Gönderen Konu: Akne Nedir (Okunma sayısı 288 defa)

fanidunya NET · « : Eylül 02, 2023, 08:11:45 ÖÖ »

Akne Nedir

Akne (sivilce), ciltte bulunan yağ bezlerinin sebum denilen salgılarını bıraktıkları kanalların çeşitli nedenlerle tıkanması sonucu yağ bazlı salgının cilt tabakaları arasında ve kıl köklerinde birikmesi ve zamanla bakterilerle enfekte olmasıyla ortaya çıkan bir cilt rahatsızlığıdır.

Akne çok geniş bir yelpazede her ırktan ve yaştan insanda görülebilir. Ancak; ergenlik döneminde, cinsiyet hormonlarının seviyeleri artmakta ve bunun sonucunda yağ bezleri daha fazla yağ içerikli salgı olan sebum üretmektedir. Bu nedenle sivilce en çok ergenlik çağında görülür.

Sivilce Tipleri

Akne Vulgaris: Genellikle ergenlerde görülen basit aknelerdir. Çoğunlukla yüzde ortaya çıkar. Deride siyah noktalar, kızarık sivilceler, bazen derin kist ve nodüller şeklinde görülürler.

Akne Conglabata: Şiddetli kist ve apselerle karakterize bir akne türüdür. Daha ziyade gövdede görülür. Polikistik over hastalığı, aşırı tüylenme ve âdet düzensizliği ile beraber olabilir. Bu akne türünün derin izler bıraktığı biliniyor.

Akne Fulminans: Çoğunlukla ergenlik dönemindeki erkeklerde görülen ateş, eklem ağrısı ve şiddetli aknelerle karakterize bir hastalıktır.

Akne Oluşturan Nedenler

Akne oluşumundaki en önemli etkenin ergenlik döneminde yükselen hormon seviyeleri olduğu biliniyor. Anne veya babanın birinde akne görülmesi çocuklarında da akne ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır. Hormon seviyesindeki değişiklikler; ergenlik dönemi, âdet döngüsü, hamilelik, stres (aşırı stres tek başına akne oluşumuna neden olabiliyor), bazı ilaçlar (kortizon, lityum ve barbitüratlar…), saç derisinden gelen yağ, gres ve bazı kozmetiklerin kullanımı, beslenme şekli (şeker ve yağ oranı yüksek besinlerin çok tüketilmesi) sivilce oluşturan nedenler arasında sayılabilir.

Tedavi

Benzoil Peroksit: Benzoil peroksit akne tedavisinde cilt yüzeyindeki mikrop (bakteri) sayısını azaltmak için kullanılan antiseptik bir içeriktir. Genellikle yüz yıkama jelleri ve kremlerde %5 oranında bulunabiliyor. Yani tek başına cilt bakımında kullanılan bir içerik değildir.

Antibiyotikler: Bakterilerin çoğalmasını durdurmaya veya yavaşlatmaya yardımcı olarak iltihabı azaltır. Ağızdan alınan sivilce ilaçları veya antibiyotikler genellikle orta ve şiddetli olup geçmeyen sivilceleri tedavi etmek için reçete edilir.

Deriye Sürülen (Topikal) İlaçlar: Tazoroten, azelaik asit, salisilik asit ve dapson da yaygın olarak kullanılmaktadır.

İzotretinoin (Piyasa ismi roaccutane / aknetrent): Şiddetli iltihaplı akne için ağızdan alınan yüksek doz A vitamini içeren reçeteli bir ilaçtır. Diğer yöntemlerin sivilce oluşumunu önleyemediği durumlarda kullanılır. İzotretinoin, cilt yağı yapan yağ bezlerinin boyutunu küçültür. Bu etkiler sivilce gelişimini azaltır. İlacın önemli yan etkileri olabilir. İlaç bebekte doğum kusurlarına ayrıca düşük veya erken doğuma neden olabildiği için gebelikte ve emzirme döneminde kullanılmamalıdır.

Akne tedavi edilebilir bir durum olup sadece ergenlik döneminde ortaya çıksa da ciltte ömür boyu geçmeyen izler bırakabilir. Akne izleri genellikle kratere benzer. Medikal tedaviler izleri azaltmaya yardımcı olsa da oluşan tamamen geçiremez. Akne izlerini geçirmeye yardımcı, hasarlı cildi yenileyebilen ve ekneye neden olan bakterilerin sayısını azaltmaya yardımcı bazı dermatolojik uygulamalardan da doktorunuzun onayıyla faydalanabilirsiniz.

Diyet ve akne arasındaki ilişki tarih boyunca tartışmalı olmuştur. 1930’lardan 1960’lara kadar diyetin akne oluşumunu tetiklediği ve oluşumunda büyük rol oynadığı düşünülerek hastalar diyet alışkanlıkları ile ilgili olarak devamlı bilgilendirilmişlerdir. Diyet ve akne gelişimi arasındaki ilişkiyle ilgili en önemli yayın 2007 yılında yapılmış ve özellikle rafine karbonhidratlar ve yağsız süt gibi ürünlerin akne ile ilişkisi gösterilmiştir.

Akne ve Beslenme İlişkisi

Sebase bezler özellikle yüz ve saçlı deride yoğundur ve sebum olarak tanımlanan yağı yapmaktadır. Sebase bez üretiminin diyet ile ilişkili olduğu yayınlarda gösterilmiştir. Diyette fazla yağ ve karbonhidrat alımının sebase bez üretiminde artışa yol açtığı gösterilmiştir.

Karbonhidratların çeşitliliği sebum içeriğini de değiştirebilmektedir. Kalori alımında kısıtlama yapılması sebum üretim hızında anlamlı düşmeye yol açmaktadır.

Ayrıca, bazı ürünlerin aşırı tüketiminin (şeker, yağsız süt, trans yağ asidi, doymuş yağ, yüksek miktarda işlenmiş karbonhidrat) akneye sebep olabileceği bildirilmiştir.

Papua Yeni Gine ve Paraguay’da bazı yerli halk grupları az miktarda işlenmiş bitki ve hayvan etiyle beslenmektedir. Ayrıca Batı tipi karbonhidrat tüketmemekteler. Düşük glisemik indeksle beslenen bu toplumlarda akne (sivilce) görülmemiştir. Bu nedenle yüksek miktarda ve rafine edilmiş karbonhidrat tüketiminin akne oluşumunda önemli rol oynadığı düşünülmektedir.

Sigara kullanımının akne oluşumuna sebep olan faktörlerden biri olabileceği sigara kullananlarda akne sıklığının arttığı ve içilen miktar ile aknenin şiddeti arasında pozitif bir ilişki olduğu saptanmış. Sigara ve akne ilişkisi özellikle ergenlik sonrası dönemde görülen akne ile ilişkilidir.

Yine yapılan bir çalışmada ergenlik sonrası dönemde akne tanısı alan hastaların yüzde 73’ünün sigara içtiği saptanmıştır.

Uzm. Dr. Reyhan Köroğlu.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Akne Nedir (Okunma sayısı 288 defa)

fanidunya NET

Akne Nedir

BENZER KONULAR