Gönderen Konu: Ailede İletişim Sorunları (Okunma sayısı 689 defa)

fanidunya NET · « : Eylül 30, 2023, 09:03:46 ÖÖ »

Ailede İletişim Sorunları

İnsanın iletişim ihtiyacı henüz ana rahmine düştüğü an başlar. Bizi diğer canlılardan ayıran en belirgin özelliğimiz sağlıklı iletişim kurma becerisidir. İletişim; yalnızlık duygusunu azaltan, kişiler arası ilişkiyi kuvvetlendiren temel bir ihtiyaçtır. Sağlıklı bir iletişimde yalnızlık duygusu azalır, ilişki kuvvetlenir. Çatışmalı bir iletişimde ise yalnızlık duygusu azalsa da ilişki zayıflar. Doğru bir iletişimin arkasında ise iyi niyet, sevgi, saygı, hoşgörü, merhamet ve empati olmak zorundadır. Kısacası, “İnsan iletişimi, hem kafa hem de gönül zenginliği ister. Biri olmadan diğerinin etkisi yoktur.” (Doğan Cüceloğlu, Yeniden İnsan İnsana, s.15.) İlişkilerde yaşanan pek çok sıkıntının iletişimsel problemlerden kaynaklandığı genellikle düşünülmez ve fark edilmez. Ancak sadece iletişim becerisi geliştirildiğinde ve yapılan iletişimsel yanlışlıklar düzeltildiğinde pek çok ilişki, evlilik düzelebilmektedir. İletişimin en önemli öğelerinden biri üsluptur. Ne söylenildiğinden ziyade nasıl söylenildiği daha önemlidir. Temel referans noktamız Kur’an-ı Kerim’in, “Kullarıma söyle: (İnsanlara karşı) en güzel sözü söylesinler…” ayeti olmalıdır. (İsra, 17/53.) Yanlış üslup, söylenen sözün yanlış okunmasına ve eksik yorumlanmasına sebep olabilir ve büyük bir çatışmanın fitilini ateşleyebilir. Bazı insanlar düşünmeden konuşur. Önce konuşur sonra düşünürler ancak bu durum karşı taraf için çok incitici olabilir. Böyle bir durumda kişi şunu öğrenmelidir: “Dur, düşün, yap; dur, düşün, konuş.” Pişmanlık yaşayıp keşke demek yerine, sorunun neden kaynaklandığını bulmak ve bunun için çaba göstermek gerekir.

Eşler arasında yaşanan iletişim problemlerinden biri de duygusal ve ruhsal cinsiyetin getirdiği farklılıklardır. Bu noktada çiftler birbirlerinin bu yapısal farklılıklarının bilincinde olup ona göre davranırlarsa çözüm noktasında önemli bir adım atmış olurlar. Mesela erkekler daha sonuç odaklıyken kadınlar daha süreç odaklıdır. Erkekler, olumsuz bir durum karşısında kendilerini dış dünyaya kapatarak sessiz kalma, kendi dünyalarına çekilme eğilimindeyken kadınlar, daha dışa dönük ve yaşadıkları olayı konuşma eğilimindedirler. Bu ve benzeri yapısal farklılıklar bilinmediğinde, erkek kadını dırdırcı olmakla suçlarken kadın için de erkeğin tavrı kuşku uyandırıcı bir durum olarak yorumlanmaktadır. Aslında sadece kadın duygusal olarak konuşmaya, temas etmeye ihtiyaç duyar, erkek ise çoğunlukla yalnız kalıp zihnini toparlamaya ihtiyaç duyar. İnsanlar ne kadar ortak paydada buluşabilirlerse o kadar sağlıklı iletişim kurulur. Ailede yaşanan sorunlar genelde kişilik uyumsuzluklarından değil, doğru iletişim becerileri geliştirememekten kaynaklandığı için hoşgörü ve anlayış arttıkça problem de ortadan kalkacaktır. Kaldı ki doğru bir iletişim için yüzde yüz kişilik uyumunun gerekmediğini bugün yapılan pek çok araştırmanın sonucu olarak biliyoruz. Etkili ve doğru iletişim kurma becerisini geliştiren, sevgiyle, samimiyetle ve esnek davranış becerisini geliştiren insanlar herkesle uyum içinde yaşayabilirler. Bu özelliklere sahip bireyler her zaman çözüme dair uygulanabilir bir yol bulabilirler. (Nevzat Tarhan, Kadın Psikolojisi, s.208.)

