* FANİ DUNYA FORUM HABERLER


Gönderen Konu: ÖFKE DUYGUSU VE İSLAM  (Okunma sayısı 281 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

fanidunya

  • Ziyaretçi
ÖFKE DUYGUSU VE İSLAM
« : Ocak 13, 2019, 10:04:34 ÖS »
ÖFKE DUYGUSU VE İSLAM

Öfke¸ engellenme¸ incinme¸ tehdit vb. karşısında ortaya çıkan kızgınlık veya saldırganlık tepkisidir.1

Öfke¸ engellenme¸ incinme¸ tehdit vb. karşısında ortaya çıkan kızgınlık veya saldırganlık tepkisidir.1 Öfke¸ insanlarda küçük yaşlardan itibaren görülür. Çocuklar¸ engellendikleri zaman öfkelenirler. Ergenlik döneminde¸ fazla eleştirilmek¸ öfkeye yol açar. Yetişkinlikte ise¸ birçok nedenle insanlar öfkelenebilmektedir.

Yüce dinimiz de¸ insandaki bu duyguyu yok saymamanın yanında¸ onun nasıl eğitileceği konusunda müminlere ışık tutar. Nitekim Kur’anı Kerim¸ öfke duygusunu tanımlarken¸ her şeyden önce onu önemli ve gerekli görür. İnsanın yaratılıştan bu duyguya sahip olduğunu ve bu duygunun tümden yok edilmesinin imkânsız ve faydasız olduğunu açıklar. Nitekim Yüce Allah¸ Kur’an’da müminleri tanımlarken “öfkelerini kontrol ederler” şeklinde ifade kullanır. Buradaki ifadeye dikkat edersek¸ “onlarda öfke olmaz” yahut “hiç öfkelenmezler” denmemektedir. Hatta Kur’an’ı Kerim’in başka bazı yerlerinde öfke duygusu¸ yeri geldiğinde kullanmaya teşvik bile edilmiştir: “Muhammed Allah’ın elçisidir. Onun yanında bulunanlar¸ kâfirlere karşı katı (şiddetli)¸ birbirlerine karşı merhametlidir.” (Fetih¸48/29)

“Ey inananlar! Yakınınızda bulunan kâfirlerle savaşın¸ (onlar¸ sizde bir katılık bulsunlar. Bilin ki Allah korunanlarla beraberdir.” (Tevbe¸9/123)

Bütün bu ayetler¸ öfke duygusunun gerektiğinde kullanılması bağlamındadır. Bununla birlikte dinimizde genel olarak¸ öfkelenmemek¸ mülayim ve sakin olmak önerilir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’i şahsında en iyi yaşayan müminlerin örneği Hz. Muhammed (s.a.v)’in en önemli özelliklerinden biri¸ bu mülayim¸ nazik ve sevecen yönüdür. Hatta bunu sadece yaşamakla kalmamış¸ müminlere tavsiyeleri de bu çerçevede olmuştur. Bizzat hayattayken ashabını¸ öfke duygularına hâkim olmaya teşvik etmiştir. Nitekim bir gün¸ ashabına¸ “pehlivan kimdir¸ siz bilir misiniz?” diye sormuş¸ ashabının: “Kimsenin yenemediği kişi” cevabına karşılık Allah Rasulü şöyle demiştir: “Hayır¸ pehlivan kızgınlık anında kendine hâkim olandır.” (Müslim¸ Ebu Davud¸ Şeybani¸ 111/246 )

Öfkeyi yenme konusunda Hz. Muhammed (s.a.v)¸ sürekli örnek davranışlarda bulunmuştur. Kötülük gördüğü pek çok yerde bile öfkelenip kızmak bir yana¸ af¸ güler yüz ve iyilikle karşılık vermiştir.

Onun bu özelliğine en çok şahit olanlardan biri olan Enes (r.a)’ın anlattığına göre¸ bir gün Rasulullah (s.a.v) ile birlikte yürürlerken¸ arkalarından bir bedevi yaklaşmıştır. O sırada Rasulullah (s.a.v)’ın sırtında Necran kumaşından yapılmış sert kenarlı bir hırka vardır. Bedevi yani çöl arabı¸ Rasulullah (s.a.v)’ın hırkasını hızla çekmiştir. Enes (r.a.) o anı¸ “Rasulullah’ın omzuna baktım çekişin şiddetinden boynunda iz kalmıştı.”

İfadeleriyle anlatmıştır. Bedevi: “Ya Muhammed! Yanındakilere Allah’ın malından bana vermelerini emret!” demiş ve buna karşılık Allah Rasulu (s.a.v)¸ kızmak bir yana¸ adamın yüzüne bakıp gülmüş¸ sonra yanındakilere ona bir şeyler vermelerini söylemiştir. (Buhari¸1/537)

Allah Rasulü (s.a.v) da bir insandır ve onda da öfke duygusu vardır. Ama o¸ görüldüğü gibi olur olmaz yerde öfkelenmemektedir. Çünkü olur olmaz yerde ve ani öfkelenme durumlarında¸ insan sağlıklı düşünme yetisini kaybeder. Bu durumda da daha sonra pişman olabileceği davranışlar yapabilir. Bu yüzden insanı olgunlaştırmayı ve güzel davranışlara yönlendirmeyi hedefleyen dinimiz¸ insanın öfke duygusunu sükûnetle atlatabilmesine ve onun akla egemen olmasını engellemeye çalışır. Çünkü atalarımızın dediği gibi “öfke baldan tatlıdır”.

