DİŞ ETİ HASTALIKLARI
Diş eti hastalığı diş eti çizgisi boyunca diş etlerinin iltihaplanmasıdır. Bu iltihaplanmanın ilerlemesi durumunda dişleri çevreleyen ve destekleyen kemik de etkilenir. Diş eti hastalığının üç aşaması vardır. En hafiften en ağıra sıralamak gerekirse bu aşamalar, diş eti iltihaplanması (gingivitis), periodontitis ve ilerlemiş periodontitistir.
Belirti ve Semptomlar
Diş eti hastalığı ağrısız olabilir, bu nedenle aşağıdaki belirtilere dikkat etmek gerekir:
Fırçalama ya da diş ipi ile temizlik sırasında kolayca kanayan diş etleri
Şişmiş, kırmızılaşmış ya da hassaslaşmış diş etleri
Çekilmiş ya da dişten uzaklaşmış diş etleri
İnatçı ağız kokusu ya da ağızda kötü tat
Sallanan dişler
Dişlerin dizilişinde bir farklılık
Kısmi protezin (parsiyel protez) ağıza oturmasında farklılık
Diş ve diş etleri etrafında gözle görülür cerahat
Yemek çiğnerken keskin bir sızı
Soğuk ya da sıcağa aşırı hassas dişler
Nedenleri
Yapışkan, renksiz bir tabaka olan ve sürekli olarak dişlerin üzerinde oluşan bakteri plağının içindeki bakteriler diş eti hastalığına neden olabilir.
Şayet bakteri plağı temizlenmezse, sertleşebilir ve diş taşına (tartar) dönüşebilir. Bu olduğunda, bakteri plağı diş taşları üzerinde de oluşmaya devam eder. Diş fırçalama ya da diş ipi ile temizlik diş taşlarını temizleyemez. Böyle bir durumda diş hekiminizin profesyonel diş taşı temizliği yapması gerekir.
Teşhis
Bakteri plağı günlük diş fırçalama ve diş ipi kullanımı işlemleri ile temizlenmezse diş taşına dönüşür. Sert yüzeyli diş taşları üzerinde daha fazla plak oluşması için oldukça elverişlidir. Bakteri plağındaki bakteriler diş etlerinizi ve dişlerinizi enfekte edebilir ve sonuç olarak da diş eti dokusu ve dişleri destekleyen kemik olumsuz etkilenir. Diş hastalığının üç aşaması vardır:
Diş eti iltihaplanması (Gingivit ya da jinjivit) - Bu diş eti hastalığının en erken evresidir. Diş etlerinin diş eti çizgisi boyunca biriken bakteri plağı nedeniyle iltihaplanması anlamına gelir. Diş etlerinde kızarıklık ya da şişlik olduğunu, ya da diş fırçalama ve diş ipi kullanımı sırasında diş etlerinde kanama olduğunu farkedebilirsiniz. Bu erken evrede henüz dişleri yerinde tutan bağ dokusu ve kemik etkilenmediğinden, diş eti hastalığının etkileri geri döndürülebilir.
Periodontit -Bu evrede, dişleri yerinde tutan destekleyici kemik ve lifler geri döndürülemez biçimde zarar görmüştür. Diş etleri diş eti çizgisi altında bir cep oluşturmaya başlar; bu da bakteri plağının diş eti çizgisi altına nüfuz etmesine ve birikmesine neden olur. Diş hekiminin uygulayacağı periodontal tedavi ve sonrasında da kişisel ağız hijyenine ve bakımına özen ve dikkat gösterilmesi diş eti dokusuna ve destekleyici kemik ve dokulara daha fazla zarar gelmesini genellikle önler.
İlerlemiş Periodontit -Dişeti hastalığının ileri evresinde, dişleri destekleyen lifler ve kemik tahrip olmuştur ve bu da dişlerin sallanmasına ya da kaymasına neden olabilir. Bu durum ısırma, yemek yeme ve konuşma şeklinizi etkileyebilir. Şayet agresif bir periodontal tedavi ile dişler kurtarılamazsa, diş hekiminizin söz konusu dişleri çekmesi gerekebilir. Dişlerin çekilmesi durumunda, diş hekiminiz size restoratif bazı çözümler önerir.
Önleme
Doğru fırçalama ve diş ipi kullanımı ile diş etlerinizi diş eti hastalığına karşı koruyabilirsiniz. Bakterileri önleyici ve öldürücü diş macunu ve ağız bakım suları kullanarak ağzınızda oluşan plak miktarını azaltabilirsiniz. Bakteri plağını temizlemek, diş eti hastalığını önlemek ve ağız sağlığınızı geliştirmek için kilit önem taşır.
Tedavi
Diş hekiminiz tarafından yapılacak profesyonel diş temizliği, birikerek ve sertleşerek diş taşına dönüşmüş plakları temizlemek için tek yoldur. Düzenli olarak diş hekiminizi (yılda iki kez) ziyaret ederek, erken evredeki diş eti hastalığı daha ciddi bir duruma dönüşmeden tedavi edilebilir.
Eğer diş eti hastalığı ileri bir evredeyse, hastalıklı olan periodonal cepleri ve diş etindeki enfeksiyonu tedavi etmek için diş taşı temizliği ve kök düzeltmesi işlemi uygulanabilir. Diş hekimi ya da periodontistiniz ultrasonik bir diş taşı temizliği aleti kullanarak dişeti çizgisinin üzerinde ve altında biriken plağı, diş taşlarını ve yiyecek artıklarını temizler. Diş ve kök yüzeylerini elle temizleyerek pürüzsüz ve hastalıktan tamamen arınmış hale getirir. Diş taşlarını temizlemek için bazen lazer tedavisi de uygulanabilir. Periodontal cepler 5 mm'den daha derinse ve ayrıca hastaya orta veya ileri periodontit tanısı konulmuşsa, periodontal ceplerin derinliğini azaltmak ve kaybolan kemik dokusunu yeniden kazandırmak için Gingival Flap ameliyatı (Diş Eti Ameliyatı) yapılabilir.
İlgili Diğer Sorunlar
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'ne (CDC) göre araştırma uzmanları diş eti hastalığı ile diğer ciddi sağlık sorunları arasında ilişki olabileceğini ortaya çıkarmıştır. Örneğin diyabet hastasıysanız, periodontal (diş eti) hastalık gibi enfeksiyonlara yakalanma riskiniz daha yüksektir. CDC, diş eti hastalığının vücudun zarar görmüş başka bir bölgesiyle bağlantılı olabileceğini açıkladı. Yakın zaman önce gerçekleştirilen araştırmalar, oral enfeksiyonlarla diyabet, kalp hastalıkları ve inme arasında bir bağlantı olduğunu öne sürüyor. Bu bağlantıları incelemek için araştırmalar devam etmektedir.
Dr. Sadık Gençoğlan.
Ağız-Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı.
FANİ DUNYA FORUM HABERLER
