Gönderen Konu: Sedef Hastalığı (Okunma sayısı 140 defa)

fanidunya NET · « : Aralık 21, 2022, 08:07:06 ÖÖ »

Sedef Hastalığı

Sedef, toplumun yüzde 2’sini ilgilendiren, sık görülen bir deri hastalığıdır. Kadın ve erkekte eşit oranda ve her yaşta görülebilir, beklenmedik bir şekilde ortaya çıkıp kaybolabilir. Bulaşıcı bir hastalık değildir ve iyileşirken deride iz bırakmaz.

Sedef Hastalığının Sebepleri

Deri hücrelerinin çoğalma döngüsü normalde 3-4 hafta iken bu hastalıkta 3-4 gün gibi kısa sürer. Bunun sebepleri tam olarak anlaşılamamıştır ancak tetikleyici faktörler aşağıda belirtilmiştir.

• Boğaz ya da cilt enfeksiyonu

• Soğuk ve kuru iklim şartları

• Farklı otoimmün hastalıkların eşlik etmesi

• Deri travmaları

• Stres

• Tütün kullanımı ya da sigara dumanı maruziyeti

• Aşırı alkol tüketimi

• Steroid türevi ilaçlardan hızlı kesilmesi sonrası

• Bazı tansiyon veya sıtma tedavisi için başvurulan ilaçların kullanımı sonrası

Yine de sedef hastalığı gelişen ya da hastalığı tekrarlayan çoğu hastada bir neden saptanamaz. Genellikle güneş ışığı sedefi iyileştirir ancak özellikle güneş yanığı geliştiğinde kötüleştirebilir.

Beslenme ile sedef arasında belirgin bir ilişki yoktur. Bu hastalık, psikolojik durumla çok yakından ilişkilidir. Stresli veya depresyonda olduğunuz dönemlerde tedaviye direnç gösterebilir veya kendinizi mutlu hissettiğinizde kendiliğinden iyileşebilir.

Sedef Hastalığının Belirtileri

Sedef bazen kaşıntılı olabilen üzeri beyaz kepeklerle kaplı kızarıklıklara sebep olur. Bunlar en sık saçlı deri, kalça, diz ve dirseklerde görülür.

Sedefi olanların yüzde 5 ila yüzde 10’unda eklemler de tutulabileceğinden eklem hareketleri sertleşir ve ağrılı olur. En fazla tutulan eklemler el ve ayak parmak uçlarındaki eklemlerdir. Tırnak tutulumuna bağlı olarak tırnaklarda çukurlaşmalar, renk ve şekil değişikliği görülür. Sedefli çoğu hasta için asıl sorun, dış görünüm ve toplumun kendilerine karşı olan bakış açısıdır.

Sedefteki yamalar (plaklar), üzeri gümüş rengi kabukla kaplı kızarıklıklardır. Bunlar değişik şekil ve ebatlarda olup belirgin sınırlıdırlar. Bu hastalıkta kesi, çizme, kaşıma veya sürtünme ile hasarlanmış bölgede hastalığa ait kızarıklıklar ortaya çıkar.

Saçlı deride kepekler yığın oluşturduğundan kızarıklığı görmek mümkün olmayabilir. Buna karşın, koltuk altı gibi katlantı bölgelerinde belirgin sınırlı kızarık alanlar kolayca fark edilirken kepeklenme nadiren görülür. Sedefin şiddeti, kişiden kişiye değişir. Hafif olduğunda bir veya iki plak görülürken şiddetli formlarında bu sayı artar.

Sedef Tanısı Nasıl Konur?

Sedef tanısı koymak genellikle kolaydır, bazen biyopsi gerektirir. Sedef atağını boğaz enfeksiyonu tetiklediyse bakteri üreyip üremediğini görmek için kültür alınması gerekebilir. Üreme varsa antibiyotik, tedavide yardımcı olabilir. Eğer eklemlerde ağrı varsa eklem tutulumunun olup olmadığını araştırmak gerekir.

