

İNTERNET RADYOMUZ. 24 SAAT YAYINDADIR.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Birbirini Tamamlayan Üç Amel – İman – İslam – İhsan (Okunma sayısı 1044 defa)

fanidunya NET

Birbirini Tamamlayan Üç Amel – İman – İslam – İhsan

BENZER KONULAR