Gönderen Konu: Cami ve Cemaat Adabı (Okunma sayısı 2009 defa)

KOYLU · « : Nisan 03, 2024, 08:24:50 ÖÖ »

Cami ve Cemaat Adabı

Camiler ve mescidler, Müslümanların cemaatla toplu olarak namazlarını edâ ettikleri binalardır. Bu binalara, içlerinde Allah'a secde edildiği, ibâdet yapıldığı, namaz kılındığı için mecaz yoluyla Allah'ın evi de denmiştir.

Bir hadîs-i kudsî'de şöyle buyurulmuştur:

"Yeryüzünde benim evlerim (mesabesinde olan yerler) mescidlerdir. Orada beni ziyaret edenler, o mescidleri imar ve ihyâ edenlerdir."

"Mü'minler, mescidlerin binasına, tefrişine, tamirine, ihtiyaçlarına, temizliğine îtina göstermeli; onları namaz, niyaz, Kur'an-ı Kerîm tilâveti, tesbihler vesair ibâdetler ile ihyâ etmelidir."

"Allah'ın mescidlerini, ancak Allah'a ve âhiret gününe îman edenler îmar ve ihyâ ederler" (et-Tevbe, 17) âyetindeki îmarın bir mânâsı da ibâdetle ihyadır. Şu hâle göre, mescidlere alâka göstermek, onları maddeten onarmak ve ibâdetle ihya etmek, mü'minlere düşen mühim bir vazifedir.

Cami ve cemaat için birtakım âdâb beyan olunmuştur:

1 - Mescidleri Allah'ın evi mesabesinde kabul edip içlerine girildiğinde İlâhî huzurda olduğunu hatırdan çıkarmadan edeb ve huşû' içinde bulunmak.

2 - Mescidleri -temizliğine îtina gösterip- kirletmemeye çalışmak.

3 - Mescidlere devamı îtiyad hâline getirmek, cemaatin faziletine inanmak.

Bir hadîs-i şerîf'te mescidlerin fazileti şu şekilde ifade buyrulmaktadır:

"Bir kimse evinde güzelce temizlenir ve farz namazını kılmak üzere mescidlerden birine giderse, adımlarından biri, günahlarını siler, diğeri de derecesini yükseltir."

4 - Mescide giderken temiz ve yeni elbiseler giymeli, güzel kokular sürünmelidir. Bu hususta Kur'ân-ı Kerîm'de şöyle buyrulur:

"Ey âdemoğulları, her mescide gittiğinizde ziynetinizi, en güzel elbisenizi giyin. Yeyin, için (fakat) isrâf etmeyin. Çünkü Allah, isrâf edenleri sevmez" (el-A'râf, 31).

5 - Evde abdest alıp kapıdan sağ ayağını atarak çıkmak, mescide ağır, fakat sık adımlarla, sakin ve vekarlı bir şekilde yürümek. Koşup acele etmemek.

Peygamberimiz bir gün namaz kılarken ayak patırdıları duydu. Namaz bitince:

- Gürültünüz neydi? diye sordu.

- Namaza yetişmek için acele ettik, dediler.

Bunun üzerine Peygamberimiz:

- Bir daha böyle yapmayın. Namaza yavaş ve vekarlı geliniz. Yetiştiğinizi kılar, yetişemediğinizi tamamlarsınız, buyurdu.

6 - Mescide eğer mümkünse namaz vaktinden evvel gitmek.

Mescide erken gidip namazı bekleyen kimse, namazda imiş gibi sevab kazanır. Bu hususta sevgili Peygamberimiz şöyle buyurmuşlardır:

"Kul abdestli olarak mescidde namazı beklediği müddetçe namazda gibi olur."

"Ashabım! Siz namazı kılmak için beklediğiniz müddetçe namazda gibisiniz. Elbette bir kavim hayırlı bir işi beklediği müddetçe hayırdadır."

7 - Mescide sağ ayağını atarak girmek ve girerken de şu duayı okumak:

Allahümme'ftah aleynâ ebvâbe rahmetike ve'ğfir zünübenâ bifadlike ve keremike yâ ekreme'l-ekremîne ve yâ erhame'r-râhimîn.

8 - Mescide girince ezan okunmamış ve mekruh vakit de girmemiş ise, iki rek'at Tehıyyetü'l-Mescid namazı kılmak.

9 - Ezan okunup namaz kılınıncaya kadar Kur'an okumak; tesbih, zikir, salâvat-ı şerîfe gibi ibâdetlerle meşgul olmak.

10 - Ezanla namaz arasında kalan müddet içinde, kendisi, ailesi, çocukları, ana-babası, akrabaları ve bütün mü'minler için dua etmek.

11 - Namaza başlamadan evvel, başladıktan sonra ve bitince, Allah huzurunda olmanın gerektirdiği ciddiyet, vekar, sekînet ve huşû'dan ayrılmamak.

12 - Önden itibaren safları doldurmada acele davranmak, safların sık ve düzgün olmasına gayret göstermek.

13 - Soğan, sarımsak gibi pis kokulu ve insana eziyet verici şeyleri yiyen ve çorabı, üstü başı bütün cemaatı rahatsız edecek derecede kokanlar, bu kokuları giderecek bir temizlik yapmadan mescide gitmemelidir.

