Gönderen Konu: Koah Nedir (Okunma sayısı 143 defa)

fanidunya NET · « : Mart 03, 2023, 07:48:44 ÖÖ »

Koah Nedir

Koah [kronik (müzmin) obstrüktif (tıkayıcı) akciğer hastalığı] nefes yollarında mikroplarla oluşmayan, iltihaplanmaya bağlı ortaya çıkan ilerleyici bir akciğer hastalığıdır.

Tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olmasına karşın insanlar tarafından yeterince bilinmeyen koah hastalığının görülme sıklığı 40 yaş üstü yetişkinlerde %15-20’dir. Toplumumuzda 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde koah vardır. Oysa on hastanın sadece biri doktora başvurmuş ve doğru tanı alabilmiştir.

Bu hastalıkta, sigara kullanımı sonucu zararlı gaz ve partiküller nedeniyle hava yolları hem daralır hem de kalınlaşır ve bu durum, oksijenli havanın akciğerlere rahatça girip çıkmasına engel olur. Bronşlarda oluşan daralma, geri döndürülemez bir durumdur ve tedavi edilmediği sürece ilerleyicidir.

Sigara ve diğer tütün ürünlerinin yanı sıra, gelişen ve değişen çevresel etmenler ile birlikte hava kirliliği, dumanlı ve tozlu ortamlarda çalışmak zorunda kalma, zararlı gaz ve kimyasal maddeler, ev içi hava kirliliği, sosyoekonomik düzey, yaş, cinsiyet, genetik faktörler, akciğer gelişimine ilişkin problemler, kronik bronşit, solunum yolu enfeksiyonları ve astım koah hastalığı gelişmesine neden olabilir. Belirtiler çok geç ortaya çıktığı için hastalığın tanısı geç konabilir. Nefes darlığı, balgam ve öksürüğün hafif seyrettiği dönemde doktora başvurmayan hasta sayısının yüksek olmasından dolayı da tanı oranı düşüktür.

Koah Hastalığı Belirtileri

Sigara içme öyküsü olan hastada uzun süreli nefes darlığı, öksürük ve balgam şikâyetlerinin varlığı koah tanısı için yeterlidir. Ancak kesin tanı için solunum testi yapılmalıdır. Akciğer kapasitesi ve hastalığın evresi hakkında kolayca bilgi sahibi olunmasını sağlayan bu testin özellikle kırk yaş üzeri sigara kullanan kişilerde yılda en az bir kez yaptırılması gerekir.

Koah hastalığının en yaygın belirtileri arasında balgamlı öksürük ve nefes darlığı yer alır. Öksürük. hafif evrede aralıklıyken ilerleyen evrelerde gün boyu olacak şekilde her gün görülebilir. Balgam ise genellikle koyu kıvamlı, yapışkan ve gri-beyaz renktedir. Erken evrede görülen nefes darlığı, ancak ağır çaba gerektiren aktivitelerde ortaya çıktığı için hastalar genellikle şikâyetçi olmazlar ya da durumu farkında değildirler.

Orta evrede öksürük, balgam ve nefes darlığı daha belirgindir. Hastalar, nefes darlığına ek olarak çabuk yorulma, rahat nefes alamama ve hâlsizlik gibi bulgular sonrası ancak doktora gitme ihtiyacı hisseder ve genelde bu evrede kişiye koah tanısı konulur.

