Fakiri hor Görme Zengine Düşman Olma
İslam dini sermayeye karşı durmak yerine sermayeyi edinme yoluna bakar. Haram yolla elde edilen sermayeyi haram sayar. Rüşvet, faiz, haram kılınmış malın satışından elde edilen para, başkasının hakkını gasptan elde edilen sermaye, hile ile elde edilmiş para, hırsızlık, çapulculuk, baskı ve benzeri yollarla elde edilen sermaye haram kazanç sayılır.
Doğru ve meşru ticaretten elde edilen kazanç saygın ve muhteremdir. Hz. Peygamber (sav) helal kazancı överdi. Kendisi gençliğinde ticaret yaptığı gibi, ticaret yapan bir hanımla (Hz. Hatice ile) evlililk yaptı. Hz. Ebubekir, Hz. Osman, Hz. Abdurrahman bin Avf gibi zengin sahabenin müslümanlara yardımını hep övmüştür. Onları zenginliklerinden ötürü kınamamıştır.
Kişinin kazandığı malın zekâtını vermesi dini bir gerekliliktir. Yükümlü olunan nokta budur. Bunun dışındaki sadaka ve yardımlar ferdin vicdani yapısına bırakılmıştır.
İslam "kapitalizm" ve "komünizm" gibi siyasi ve iktisadi sistemlerin tümüne uzaktır. Haklı ve meşru yolla elde edilen sermayeyi dokunulmaz sayar ve bu para edinme yolunu açık bırakır. Ve bu hususla komünizmden haylice ayrışır. Sermaye edinme yolunu helal kazanç prensibine bağlayarak sermayeyi helal ve dini nizam dairesinde değerlendirip kapitalizmin yolunu kapatır.
Refah seviyesini yükseltmeyi esas kabul eder. Yatırıma teşvik eder. Kazancın çoğu ticaretten elde edilir der. 'Veren el, alan elden hayırlıdır' diyerek 'bir lokma, bir hırka' felsefesini reddeder. Fakirliği teşvik etmez. Ancak imkânı olmayan fakiri dışlamayı şiddetle reddeder.
SERMAYE TEK ELDE TOPLANMASIN
Sermayenin bir elde toplanmasını doğru kabul etmez. Kur'an-ı Kerim, "Ta ki servet içinizden yalnız zenginler arasında dolaşan bir devlet olmasın" (Haşr, 7) diyerek kapitalin serbest rekabetine müsaade eder ve borsa, serbest ticaret, rekabet gibi sistemlerde hareket alanını her insan için açık tutmayı esas alır. Devletten de bu yolu açık tutmasını ister.
REKABETTE ÖLÇÜ
Rekabette ve kazanç limitinde vicdanilik ve satılan malın zaruri ihtiyaç endeksine dikkat çeker. Malın piyasaya arzında aracıların çoğalmasını hoş görmez. Mesela; köylünün malını pazarda satabilmesi gibi bir ayrıntıyı dahi göz ardı etmez. Üreticinin istismarına ve aracının büyük fiyat farkı koymasına uygun bakmaz.
SERMAYEDE EŞİTLİK Mİ ADALET Mİ?
Servet dağılımında adaleti ön planda tutar. Bulanık, anlamsız ve pratiği olmayan eşitlik iddialarını anlamlı bulmaz. Bunu bir istismar aracı görür.
EŞİTLİK, VASIFLARDA AYNI OLANDADIR
İslam, eşitlik kavramını ancak sıfat ve mahiyet itibariyle aynı olan değerler hakkında anlamlı bulur. Aksini iddia eşitlik sloganıyla adaletsizliğe zemin hazırlar. Liyakat, beceri, uzmanlık, kabiliyet, zekâ, kıvraklık, sistemli çalışma gibi fıtrattan gelen farklılıklar servet dağılımını etkiler.
Örneklersek, bir babadan mirası devralan birkaç kardeşin parayı aynı tarzda yönlendirmesini beklemek zordur. Bir kardeş o mirası değerlendiremezken diğeri zekâ ve becerisiyle sermayesini artırabilir. Elbette insanlar parayı sahiplenme açısından alt ve üst baremlerde piramit oluştururlar. Ama bu sınıfsız bir piramittir. Zemin ile tavan arasında geçişe hiçbir engel yoktur. Komünist doktrinin sınıf düşüncesi İslam dışı bir yapı için söz konusu olabilir.
