Gönderen Konu: Din Önderleriyle İlgili Kıyamet Sahneleri (Okunma sayısı 1536 defa)

webtasarim · « : Eylül 01, 2024, 08:27:33 ÖÖ »

Din Önderleriyle İlgili Kıyamet Sahneleri

يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ اُنَاسٍ بِاِمَامِهِمْۚ فَمَنْ اُو۫تِيَ كِتَابَهُ بِيَمٖينِهٖ فَاُو۬لٰٓئِكَ يَقْرَؤُ۫نَ كِتَابَهُمْ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتٖيلاً

“Bütün insanları kendi önderleriyle birlikte çağıracağımız günü hatırla. (O gün) her kime kitabı sağından verilirse işte onlar kitaplarını okurlar ve kıl kadar haksızlığa uğratılmazlar.”
(İsrâ, 17/71)

Kur’an’da Cenab-ı Hakk’ın insanlara türlü nimetler, maddi-manevi imkânlar bahşettiği, diğer varlıkları kendi hizmetinde kullanıp onlardan yararlanma imkânı verdiği, böylece insanları onlardan üstün bir konuma yerleştirdiği belirtilir. (İsrâ, 17/70) Ancak asıl üstünlüğün ortaya çıkacağı bir gün gelecek ki o da kıyamet günüdür. İnsanı bu özelliklerle donatmaya kadir olan Allah’ın onu tekrar dirilteceği gün, sonrasında Kur’an’da şöyle tasvir edilmiştir: “Bütün insanları kendi önderleriyle birlikte çağıracağımız günü hatırla. (O gün) her kime kitabı sağından verilirse işte onlar kitaplarını okurlar ve kıl kadar haksızlığa uğratılmazlar.” (İsrâ, 17/71)

Ayette “önder” kelimesi ile çevrilen “imam”, kendisine uyulan; inançta, amelde ve ahlakta önder telakki edilen kişidir. Kur’an’da hak dinde rehberlik edenler için kullanıldığı gibi küfür yolunda öncülük edenler için de kullanılır. (Enbiyâ, 21/73; Kasas, 28/41) O hâlde ayette, başta peygamberler olmak üzere din konusunda olumlu önderler yanında olumsuz önderlerden de söz edilmektedir. Ancak “imam” kelimesine amel defteri, amel, insanlara indirilen kitap, güzel ya da çirkin huy, anneler şeklinde birbirinden farklı manalar da verilmiştir. (Beydâvî, Envarü’t-tenzil, 3/262) İnsanların önderleri ile çağrılmasından iki husus anlaşılabilmektedir: Birincisi, onlar önderlerinin adıyla; yani “Ey Muhammed ümmeti!”, “Ey Musa ümmeti!” ya da “Ey firavuna tabi olanlar!”, “Ey falan puta tapanlar!” gibi isimlendirmelerle çağırılırlar. İkincisi, her ümmet önderleri ile birlikte çağırılacaklardır. Yani içlerinde kendilerini hidayete erdiren veya saptıran önderleri bulunacaktır. (İbn Atıyye, el-Muharrerü’l-veciz, 3/473)

Önderleri ile çağrıldıktan sonra insanlara amel defterleri verilecek ve amel defterleri sağından verilecek olanlar amel defterlerini okuyacaklardır. Amel defteri solundan verilenler ise yazılanları gördüklerinde kalplerini büyük bir korku kaplar (Kehf, 18/49), dilleri dönmez olur ve amel defterlerini okumaktan aciz kalırlar. Zira amel defterleri son derece çirkin ameller ihtiva etmektedir. Amel defterleri sağ taraftan verilenlere gelince; onların durumu bunun tam tersidir. Onlar amel defterlerini en güzel şekilde okurlar; sonra onu sadece okumakla da yetinmez, diğer insanlarla da “…Gelin, kitabımı okuyun; çünkü ben, hesabımla karşılaşacağımı zaten biliyordum.” (Hâkka, 69/19-20) diye paylaşırlar. (Râzî, Mefâtîhu’l-gayb, 21/19)

Kur’an’ın değişik ayetlerinde insanların önderleri ile ilgili olarak hesaba çekilecekleri ifade edilmekte; serlevha ayette mücmel olarak belirtilen konu başka ayetlerde açıklanmaktadır. Buna göre o gün insanlar kendilerine gönderilmiş peygamberlere iman edip etmediklerinden hesaba çekilecekler (Kasas, 28/65; Mülk 67/8-9); peygamberler ve şahitler getirilecek, bu konuda kendilerinin şahitliklerine başvurulacaktır. (Zümer, 39/69; Nisâ, 4/41; Mâide, 5/109)