İnsanlar¸ kızdıkları anlarda¸ öfke duyguları öylesine baskıcı olur ki¸ bu duygusallıkla o anda en doğru düşündüklerine inanırlar. Ama pişman olduğumuz pek çok olay¸ hep öfke anlarında ortaya çıkar.

Üstelik öfke¸ insanı söz ve davranışla şiddete yöneltebilir. Şiddet ise¸ İslâm’ın hedeflediği birey ve toplum yapısında¸ asla yeri olmayan bir davranış biçimidir.

İslâm dininin ortaya koyduğu bütün bu yaklaşımların yanında¸ ülkemizde yapılan kimi araştırmalar¸ öfkeyi yenme konusundaki kontrolün yeterince gerçekleşmediğini göstermektedir.2

 Bu durumda¸ her ne kadar mümin olduğumuzu ifade etsek de¸ kendimizi yeterince değerli ve güvenli hissetmediğimiz anlaşılmaktadır. Bu nedenle de bazılarımız¸ çevremizden gelecek eleştirilere katlanamamaktayız. Bu da sık sık öfke nöbeti doğurabilmektedir.

Sonuç olarak¸ İslâm dini müminlerde öfke duygusunu kontrol etmeyi emretmiştir. Rasulullah (s.a.v)¸ yukarıda açıklandığı gibi¸ bunu sadece tavsiye etmekle kalmamış¸ öfkeye nasıl hâkim olunacağını bizzat davranışlarıyla da göstermiştir.

Çünkü öfkeyi yenmeyi becerebilen insan güçlü bir iradeye sahip kimse demektir. Bu iradeyi gösterebilen kimse ise¸ arzu ve isteklerinin kölesi değil¸ nefsini yenerek ona hâkim olmayı başarabilmiş gerçek müminden başkası değildir.

Nitekim gerçek anlamda mümin¸ gönül insanıdır.

En önemli işi ise¸ insanlara öflenmek değil¸ gönüller kazanmaktır. O halde¸ öfkelerimizle hareket edip¸ gönüller kıracağımıza; Hz. Muhammed (s.a.v)’in örnekliğinde olduğu gibi yumuşaklıkla hareket edip gönüller kazanalım. Bazen kin ve nefrete yol açan öfkelerimizi terk ederek¸ güler yüz ve yumuşak tavırlarımızı artıralım. Sevelim¸ sevilelim kardeş olalım.

------------------------------------------------

Dipnot

1- Hüseyin Peker¸ Din ve Ahlak Eğitimi¸ Psikolojik ve Metodik Esaslar  2. Baskı¸ Samsun¸ 1998¸ s. 201.

2- Bkz. M. Doğan Karacoşkun¸ İnanç-Davranış İlişkisi¸ Samsun¸ 2000¸ s. 196

 


* BENZER KONULAR

Rahîm Ve Rahmân Gönderen: türkiyem
[Bugün, 11:28:55 ÖÖ]


Davranışlarımız Kaydediliyor Gönderen: türkiyem
[Bugün, 11:22:46 ÖÖ]


Biliniz Cesedin Öyle Bir Et Parcası Vardır Ki Gönderen: türkiyem
[Bugün, 11:18:08 ÖÖ]


Melek Girmeyen Evler Gönderen: türkiyem
[Bugün, 11:04:30 ÖÖ]


Doğru Çalışma Methodu Gönderen: türkiyem
[Bugün, 10:59:59 ÖÖ]


Başınızı Çevirip Gitmeyin Gönderen: türkiyem
[Bugün, 10:39:23 ÖÖ]


Ozan Birgül 320 kbps - 2 kısım Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 09:15:33 ÖÖ]


Ozan Birgül - İlahiler 320 kbps Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 09:04:09 ÖÖ]


Dualarımız Neden Kabul Olmuyor Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 08:10:43 ÖÖ]


Birlikte Hizmet Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:59:59 ÖÖ]


Gizli Halleri Açık Hallerinden Daha Hayırlı Adamlara İhtiyacımız Var Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:40:31 ÖÖ]


Mücahitler Kazandığınızı Kaybetmeyiniz Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:32:32 ÖÖ]


İnsanlardan Övgü Beklemek Ateşle Oynamak Gibidir Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:24:29 ÖÖ]


Zamanın Kıymetini Bilmek Gönderen: fanidunya NET
[Bugün, 07:17:13 ÖÖ]


Allah’ı Ne Kadar Seviyoruz Gönderen: anadolu
[Dün, 08:40:07 ÖS]


Böyle Sevdik Gönderen: anadolu
[Dün, 08:35:30 ÖS]


Dostluk Üzerine Gönderen: anadolu
[Dün, 08:27:16 ÖS]


Sevmek-Sevilmek Gönderen: anadolu
[Dün, 08:21:12 ÖS]


Sermayemiz takvamız olsun Gönderen: anadolu
[Dün, 08:14:00 ÖS]


Bize De Dua Yâ Rasulallah (S.A.V) Gönderen: anadolu
[Dün, 08:09:36 ÖS]