Gönderen Konu: Eşimi Seçerken (Okunma sayısı 482 defa)

fanidunya NET · « : Mayıs 09, 2023, 02:33:52 ÖS »

Eşimi Seçerken

Yüce dinimiz inananlara sevgi/meveddet ve merhamet/rahmet temelli bir aile modeli sunar. İki insanın birbirinde sükûnet ve huzur bulup kaynaşması, ben iken biz olarak birbirinin eksik yanlarını tamamlaması anlamına gelen evlilik, insana sunulan ilahi bir armağandır. Evlenecekleri kişide hangi özellikleri aradıklarını bilmeleri, eş adaylarının bu eşsiz nimete ulaşmalarını kolaylaştıracaktır.

Eş seçimi insanın hayatta verdiği en önemli kararlardan biridir. Bu karar, kişinin bundan sonraki hayatını önemli ölçüde etkiler. Bu önemli karar verilirken bazı ölçüler ve ilkeler göz önünde bulundurulmalıdır. Zenginlik, güzellik/yakışıklılık, sosyal statü ve akademik başarı çoğu zaman eş seçiminde temel kriterler olmuştur. Zaman içinde etkilerini yitiren bu özellikler bazen kalıcı olan ahlak güzelliği ve dindarlığın göz ardı edilmesine de yol açmaktadır. Bu gerçekten hareketle Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.), “Bir kadınla dört şey için evlenilir: Malı, asaleti, güzelliği ve dini için. Sen dindar olanı seç ki elin bereket görsün.” (Müslim, Radâ, 53) buyurmuştur. Onun tavsiyesi sadece erkeklere yönelik değildir, kadınlar da bu nasihatten paylarına düşeni almakla sorumludur.

Eş Seçiminde İlk Adım: Kendini Tanımak

Eş seçiminde sağlıklı karar verebilmesi için bireyin önce kendi kişiliğini, yönelimlerini ve ihtiyaçlarını belirlemesi yani kendisini tanıması gerekir. İkili ilişkilerde, aile hayatında onun için öncelikli olan nedir? Huzur mu, paylaşım mı, destek mi, güven mi? Vazgeçemeyeceği ya da kesinlikle kabul edemeyeceği şeyler nelerdir? Öncelikleri, ihtiyaçları, beklentileri aşırılığa kaçmadan belirlemek faydalı olacaktır. Bunları samimiyetle eş adayı ile paylaşmak; beklentileri, örtüşen ya da çatışan noktaları önceden belirlemek muhtemel sorunları azaltmada önemli bir adımdır. Beklentileri en başta birbirine açıkça ifade etmemek, daha sonraki dönemlerde hayal kırıklıkları yaşanmasına neden olabilir. Eş adayının fiziki/sosyal özelliklerinden etkilenip hoşlanmadığı bazı yönlerini yok saymak ya da “Şimdilik istediğim gibi değil, ama zamanla onu değiştiririm.” diye düşünmek sık yapılan hatalardandır.

İdeal Eş Beklentisi

Eş seçimi gündeme geldiğinde çoğu insan “ideal eş”i arar. Bazen bu idealler gerçekçi olmaz. Tüm yönleriyle -dindarlık, zenginlik, güzellik, yakışıklılık soyluluk- mükemmel olan eş beklentisi; evliliği geciktiren, kendisi için uygun olan adayı gözden kaçırmaya sebep olan davranışlardandır. İnsan her güzelliğe, iyiliğe aynı anda ulaşmak isteyebilir. Fakat bu özellikleri taşıyan biri varsa -ki “İnsan dediğinde noksan da olur.”- onun beklentileri de yüksek olacaktır.