Çiftler arası iletişimde eleştiri, savunma, aşağılama, duvar örme, yıkıcı etkileri olduğu düşünülen olumsuz iletişim kalıplarıdır. John Gottman, bu kavramları yıkıcı etkisi sebebiyle “mahşerin dört atlısı” olarak isimlendirmiştir. Pek çok araştırmada sadece bu yanlış iletişim kalıpları düzeltildiğinde ilişkilerin düzeldiği gözlemlenmiştir. İlişkide bir problemi konuşurken tarafların konuyu ben ya da siz perspektifiyle değil ilişkinin menfaati açısından değerlendirmeleri gerekir. Sürekli savunmacı bir dil, karşı tarafın konuyla alakalı haklılık payı olabileceğini düşünmeden konuşmak, güvenli bir ilişki kurmayı zorlaştırır. Bazen sen haklısın, belki de bu konuda haklı olduğun taraflar vardır bakış açısıyla yaklaşmak sevginin en güzel göstergesidir. Bazen kişinin kendini haklı gördüğü noktadan uzaklaşıp muhatabın gözüyle meseleye bakabilmesi ve olayı objektif bir bakış açışıyla değerlendirmesi çözüm odaklı iletişim için önemlidir. Hiç kimse şahsiyetine, kimliğine yapılan bir eleştiriyi kabul etmez. Peki, ne oluyor da kendine yapılmasından hoşlanmadığı davranış bir başkasına reva görülebiliyor. Meseleler konuşulabilir, kişilerin yaptıkları davranışa, eyleme dair bir eleştiri elbette yapılabilir. Ancak burada “sen” dili kullanarak değil, yapılan eyleme yönelik ve “ben” dili kullanarak yapılan bir eleştiri muhatabınızda karşılık bulabilir ve dönüşümü sağlayabilir. “Sen öyle yaptın, sen şöyle birisin…” diyerek başlayan bir eleştiri kalıbı değişime sebep olmayacağı gibi büyük bir çatışmanın da temelini oluşturur. Eğer kuşkucu, sorgulayıcı, iğneleyici bir dil kullanılıyorsa karşınızdaki aşağılanıyor demektir. Aşağılayıcı bir dil çatışmayı, kavgayı ve öfkeyi artırır. Kimse beğenilmediği, takdir edilmediği bir yerde bulunmaktan, o kişiyle yaşamaktan keyif almaz. Böyle bir ifade veya ima, ilişkiyi sıkıntıya sokar. Aşağılama bir zehirse takdir etme, destek olma, duyguyu, düşünceyi ifade etme bu iletişim hatasının panzehridir. Bazen de taraflardan biri iletişimi keserek ve küserek duvar örer. Bu da ilişki için zarar verici bir iletişim hatasıdır. Çünkü iletişim kesildiğinde ya da küsme davranışı gösterildiğinde iletişim tamamen bitirilmemiş orada muhataba bir mesaj verilmeye çalışılıyordur. Bu mesaj da seni yok sayıyorum, görmezden geliyorum, benim için önemsizsin mesajıdır. Duvar örmek yani yok saymak karşıdakine kendini yok olmuş, görünmüyor hissi verir ve öfkelendirebilir. Şu an yalnız kalmaya ihtiyacım var, şimdi konuşmak istemiyorum diyerek ortamdan ayrılmak iyi bir çözüm olabilir. Böylelikle karşı taraf kendini dışlanmış değil, çözümün bir parçası olarak görecektir. Aile içerisinde kurulan paylaşımcı, uzlaşmacı bir iletişim dili kişinin tüm sosyal hayatını etkisi altına alır. Duygu, düşünce ve davranışların yapıcı bir dille yansıtıldığı ailedeki çocuklar, sağlıklı yetişkinler olarak büyümektedirler. Ailede başlayan doğru iletişim ve sağlıklı ilişkiler, kişilerin dış dünyaya açıldıklarında kelebek etkisi misali tüm toplumu olumlu yönde etkilemektedir. Sağlıklı iletişim sağlıklı aileyi ve sağlıklı aile de sağlıklı bir toplumu inşa etmektedir.

Rabia Çakmak.

Psikoterapist/Aile Danışmanı.

İNTERNET RADYOMUZ. 24 SAAT YAYINDADIR.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Ailede İletişim Sorunları (Okunma sayısı 689 defa)

fanidunya NET

Ailede İletişim Sorunları

BENZER KONULAR