Koah hastalığının son evresinde görülen belirtiler ise diğer evrelere göre daha fazla ve daha şiddetlidir. Bunun sebebi ise vücuttaki oksijen seviyesinde görülen ciddi azalma sonucu bazı ek belirtilerin ortaya çıkmasıdır. Bu hastalığın son evresinde öksürük ve nefes darlığına ek olarak görülebilecek belirtiler şu şekildedir:

• Çarpıntı

• Şiddetli baş ağrısı

• Terleme

• Dudak, dil ve parmak uçlarında morarma

• Uykusuzluk

• Unutkanlık

• Asabiyet

• Zayıflama

• Kabızlık

• Cinsel isteksizlik

• Karın şişliği

• Ellerde titreme ve uyuşma hissi

• Boyun damarlarında belirginleşme

• Bacaklarda ödem

Koah Hastalığı Tedavisi

Koah tedavisinde erken tanı çok önemlidir. Hastalığın erken evrede tedavi edilmesi, hastalığın sebep olabileceği diğer rahatsızlıkların görülme ihtimalinin en aza indirilmesini sağlar. Ancak koah hastalığının kesin bir tedavisi yoktur. Bu nedenle, hastalar tedavi edilirken hastalığın ilerlemesini engellemek ve hastanın yaşam kalitesini yükseltmek amaçlanır.

Sigara kullanan koah hastalarının tanı konulduktan sonra sigarayı bırakması hastalığın tedavisinde uygulanan en etkili girişimdir. Nefes açıcı, balgam sökücü ve öksürük kesici ilaçlar da koah hastalığı tedavisinde kullanılır. Hastanın rahat nefes alması için bazı ilaçların solunum yoluyla alınması gerekebilir. Ancak bu ilaçların etkisini göstermesi için doğru tekniklerin uygulanması önemlidir.

Kandaki oksijen seviyesinde ciddi azalmaların görüldüğü çok ağır koah hastalarında ise oksijen tedavisi uygulanması gerekir. Solunum rehabilitasyonu, fizik tedavi, grip ve zatürre aşıları, solunum destek cihazları ve cerrahi müdahale ise koah tedavisinde başvurulan diğer yöntemler arasında yer alır.

Koah Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler

Koah hastaları, alacakları bazı tedbirlerle tedavi sürecine katkıda bulunabilirler. Bu tedbirler sayesinde hem hastalığın ilerlemesinin önüne geçilebilir hem de hastanın yaşam kalitesi artar. Koah hastalarının alabileceği önlemler:

• Düzenli egzersiz yapmak, kasların güçlenmesi ve nefes darlığının azalmasını sağlar. Ancak yapılan egzersizlerin çok ağır olmamasına dikkat edilmelidir. Örneğin, haftanın 5 günü, en az 30 dakika şeklinde yapılacak yürüyüşler ve her sabah 10 dakika yapılacak basit egzersizler, koah hastaları için yeterli olacaktır.

• Hava kirliliğinin yoğun olduğu ortamlardan mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.

• Sigara içilen, dumanlı ve tozlu ortamlardan uzak durulmalıdır.

• Az miktarda, sık sık yemek yenilmelidir.

• Yiyeceklerin nefes borusuna kaçmaması için oturarak yemek yenilmelidir.

• Beslenme planında genellikle sulu gıdalara yer verilmelidir. Katı ve ağır yemekler nefes darlığına neden olabilir.

• Bol sıvı tüketilmelidir.

• Alkol ve sigara kullanımından kaçınılmalıdır.

• Gaz ve hazımsızlığa neden olacak yiyecek ve içecekler tüketilmemelidir.

• Nefes darlığının şiddetlendiği dönemlerde nefes egzersizleri yapılmalıdır.

• Obezite, koah hastalığının daha ağır seyretmesine neden olabilir. Bu nedenle koah hastalarının ideal kilolarına ulaşması oldukça önemlidir.

• Her sonbaharda grip aşısı yaptırılmalı ve grip virüsü taşıyan kişilerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.

• Enfeksiyon hastalıklarına yakalanmamak için diğer kişilerle yakın temastan kaçınılmalıdır.

• Nefes almayı engelleyecek kıyafetler tercih edilmemelidir.

• Dinlenerek merdiven çıkılmalı, varsa asansör tercih edilmelidir.

• Mola vererek çalışılmalıdır.

Uzm. Dr. Reyhan Köroğlu.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Koah Nedir (Okunma sayısı 143 defa)

fanidunya NET

Koah Nedir

BENZER KONULAR