Sadece peygamberlerle ilgili değil, peygamber dışındaki önderlerle ilgili olarak da bir hesaplaşma söz konusu olacaktır. Bunun sonucunda insanlar kendilerine küfrü telkin eden önderleri ve büyükleri (sâdât ve küberâ) ile ilgili pişmanlıklarını “…Keşke Allah’a ve Resül’e itaat edeydik.” (Ahzâb, 33/66) diye ifade edeceklerdir. Ayrıca “Ey Rabb’imiz! Biz önderlerimize ve büyüklerimize itaat ettik de bizi yoldan saptırdılar.” (Ahzâb, 33/67) diye yakınacaklardır. Zira onlar önderlerinin ve büyüklerinin hakikat üzere olduklarını zannetmişlerdi. Önderleri ve büyükleri, nüfuzları ile onları doğru yoldan saptırmışlar; Allah’ı ve peygamberini inkâr etmeyi gözlerine güzel göstermişlerdir. Onların haktan ne kadar uzak olduklarını ancak şimdi görebilmişlerdir. Bugün Allah’a ve Resulü’ne itaat etmiş olmayı ve azaptan kurtulmayı temenni etmektedirler. “Ey Rabb’imiz! Onlara iki kat azap ver!..” (Ahzâb, 33/67) diyerek onların hem kendi sapmalarından hem de kendilerini saptırmalarından dolayı cezalandırılmalarını talep etmektedirler. İnsanları saptıran önderler de bir taraftan yaptıklarını itiraf edecek, diğer taraftan da sorumluluklarını kabul etmeyeceklerdir. Onların bu tutumu şöyle ifade edilmiştir: “Kendileriyle ilgili azap hükmü kesinleşmiş olanlar, ‘Rabb’imiz! Şunlar azdırdığımız kimselerdir. Biz nasıl azmışsak onları da öyle azdırdık. Sorumluluklarını yüklenmiyor, onları senin hükmüne bırakıyoruz. Onlar zaten bize tapmıyorlardı.’ derler.” (Kasas, 28/63) Bazı ayetlerde de kıyamet günü insanların, kendilerini hak yoldan saptıranlarla sözlü atışmaları zikredilmektedir. (A’râf, 37/39; Sebe, 32/31-33)

Kur’an-ı Kerim’de, kitap ehlinin din önderlerini tanrılaştırmaları, din önderlerinin ise hakkı batılla karıştırma, ilahi kelamı tahrif etme, ayetleri gizleme, haram yeme gibi yanlış davranışları eleştirilmiştir. (Tevbe, 9/31; Bakara, 2/42; Âl-i İmrân, 3/78, 187; Nisâ, 4/161; Tevbe, 9/34) Konuyla ilgili ilgili kıyamet sahnelerinde de özellikle olumsuz önderlerle ilgili vurgular dikkat çekicidir. Kur’an olumsuz önderlerle ilgili bu nitelemeler üzerinden muhataplarına mesajlar vermektedir. Diğer bir deyişle din önderleri ile ilgili sakınılması gereken durumlar, inkârcılar ve tabi oldukları önderler üzerinden ifade edilmektedir. Yani inananlar da kör bir taklide saplanmaktan, önderlerinin dine aykırı davranışlarını görmezden gelmekten, dinin esaslarından kopuş anlamına gelen yönlendirmelerine tabi olmaktan, Allah Resulü’nün dinde tuttuğu doğru yola uzak düşüp kıyamet günü benzer bir pişmanlığa düşmekten kaçınmalıdırlar. Nitekim aşağıdaki ayetlerde kıyamet günü insanların kendilerini saptıranlarla ilgili duyacakları pişmanlık Hz. Peygamber’in daveti bağlamında zikredilmiştir: “O gün, (dünyada iken) haktan sapmış kişi ellerini ısırarak şöyle diyecek: ‘Keşke peygamberle birlikte aynı yolda olsaydım! Eyvah! Keşke falancayı kendime dost edinmeseydim! Meğer bana uyarıcı mesaj geldikten sonra, o dost bildiğim kişi bu mesajdan beni saptırmış!’ İşte şeytan insanı (böyle) çaresizlik içinde yapayalnız bırakır. Resul, ‘Rabb’im! Kavmim bu Kur’an’a büsbütün ilgisiz kaldılar.’ dedi.” (Furkân, 25/27-30)

Doç. Dr. Abdülkadir Erkut.

İNTERNET RADYOMUZ. 24 SAAT YAYINDADIR.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Din Önderleriyle İlgili Kıyamet Sahneleri (Okunma sayısı 1536 defa)

webtasarim

Din Önderleriyle İlgili Kıyamet Sahneleri

BENZER KONULAR