Farkına Varmadan Amellerimiz Boşa Gitmesin
Ravi Ebû Saîd el-Muallâ kendisi anlatıyor: “Mescidde namaz kılıyordum. Resûlullah (s.a.s.) beni çağırdı fakat namazda olduğumdan ona cevap veremedim, namazımı bitirince hemen yanına gittim ve ‘Yâ Resûlellah, namaz kılıyordum’ dedim. ‘Allah ve resulünün çağrısına kulak (cevap) verin buyruğunu işitmedin mi?’ dedi, sonra elimden tuttu ve bana “Mescidden çıkmadan sana Kur’an’ın en faziletli sûresini bildireceğim” buyurdu… (Buhârî, “Tefsîr”-Kur’an Yolu)
Hucurat suresinde Rabbimiz ahlak ve edebin ilkelerini öğretir.
Surenin ilk ayetleri ise şöyle başlar:
“Ey iman edenler! Allah’ın ve Peygamberinin önüne geçmeyin. Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz, Allah hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.”
Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamber’in sesinin üstüne yükseltmeyin. Birbirinize bağırdığınız gibi, Peygamber’e yüksek sesle bağırmayın; yoksa siz farkına varmadan amelleriniz boşa gidiverir. (49-Hucurât 1-2)
Temîmoğulları’ndan bir heyet, vekil seçmek için Resulullah’ın huzurunda konuşuyorlardı. Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer’in de bulunduğu bu ortamda Peygamberin sesini bastıracak şekilde, yüksek sesle konuşmalar yapıldığı bir sırada bu ayetler inmişti.
Ve bu ayetlerden sahabe çok etkilenmişti. Mesela Hz. Ömer (r.a.) gibi sahabeler, bu uyarıları müteakiben öyle alçak sesle konuşmayı özümsediler ki, onları işitemediğinden Resulullah’ın tekraren ne söylediklerini sorduğu bile olurdu.
Hakeza hicretten önce Müslüman olan Ensar’dan Sâbit bin Kays (r.a.), gür sesli olduğundan, “Eyvah! Bu ayetler beni anlatıyor, beni tarif ediyor! Çünkü benim sesim yüksek ve gürdür” deyip evine kapanmıştı. Günler sonra Resulullah, onu bulamayınca sorup soruşturup durumunu öğrendiğinde, “o ayetler seni kastederek inmedi, o sen değilsin” dedikten sonra ancak evinden ağlayarak çıkıp gelmiştir peygamberin huzuruna.
Örnek ve önderlerimiz olan İslam’ın öncüleri sahabe efendilerimiz, konunun önemine böyle inanmış ve bakmışlardı.
Zira en ufak bir hata ile ve farkında olmadan tüm amellerinin heba-batıl olması söz konusuydu.
Ve burada sergilenen ilkeler, sadece yüksek sesle konuşma da değildi.
Hiçbir surette gerek seslerini yükseltme olsun gerekse yaptıkları başka herhangi bir davranışla Allah ve Resulü’nün önüne geçmeme ve geçirmeme ahlak ve edebinin öğretisiydi aslında bu!
O’nu örnek almanın zor olmadığını beyan ile bize sunulan “sizin gibi bir beşerdir” gerçeği, sahabe-i kiramın anlayış ve inancında olduğu gibi bizim için de bizden birisi gibi davranmamızı ve saygıda kusur gösterip hükmünü hiçe saymamızı asla gerektirmemeli.
Nitekim Allah Resulü bugün aramızda yok ama öğretileri, ortaya koyduğu ilke ve ölçüleri var. Sesimizle, ünümüzle, varlığımızla veya başka bir surette O’nun önüne geçilmemeli ve hiçbir kimseyi geçirmemeliyiz.
Bize ufuk açmak için şu örnek de muhteşemdir.
Yoksul, kısa boylu ve çok da yakışıklı tanımlanmayan bir çehreye sahip olan Cüleybîb (r.a.) adlı sahabe, bu yüzden evlenememişti.
Ona çok değer veren, durumunu iyi anlayan Resulullah, evlenme yaşı gelmiş kızları olan Medineli bir babaya, kızına talip olduğunu söyler. Peygamberin, onun kızını kendisine istediğini zanneden Sahâbi çok sevinir. Fakat Resulullah, kendisine değil Cüleybîb için talip olduğunu söyleyince şaşırır.
Sonra Ey Allah’ın Resulü durumu eşimle bir değerlendireyim deyip evine gider. Konuyu aynı şekilde anlatınca eşi de ilk önce kocası gibi sevinir ve sonra da Peygamber için değil de o sahabe için olduğunu duyunca, bundan hoşnutsuzluğunu “Olmaz. Kızımızı çok kişi istedi vermedik; ona nasıl verelim” şeklinde dile getirir.
Kadının kocası, öyleyse Resulullah’a gidip kızımızı o adama veremeyeceğimizi bildirelim” dediğinde kızı, bu konuşulanları duymuş ve
“Allah ve resulü herhangi bir konuda hüküm verdiklerinde artık mümin bir erkek veya kadın için işlerinde tercih hakları yoktur. Allah’ın ve resulünün emrine itaat etmeyenler doğru yoldan açıkça sapmışlardır.” (33-Ahzab 36) ayetiyle anne-babasını uyararak, “Siz Allah Resulünden daha mı iyi bileceksiniz? Peygamberin istediği bir işe nasıl siz ‘hayır’ diyebilirsiniz; ben o adamla evlenmeyi kabul ediyorum…” ifadesiyle Allah ve Resulüne karşı nasıl bir tutum sergilenmesini bu güzel örnekliğiyle ortaya koyar.
Sonra olumlu kararlarını Peygambere bildirdikten sonra düğün hazırlıkları yapılır ve bu iki genç evlendirilir. Birkaç gün sonra da çıkılan bir seferde Cüleybîb şehit düşer. Ama herkes bu tavrından dolayı “ben şehid eşi oldum” diye sevinen, dul kalan kadını konuşur ve evlilik tekliflerinde bulunur…
Sonuç:
Bugün Allah Resulü aramızda yaşamıyor ama O’nun bıraktığı Allah’ın kitabı Kur’an ve sünneti seniyyesi elimizde.
Ahlakı Kur’an olan yaşantısı örnek alınmamız için hafızamızda.
Peygamberin örnekliğinin, önderliğinin ve önceliğinin yerini hiçbir şey almamalı.
Gerek kendimizi gerekse de başkasını Allah’ın, “önüne geçmeyin/geçirmeyin” dediği peygamberin önüne geçirmemeliyiz.
Aksi takdirde yaptığımız güzel amellerimiz bile yarın mahşerde tazminat olarak yaptığımız bu hatamıza kurban gidebilir ve elimiz boş kalırız Allah muhafaza!..
FANİ DUNYA FORUM HABERLER