14 - Mescidden çıkarken önce sol ayak dışarı atılır, öyle çıkılır.

NAMAZDAN SONRA OKUNACAK TESBİHLER

Namazdan sonra imam ve cemaatin üç kere:

Estağfirullahellezî lâ ilâhe illâ hüve'l-hayyü'l-kayyûmü ve etûbü ileyh demeleri sünnettir.

Gerek yalnız başına, gerekse cemaatla kılarken istiğfarı müteâkip:

Sübhânallahi ve'l-ham-dü lillâhi ve lâ ilâhe illâllahü vallahü ekber ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhi'l-aliyyi'l-azîm denir.

Herkes Eûzü Besmele çekip Âyete'l-Kürsî'yi okur. Hadîs-i şerîfte: "Her kim beş vakit namazın sonunda Âyete'l-Kürsî'yi okursa, cennete girmekten onu ancak ölüm men'eder" buyurulmuştur.

Âyete'l-Kürsî'den sonra İhlâs ve Muavvizeteyn de okunabilir.

Bundan sonra 33 defa Sübhânallah, 33 defa Elhamdü lillâh, 33 defa da Allahü Ekber denir.

Tesbihleri el ile saymak sünnettir. Peygamberimiz parmaklarıyla tesbih ederlerdi. Fakat tesbih kullanmak da câizdir. Sahâbelerden taş sayarak tesbih edenler olmuştur. (Ebû Hüreyre Hazretlerinin düğümlü ipliği vardı. Onunla tesbih ederdi). El ile tesbihleri saymak, tesbih ile saymaktan efdaldir.

Bundan sonra:

Lâ ilâhe illâllahü vahdehû lâ şerike leh. Lehü'l-mülkü ve lehü'l-hamdü ve hüve alâ külli şey'in kadîr..

Sübhâne rabbiye'l-aliyyi'l-a'le'l-vehhâb denilerek eller göğüs hizasına kaldırılır. Avuç içi yüze doğru meyilli olacak şekilde açılarak dua yapılır. Dua bittikten sonra yüz meshedilir.

* Yüzü mesh duada el kaldırmanın sünnetidir. El kaldırmadan dua edilmişse, yüzün meshi gerekmez. Yüzün meshindeki hikmet, bereketin kendisine gelmesi ve içine sirayetidir. Ve belânın def'ini, atânın husûlünü ummaktır. Tek elle mesh yapılmaz.

Namaz tesbihatının ehemmiyetine dair Peygamberimizden şu hadîsi şerifler rivâyet edilmiştir:

1. "Kim ki her namazın sonunda 33 kere Allah'ı tesbih eder, 33 kere Allah'a hamdeder ve 33 kere de tekbir getirir ve sonunda da "Lâ ilâhe illâllahü vahdehû lâ şerîke leh. Lehü'l-mülkü ve lehü'l-hamdü ve hüve alâ külli şey'in kadîr" derse, deniz köpüğü kadar da olsa günahları afvedilir." (Müslim).

2. "Muhacirlerin fakirleri Resûlüllah'a (asm) geldiler ve:

- Servet sâhipleri yüksek dereceleri ve ebedî nimeti kaptılar. Bizim gibi namaz kılarlar, bizim gibi oruç tutarlar. Ve onların artan malı vardır. Onunla hac ederler, umre yaparlar, cihâd ederler ve sadaka verirler, dediler.

Resûlüllah (A.S.M.):

- Size bir şey öğreteyim mi? Sizi geçenlere onunla yetişecek ve sizden sonrakileri onunla geçeceksiniz ve sizin gibi yapmadıkça hiçbiri sizden daha sevablı olmayacaktır" buyurdu.

- Evet yâ Resûlâllah! dediler. Resûlüllah (asm) de:

- Her namazın sonunda 33'er defa Sübhânallah, Elhamdü lillâh ve Allahü Ekber diyeceksiniz, buyurdu."

3. "Her farz namazın sonunda 33 defa Sübhânallah, 33 defa Elhamdü lillâh, 33 defa Allahü Ekber diyen, hasara (ziyana) uğramaz."

4. Ebû Said el-Hudrî (ra) rivayet ediyor:

Resûlüllah (sav):

- Allahü Teâlâ'nın rızasını kazanmaya vesile olan amelleri çok yapınız, buyurdu. Ashap:

"Bu ameller hangileridir?" dediler.

- Allahü Ekber.

Lâ ilâhe illâllah,

Sübhânallah,

Elhamdü lillâh,

Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâh sözlerini söylemektir, buyurdu. (Hâkim, Müstedrek).

5. Ebu Hüreyre (ra) rivayet ediyor:

"Resûlüllah bir gün: "Zırhlarınızı giyiniz", buyurdu. Ashap: "Yâ Resûlâllah! Düşman mı geldi?" dediler. "Hayır, Cehennemden korunma zırhını giyiniz: Sübhânallah, Elhamdü lillâh, Lâ ilâhe illâllah, Allahü ekber, deyiniz. Bunlar kıyamet günü, önünüzden, arkanızdan sizi korurlar" cevabını verdi. (Hâkim, Müstedrek).

İNTERNET RADYOMUZ. 24 SAAT YAYINDADIR.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Cami ve Cemaat Adabı (Okunma sayısı 2009 defa)

KOYLU

Cami ve Cemaat Adabı

BENZER KONULAR