Sedef Hastalığı Tedavisi

Sedef hastalığı, uygun tedavilerle kontrol altına alınabilir. Deri daha az kepekli ya da tamamen normal görünümüne kavuşur. Ancak tedavi ile sedef hastalığına ait lezyonlar kaybolsa da her zaman yeniden başlama ihtimali vardır. Tedavi, hastalığın çeşidine ve şiddetine göre değişir.

1.Topikal Tedaviler

Doğrudan deriye uygulanan ilaçlar, topikal tedaviler olarak bilinir. Bunlar krem, merhem ve losyonları kapsar. Sedef hastalarında topikal ilaç uygulamaları tedavinin temelini oluşturur. Nemlendiriciler kepeklenmeyi azaltır ve ihtiyaç duyulduğu sıklıkta kullanılabilir.

Topikal kortizonlar: Zayıf steroidler sedefin kalın plaklarında pek etkili değilken deri katlantıları ve yüzde kullanılabilir. Güçlü steroidlerin ise deriyi inceltmek gibi yan etkileri vardır. Topikal steroid tedavisi kesildiğinde bazen sedef hızla geri döner. Bu yüzden topikal steroid tedavisi doktor izleminde yapılmalıdır.

Katranlı ürünler: İlaç hâline getirilmiş katran ile yapılan banyo, gevşek kepeklerin dökülmesini sağlar.

Vitamin D analogları: Kalsipotriol (D vitamini) güvenli ve kozmetik olarak kabul edilebilir bir ilaçtır. Tedavi, kalsipotriolün günde iki kez uygulanması ile gerektiği kadar devam edilebilir. Özellikle yüzde, kalça ve genital bölgede tahriş olabilir. Bu bölgelere tedavi sadece doktor önerisi olduğunda uygulanmalıdır.

Topikal Tedavinin Uygulandığı Bölgeler

Deri katlantıları ve yüz: Zayıf bir steroidli krem ya da merhem ile katran ürünleri günde bir ya da iki kez kullanım için reçete edilebilir.
Saçlı deri: İşlenmiş şampuanları steroid veya kalsipotriol saç losyonuna ilave olarak kullanılabilir. Topikal steroid (kortizon) veya kalsipotriol, saçlı deriye gece uygulanıp ertesi sabah katranlı bir şampuan ile yıkanır. Duş bonesi kullanmak ilaçların emilimini arttırır.

2. Fototerapi

Fototerapi, sedef çok yaygın olduğunda topikal tedavilerle düzelmediğinde ya da tedaviden hemen sonra tekrarladığında kullanılır. Topikal tedavi, fototerapi sırasında genellikle devam eder. Özel makineler kullanılarak ultraviyole ışığın (UV) iki tipi verilebilir: UVA ve UVB. Normal güneş ışığının değişik parçaları vardır. PUVA denen tedavi yönteminde UVA tedavisi psoralen tabletleri ile desteklenmektedir. UVB ile tedavide tablete gerek yoktur. Hem UVB hem UVA tedavisi çok dikkatli verilmeli ve hastalar kısa aralıklarla takip edilmelidir

3. Sistemik Tedaviler

Bahsi geçen sistemik tedaviler; asitretin (vitamin A ile ilişkili), siklosporin (immün sistemi baskılar), metotreksattır (psöriasisteki deri hücrelerinin bölünme hızını azaltır). Sedef hastalığının ağır formları için enjeksiyonla uygulanan yeni çıkan tedavi şekilleri de vardır.

Tüm ağızdan tedaviler klinik ve kan testleri gerektirir ve çoğu diğer ilaçlarla etkileşir. Kadın hastalar sedef hastalığı için sistemik tedavi alırken gebe kalmamalı hatta erkek hastalar da bu dönemde çocuk sahibi olmaktan kaçınmalıdır.

Uzm. Dr. Reyhan Köroğlu.

RADYO FANİDUNYA FM.
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Sedef Hastalığı (Okunma sayısı 140 defa)

fanidunya NET

Sedef Hastalığı

BENZER KONULAR