Gönderen Konu: İslâm’da Hayvan Hakları 1 (Okunma sayısı 558 defa)

fanidunya · « : Ağustos 10, 2020, 05:11:31 ÖÖ »

İslâm’da Hayvan Hakları 1

İslâm dini hayatın her alanına dair görüş ve hükümleri olan, hayatın her alanını düzenleyerek dünyayı adil ve yaşanılır hale getirme hedefindedir. Bunun için de zerreden kürreye bütün bir kâinatı “yaratıcının emaneti” olarak görmek, “yaratılanı Yaradan’dan ötürü sevmek” Müslüman’ın görevidir.

Kâinata bir bütün olarak bakmak, kâinattaki tüm canlıların bu bütünlük içinde ve Yüce Yaratıcımızın nimeti olarak görmek gerekir. Allah-u Teâlâ’nın bütün kâinatı yarattığı ve düzene koyduğu Kur’an-ı Kerim’de şöyle anlatılır: “Göklerde ve yerde ne varsa hepsi Allah’ındır. Allah’ın ilmi, kudreti her şeyi kuşatıcıdır” (Al-i İmran, 126), “O Rabbin ki, (her şeyi) yaratmış da düzenine koymuştur” (Âlâ, 2), “O ki yarattığı her şeyi güzel yaratmıştır” (Secde, 7), “Hayvanları da O yaratmıştır…” (Nahl, 5).

Müslümanlar, bütün bir kâinata yaratıcının mükemmel eseri ve bize emaneti nazarıyla bakmalıdır. Zira ekolojik sistemin her bir unsuru aslında tek bir yaratıcının eseridir. Her biri birbirini tamamlar ve bütüncül bakıldığı zaman yaratıcının eserinin mükemmelliği, sınırsızlığı ve azameti daha da iyi anlaşılır. Bu bakımdan kâinatın her üyesi/parçası, mükemmel sanatın parçalarıdır. Bu gerçekten dolayıdır ki ekolojik dengenin her bir üyesi/parçası Kur’an-ı Kerim’de “ümmet” olarak tanımlanmıştır. “Yeryüzünde yürüyen hiçbir hayvan ve (gökyüzünde) iki kanadıyla uçan hiçbir kuş yoktur ki, sizin gibi ümmetler olmasın. Biz kitapta hiçbir şeyi noksan bırakmadık. Sonra hepsi, Rablerinin huzuruna toplanıp haşrolunacaklardır” (En’am, 38) ayeti tam da bunu ifade etmektedir.

Yerleri, gökleri, dağları, denizleri; gökte, yerde, denizlerde, gökle yer arasındaki her türlü canlıyı yaratan mükemmel bir yaratıcının eseri. Göklerin ve yerin mülkünü elinde bulunduran, milyarlarca yıldızı, gezegeni ve bunları içinde bulunduran iki trilyon galaksiyi, hepsinin belirli bir düzen içinde hareket edişini, yörüngelerinden sapmadan hayatiyetlerini devam ettirmesini; karada ve denizde milyonlarca canlı türünü en mükemmel şekilde yaratan ve hepsini idare eden bir yaratıcı inancı kâinattaki düzeni korumak için en önemli sebep olsa gerektir.

Allah-u Teâlâ’nın kâinatı/evreni yaratışı, yaratışındaki mükemmelliği, yerlerin, göklerin ve yeryüzündeki her türlü hayvanın yaratılışı Kur’an-ı Kerim’de şöyle anlatılmaktadır: “Muhakkak göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbirini takip etmesinde, insanlara yararlı şeylerle denizde akıp giden gemilerde, Allah’ın gökten su indirerek ölmüşken yeri onunla diriltmesinde, yeryüzünde her nevi hayvanları dağıtmasında, rüzgârları her taraftan estirmesinde ve yerle gök arasında emre âmâde duran bulutta akıl sahibi bir ümmet için elbet (Allah’ın birliğine) deliller vardır” (Bakara, 164).

İslâm’da Allah-u Teâlâ’nın mükemmel eseri olan kâinata ibret nazarıyla bakmak farzdır. Kâinata ibret nazarıyla bakmak, müminlerin ders alması, eşyanın hakikatini ve yaratıcıya karşı görevlerini anlaması için elzemdir. Kur’an-ı Kerim’deki “Şüphesiz hayvanlarda sizin için ibretler vardır. Size, onların karınlarındaki işkembe pisliği ile kan arasından (süzülen) halis ve içimi kolay bir süt çıkarıyoruz” (Nahl, 66) ayeti, olaylara ibret nazarıyla bakmamız gerektiğini ve Rabbimizin mükemmel yaratıcılığı en güzel şekilde anlatılmaktadır. Hayvanın içindeki işkembe pisliği ile kanının arasından tertemiz bir sütün meydana getirilişi örneklendiriliyor ki ibret alalım.

Kâinattaki yaratılanlar üzerine tefekkür edip mükemmel yaratıcının azametini anlamak da farzdır. Kur’an-ı Kerim’de “Allah’a şüphesiz iman edenler için yeryüzünde birçok alamet vardır. Kendi nefislerinizde birçok alametler vardır. Hâlâ (ibret gözüyle bakıp) görmüyor musunuz?” (Zâriyât, 20-21) buyrulmaktadır.

