SOSYAL FOBİ
osyal fobi utanç verici bir duruma düşmekten, onaylanmayacak bir davranışta bulunmaktan, eleştirilmekten, alay edilmekten, rezil olmaktan, beğenilmemekten ve olumsuz olarak değerlendirilmekten duyulan korkudur. Kişi bu korkunun yaşanmasından kurtulmak için sosyal ortamlara girmekten kaçınır. Topluluk önünde konuşmak durumunda örneğin sınıfta ders anlatması gerektiğinde adeta bir panik atağı içine girer.
Otorite durumundaki kişiler ile görüşmek çok zordur. Bir başkan veya müdür ile konuşmak adeta işkence gibidir.
Tanımadığı kişiler ile yakın iletişim içinde olmak veya tartışmak çok güçtür. Karşı cinsle yakın iletişim içinde olmak örneğin dans etmek mümkün değildir.
Sosyal fobisi olan bir öğrenci okulda -sınıfta aşırı bir huzursuzluk içindedir. Bir konuyu çok iyi bilse bile elini kaldırıp söz almaya kalkışamaz.
MADDE BAĞIMLILIĞI
Sosyal fobisi olan kişilerde birçok zaman ayrıca depresyon veya panik atağı da gelişebilir. Kimileri de içki içince veya uyuşturucu alınca rahatladığını keşfedebilir.
Ancak bu durum yağmurdan kaçıp doluya tutulmak gibidir. Alkol veya uyuşturucunun etkisi geçince kişinin gerginliği daha da artar. Dolayısıyla giderek artan miktarlarda tekrar tekrar alkol ve uyuşturucu almak zorunluğu ortaya çıkar.
Sonuç olarak altta yatan esas sorun bir sosyal fobidir. Ama gerçek yaşamda görülen rahatsızlık alkolizim veya uyuşturucu madde alışkanlığıdır.
TEMBELİN BİRİ!
Daha ilkokul dönemindeyken sosyal fobisi olan bir çocuğun okul hayatı zorluklar ile doludur.
Gerçekte zeka düzeyleri gayet iyi olsa bile fobisinden dolayı gelişen ders başarısızlıkları nedeniyle okul yaşamını sonlandırabilirler.
Şüphesiz ki sosyal fobi insanların iş yaşamını da olumsuz etkiler. "Tembelin biri ve bir baltaya sap olamıyor" denilen insanların büyük bir kısmının esas sorunu sosyal fobidir. Genellikle bir işe giremez veya girdiği işlerden de kısa sürede ayrılır.
TEDAVİSİ MÜMKÜN
Tabii ki sosyal fobinin tedavisi vardır. Yeterli ve uzun süreli bir antidepressif tedavi olmazsa olmazdır.
Psikoterapi çok yararlıdır.
Ancak psikoterapiyi bu eğitimi almış olan klinik psikolog veya psikiyarist gibi pikoterapistler yapabilir. İlaç tedavisinin yanı sıra davranışsal olarak da bazı önlemlerin alınması gereklidir.
Özellikle spor çok faydalıdır.
Basketbol veya futbol gibi takım sporları, rekabetsel özellikleri nedeniyle bu tip kişiler için oldukça güçtür. Yüzme ve atletizm gibi sporlar daha kolaydır.
Çocukluk veya ergenlik döneminde en faydalı olan karate- teakvondo veya vücut geliştirmedir.
Örneğin sosyal fobisi olan bir çocuk teakvondo'da siyah kuşak sahibi olduğunda bu durumdan doğal olarak özgüveni de çok olumlu etkilenir. Veya vücut geliştirme ile kasları artan bir gencin özgüveni de artar.
Sosyal fobisi olanlar için benim en çok sevdiğim etkinlik danstır.
Utangaç veya çekingen insanlar için çok etkili bir tedavidir. Dans etmek, müzik eşliğinde yapılan bedensel hareketler ile insanın içindeki çocuğu özgür bırakabilmektir.
Hüsnü Uçar.