Oysaki yukarıda yer alan hadisle eş seçiminde temel ölçüyü ortaya koyan Allah Resulü (s.a.s.), evlenecek kişileri geçici heveslere ve zevklere kapılmama konusunda uyarmıştır. Temel kriterleri karşılayan bir eş seçmek, huzur verecek bir evlilik için önemli bir adımdır. Rabbimiz sonrasını kolaylaştıracaktır. “Kaynaşmanız için size kendi cinsinizden eşler yaratıp aranızda sevgi ve merhamet hasıl etmesi de O’nun (varlığının) delillerindendir. Doğrusu bunda, iyi düşünen bir kavim için ibretler vardır.” (Rûm, 30/21)

Nasıl Bir Eş Aradığının Bilincinde Olmak

Eş adayının büyüyüp yetiştiği ortam, aile içi davranış şekilleri önemli ipuçları barındırır. Bir insanın ailesi ve çevresi onun hakkında bir fikir edinmeye yardımcı olur, ancak bu husus evlilik kararında göz önünde bulundurulan tek kriter olmamalıdır. Hayat arkadaşını seçerken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de aynı ideale sahip olunup olunmadığıdır. Bir ömrü birlikte geçireceği kişinin hayata nasıl baktığı, hedefinin ne olduğu ve değer yargıları üzerinde durulması gereken konulardandır. Eşlerden birinin uğruna önemli fedakârlık yapacağı idealleri diğeri için hiçbir anlam taşımıyorsa anlaşma zemini bulmak zorlaşır. Fakat sırf aynı fikirleri paylaştığı için uyum sağlayamayacağı biriyle evlenmek de üzerinde düşünülmesi gereken bir konudur.

Kişinin evlenmeyi düşündüğü insanın fiziksel özelliklerini nasıl bulduğu ya da beğenip beğenmediği de önemlidir. Peygamberimizin evlilikle ilgili gençlere tavsiyede bulunurken duygusal yakınlığa ve fiziksel güzelliğe de yer verdiği bilinmektedir. Evlenmek istediğini ifade eden Muğîre bin Şûbe’ye “Git, onu gör. Zira görmek, aranızda ahenk olması bakımından daha iyidir.” (İbn Mâce, Nikâh, 9) tavsiyesinde bulunmuştur. Dış görünüş ve fiziksel çekim ilk anlarda ne kadar etkileyici olursa olsun tek başına uyumu, huzuru ve mutluluğu garanti edemez. Uzun ömürlü sevginin kaynağı iç güzelliğidir.

Çocuklarına Anne/Baba Seçmek

İnsanlar eş seçerken aslında bir bakıma çocuklarının annesini/babasını da seçmiş olurlar. İleride sahip olacakları çocukların nasıl bir anne/babası olacağı, nasıl bir aile ortamında yetişecekleri, nasıl bir dinî hayat yaşayacakları kişinin vereceği kararla belirlenir. Anne babanın ortak hareket etmesi, birbirleriyle çelişen davranışlar sergilememesi çocuğun eğitimi açısından oldukça değerlidir. Bu nedenle eş seçimi tesadüflere bırakılmayacak kadar önemli bir karardır.

Gönül Rızası

Her şeyin en güzeli, istekle olanıdır. Başkalarının zoruyla yapılan evlilikler tarafları mutsuz eder. Bazen anne babalar çocuklarının kendi uygun gördükleri kişilerle evlenmelerini isterler, gençlere bu konuda baskı yapabilirler. Çocuklarının iyiliğini düşünerek yaptıkları bu davranış, gençlerin mutsuz bir evlilik yapmalarına sebep olabilir. Ayrıca cebir ve zorlamanın, bir diğer ifadeyle ikrahın olması nikâhın sıhhatine zarar veren unsurlardandır.