Sadece kendi yaratılışımızdaki mükemmellikten değil, hayvanların yaratılışındaki mükemmelliğe de bakarak ibret almalıyız. Bu konuda Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmaktadır: “Onlar, üstlerinde uçan kuşları görmediler mi? Nasıl kanat açıp kapıyorlar? Onları (havada) tutan ancak Rahman’dır. Şüphesiz O, her şeyi hakkıyla görendir” (Mülk, 19).

fanidunya · « **Yanıtla #1 :** Ağustos 15, 2020, 05:05:08 ÖÖ »

İslâm’da Hayvan Hakları 2

İslâm, kâinata ve onun içindekilere Allah-u Teâlâ’nın “emaneti” zaviyesinden bakmaktadır. Yaradan’ın emanetini korumak ve emanetlere sahip çıkmanın imtihanı kazanma yolundaki en büyük adım olduğu bilinci, sâlih bir Müslüman’ı kâinatın tümüne karşı daha duyarlı hale getirmektedir.

İslâmiyet’in son ve mükemmel din olarak gelmesi, her alana dair görüş, kural ve emirlerinin olduğu anlamına da gelmektedir. Zira kıyamete kadar baki olacak bir dinin evrensel olması kadar doğal bir şey yoktur.

Gerek İslâm’ın mesajının ilk yankılandığı cahiliye dönemi, gerekse bugün hayvanlara eziyet ederek cahiliye âdetlerini devam ettiren kişilere İslâm’ın hayvan hakları konusundaki hassasiyetini, hayvanlara iyi davranmak, onlara eziyet etmemek ve onlardan faydalanırken ölçülü olmak gerektiğini hatırlatmak “emr-i bil maruf nehyi anil münker” farizasının gereğidir.

Kur’an-ı Kerim’de birçok hayvan isimlerinden bahsedilmiş, Nahl (arı), Ankebut (örümcek), Neml (karınca), Bakara (inek) gibi hayvan adları sûrelere verilmiştir. Hayvanları hayatımızın bir parçası olarak görmemiz, onların hukuklarına riayet etmemiz hatırlatılmış, hayvanlar ekolojik dengenin bir üyesi/parçası olarak görülmüş ve bu yüzden “ümmet” olarak tanımlanmıştır. “Yeryüzünde yürüyen hiçbir hayvan ve (gökyüzünde) iki kanadıyla uçan hiçbir kuş yoktur ki, sizin gibi ümmetler olmasın. Biz kitapta hiçbir şeyi noksan bırakmadık. Sonra hepsi, Rablerinin huzuruna toplanıp haşrolunacaklardır” (En’am, 38).

Bu sebepledir ki hayvanların haklarına riayet etmek emredilmiş, onlara eziyet etmek yasaklanmıştır.

İslâm’daki büyük günahlardan birisi de “hayvanlara eziyet etmek”tir. Bundan da öte İslâm, hayvanlara haksız yere eziyet edenlere hem bu dünyada ceza öngörmüş hem de ahirette cezaya çarptırılacağını belirtmiştir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v), “Bir kadın, açlıktan ölünceye kadar bağladığı bir kedi yüzünden azap olundu” buyurmuştur. Sahih-i Buhari’de geçen bir hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz (s.a.v), “Cehennemde bir kadın gördüğü, bir kedinin de bu kadının yüzünü gözünü tırmaladığını, kadının dünyada o kediyi hapsedip aç bırakmakla ona işkence ettiği gibi kedinin de cehennemde kadına öyle azap ettiğini” bildirmiştir. Burada örnek verilen kedinin diğer hayvanlara da şâmil olduğu izahtan varestedir.

Hayvanlara gücünün yettiğinden fazlasını yüklemek de İslâm’da yasaktır. Peygamber Efendimiz (s.a.v), hayvanlarına fazla yük yükleyenleri uyarmış, hayvanlara merhamet edilmesini emretmiştir. Bir gün Peygamber Efendimiz (s.a.v), Ensar’dan bir kişinin bahçesindeki bir devenin inlediğini görünce deveyi şefkatle sevdikten sonra “Bu devenin sahibi kimdir?” diye sormuş.

Medineli bir delikanlı: “Bu deve benimdir Ya Rasulallah” cevabını verince Peygamberimiz (s.a.v): “Sana bahşedilen bu hayvana (böyle davranmaktan dolayı) Allah’tan korkmuyor musun? O senin, kendisini aç bıraktığını ve çok yük yüklediğini bana şikâyet ediyor” diyerek uyarmıştır.

Peygamber Efendimiz (s.a.v)’in, Sevâde bin Rebi’ye deve hediye ettikten sonra verdiği şu tavsiye, âlemlere rahmet olarak gönderilen Efendimiz (s.a.v)’in nasıl ince ruhlu ve hayvanların hakları konusunda nasıl hassasiyet sahibi olduğunun göstergesidir. Peygamber Efendimiz (s.a.v), Sevâde bin Rebi’ye: “Evine döndüğün zaman ev halkına söyle, hayvanlara iyi baksınlar, karınlarını güzelce doyursunlar. Yine ev halkına söyle, tırnaklarını kessinler ki sağarken hayvanların memeleri incinip yaralanmasın.” (Ahmed bin Hanbel)

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: İslâm’da Hayvan Hakları 1 (Okunma sayısı 558 defa)

fanidunya

İslâm’da Hayvan Hakları 1

fanidunya

Ynt: İslâm’da Hayvan Hakları 2

BENZER KONULAR