OBSESSİF KOMPULSİF BOZUKLUK
Sorunumuz, insanın iradesi ile kontrol edemediği yani elinde olmayan düşünce ve davranışlardır. Kişi çok rahatsız olsa da sıkıntı verici bu düşünce ve davranışlara engel olamaz, yani aklından atamaz. Rahatsızlık verici bir düşünce olan bu takıntılara biz obsesyon deriz. Bazen de davranışlarında eşlik ettiği bir durum olabilir ki o zaman da kompulsiyon deriz.
TEMİZLİK OBSESYONU
Çok sık görülen bir takıntıdır. Dışkı, idrar, mikrop, kir ve pisliğin bulaşacağından korkulur. İyi temizlenmediği endişesi ile ellerini defalarca yıkayabilir. Ellerini aşırı sıcak su ile deterjan ve hatta çamaşır suyu ile yıkayanlar da vardır. İyi temizlenmediği kaygısı yüzünden sürekli ev temizliği ile uğraşırlar.
Çevredekiler tarafından "biraz fazla pimpirikli, tertipli, titiz ve düzenli" olarak tanımlanır. Tuvalet musluklarına, paraya veya kapı kollarına dokunamaz. Örneğin ev dışında kapı kollarını mendille tutar. Böyle birisi aslında kendisinin normal olduğunu ama diğer insanların pis ve pasaklı olduğunu söyler. Bir banyo yapması 3-4 saat sürebilir. Tuvaletten çıkınca yarım veya bir saat el yıkayabilir. Bu arada medya özellikle TV reklamları da bu temizlik obsesyonunu adeta teşvik eder.
ŞÜPHE OBSESYONU
Bir şeyin doğru olarak yapılıp yapılmadığından emin olamaz, bu nedenle tekrar tekrar kontrol eder. "Kapı kilitlendi mi?..
Kontrol edilir ama ya iyi doğru kontrol edemediyse...
Ya pencere açık kaldıysa...
Ütüyü çekmiş miydi?..
Abdest doğru alındı mı?..
Ya duaları tam sırasına göre okumadıysa".
Bu tür kuşku ve şüpheler aslında her insanda birazcık olabilir.
Arada bir, birazcık olması pek de anormal değildir. Yani kapıyı kilitledikten sonra 1-2 defa kontrol etmek önemli değildir. Ama 5- 10 defa kontrol ettikten sonra yine de rahat edilemiyorsa normal değildir.
SALDIRGANLIK
"Ya elimde olmadan bıçakla yakınlarıma bir zarar verirsem". Çok rahatsız edici bu endişe yüzünden evdeki bütün bıçakları saklayabilir. Bu endişe ve korkuları uzak tutabilmek için bazı davranışları doğru sayıda tekrarlamak gerekir. Örneğin lambayı 3 defa açıp kapatmak veya kulağımızı çekip tahtaya 3 defa vurmak olabilir. Ama ya yanlışlıkla 2 defa vurduysak en iyisi tekrarlamaktır.
Ama ya bu defa da hatalı saydıysak.
DİNSEL OBSESYONLAR
Özellikle muhafazakar kişilerde çok daha fazladır. "Acaba Allah yok mu?...
Ya varsa" Bu düşünce yüzünden günaha girdiğini düşünerek tekrar tekrar aklına böyle düşünceler gelmesin diye dua eder.
Ama tabii ki sadece dua ederek obsesyon geçmez. Özellikle namaz kılarken aklına tekrar tekrar gelir.
Hüsnü Uçar.
FANİ DUNYA RADYO FORUM