Bir genç kız Hz. Âişe’ye gelip babasının kendisini amcasının oğluyla evlendirmek istediğini, fakat kendisinin bunu istemediğini söylemişti. Konu kendisine intikal ettirilince Peygamberimiz (s.a.s.) kızın babasını çağırmış ve kızını zorla evlendirme yetkisinin bulunmadığı, bu konuda kararın kıza ait olduğu yönünde görüş beyan etmişti. (Nesâi, Nikâh, 36)

Anne babalar edindikleri hayat tecrübesinden çocuklarının faydalanmasını isteyebilirler, onları bazı yanlışlardan korumayı arzu edebilirler. Bunun için çocuklarına evlilik ve eş adayı ile ilgili tavsiyelerde bulunabilirler fakat nihai kararı vermek yetişkin bir insan olan gence ait olmalıdır.

Zamanlama

Zor bir dönem yaşayan kişi, hayatıyla ilgili en önemli konuda sağlıklı karar veremeyebilir; bu süreçler yaşanırken insanların öncelikleri değişir. Evde huzursuzluk yaşayan insan, bu durumdan kurtulmak için ilk karşısına çıkan kişiye evet diyebilir. Böyle durumlarda gençler yanlış seçim yapabilmekte ve daha büyük sıkıntıya düşebilmektedir. Onların durumu "yağmurdan kaçarken doluya tutulmak" olarak tanımlanabilir.

Evlenmek için eğitim ve kariyerin tamamlanmasını beklemek, evliliğin gecikmesine sebep olmaktadır. Bazen ailelerin yüksek beklentilerle birbirlerini bunaltması, aşırı talepkâr olması da gençleri yormakta ve evliliği zorlaştırmaktadır. Her şeyin dört dörtlük olmasını beklerken geçen zaman çiftlerin aleyhine işler. Yeterli eşyaya sahip olup gerisini çiftlerin zamanla birlikte tamamlaması mutluluğa engel değildir. Böyle hareket edenlerin ileride birbirlerine ve çocuklarına anlatacakları hikâyeleri de olur.

Eşler Arasında Denklik

Evlilik söz konusu olduğunda eş adaylarının dinî, ekonomik ve sosyal bakımdan birbirine denk olması da üzerinde durulan konulardandır. Eşler arasındaki uyumun sağlanmasında taraflar arasında söz konusu alanlar bakımından bir denkliğin, bir yakınlığın mevcut olması şüphesiz önemlidir. Ancak bu durum, aile huzuru açısından denkliğin yegâne belirleyici olduğu anlamına gelmez. Eş adayları arasında denkliğin bulunmaması İslam hukuku açısından evlenmeye engel teşkil etmemektedir Denklik hukukçuların daha ziyade evlilikte uyumu sağlamak için kabul ettikleri bir tedbir olarak karşımıza çıkmaktadır.

Evlilik Kader mi?

Evlilik kararı genellikle bir anda, bir görüşte verilmez. Her tercihin bir altyapısı ve niyet süreci vardır. Kişinin yaşadığı çevreden edindiği deneyimler, ailesinden ona intikal eden özellikler, aldığı eğitimler, seçme/karar verme yeteneği ve manevi dünyası tercihlerini belirleyen etkenlerdir. Kişinin eş adayı ile karşılaşması kader olabilir ama iradesini, aklını kullanarak, istişare ederek karar vermesi kendi tercihidir. Evlilik kararı da diğer tercihlerinde olduğu gibi insanın iradesiyle şekillenir. “Her insanın sorumluluğunu omzuna yükledik.” (İsrâ, 17/13) ayeti bu gerçeğe işaret buyurur.

İnsan iradesi ile bir seçim yapar ve Allah bu fiili yaratır. Dolayısıyla evlilik ve insanın evleneceği insanı seçmesi bir tercihtir. Bu tercihi yaparken Allah’ın ve Resulünün rızasını öncelemek ve “göz aydınlığı olacak” (Furkan, 25/74) eşler vermesi için Rabbimizden dua ile yardım istemek Müslümanca bir tavırdır.

Zehra Tuncel.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Eşimi Seçerken (Okunma sayısı 482 defa)

fanidunya NET

Eşimi Seçerken

BENZER KONULAR