TÜKETİMDE SINIRSIZLIK YOKTUR
Kişi tüketimde başıboş değildir. İslam'da israfa kapı kapatılır. Aşırı lüks tavsiye edilmez. Paranın (ki her aşamasında kişinin sorumlu olduğu ailesi bu paraya ortaktır) kumar gibi gayrı meşru yolda tüketilmesine müsaade edilmez. Çünkü haddizatında sermaye sahibi sermayenin tek sahibi değildir. Harama el uzatılamaz.
Zenginlik düşmanlığına müsaade edilmediği gibi, fakirin horlanmasına da imkân tanınmaz.
TASARRUF HAKKINA MÜDAHALE EDİLEMEZ
Kişi zekâtını verdikten ve sadakaya da önem arz ettikten sonra parasını yatırım ve üretim aracı olarak kullanabilir.
'BİZİ ALDATAN BİZDEN DEĞİLDİR'
Hz. Peygamber (sav) pazarda malın arzına ve tüketiciye satılmasına değinmiştir. Yağmur suyunda ıslanıp ağırlaşmış bir ürünü gösterip bunun su ağırlığını hesap edin dedikten sonra şöyle buyurur: "Bizi aldatan bizden değildir." Bu da malın kusurunun gösterilmesi anlamına gelir. Kusur gizlenmez.
SATIŞTA ALT VE ÜST LİMİT
Kişi malını hak ettiğinden çok daha düşük veya çok daha yüksek fiyata satarak piyasayı kilitleyemez. Ticaret erbabının tümünün durumu kontrol edilir.
BÜYÜKLERİN DUALARI
Hz. Ali'nin duası
ALLAH'IM! Belâ ve musibetlerden, düşmanların sevinmesinden, Hapsedilmekten, bağlanmaktan, sopa ve kamçılarla dövülmekten sana sığınırım. Allah'ım! Benim günahlarım sana zarar vermez, senin bana merhamet eylemen de senden bir şey eksiltmez.
Allah'ım! Senden bu ayda; iyilik, fetih, yardım, bereket, bol rızık, aydınlık, temizlik ve hidayet dilerim. Bu ayın şerrinden, bu ayda cereyan edecek olayların şerrinden ve bu aydan sonra cereyan edecek olayların şerrinden sana sığınırım.
BİR AYET
"Şüphesiz göklerin ve yerin hükümranlığı yalnız Allah'ındır. O, diriltir ve öldürür. Sizin için Allah'tan başka ne bir dost, ne de bir yardımcı vardır." (Tevbe 116)
BİR HADİS
"ALLAHIM sen affedicisin, cömertsin, affetmeyi seversin, beni de affet. (Tirmizî, Deavât, 89)
BİR ESMA
El-Latif: Lütuf ve ihsan sahibi, her şeye vakıf
SORU - CEVAP
Türbe ziyaretlerinin usulü nedir?
Türbe ziyareti mezar ziyaretidir. Mezarları ziyaret sünnettir. Peygamberimiz buna teşvik etmiştir. Ancak orada mum yakmak, çaput bağlamak, etrafında tavaf etmek, ondan bir şey istemek gibi hususlar bid'attır.
Şirke yol açacak tavırlardır. Ancak orada durup Allah'tan tevbe ve istiğfar dilenir ve türbe sahibine de dua edilir. Doğru olanı budur.
Kadınlar adetli veya loğusa iken dua edebilirler mi?
Hanımlar âdet günlerinde veya nifâs (loğusalık) hallerinde iken dua edebilirler, zikir ve dua anlamı taşıyan âyeti kerimeleri okuyabilirler. Bunun yanında, kelime-i şehâdet, kelime-i tevhid, istiğfar, salâvat-ı şerife getirebilirler. Aynı şekilde tefsir, hadis ve fıkıh gibi dinî eserleri okuyup mütalaa edebilirler.
Saç ve bıyıkları boyamak gusle engel mi?
Saçları veya bıyıkları boyamak, suyun deriye ulaşmasını engellemedikçe gusül açısından sakınca oluşturmaz.
Nihat Hatipoğlu.