Bakara 62. Ayetin Tefsiri Bağlamında Yanlış Kanaatlerin Reddi
Bakara Sûresi 62’nci ayetin tefsiri bağlamında yanlış kanaat sahiplerinden birisi de Prof. Dr. Süleyman Ateş’tir. Ateş, “Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri”nde Allah’a iman eden, ahiret gününe inanan ve salih amel işleyen yani yararlı işler yapan Yahudi, Hıristiyan ve Sabii’lerin de cennete gideceğini iddia etmektedir. (a.g.e. c. I., s. 175 v.d.)
Ateş’in iddiası sadece Bakara Sûresi 62’nci ayetle sınırlı değildir. Zira söz konusu tefsire bakıldığı zaman Yahudi ve Hıristiyanların ellerinde bulunan kitapların bozulduğunu iddia etmenin çelişki olduğunu, bizzat Kur’an’ın bunları doğruladığı iddia edilmektedir. (c. II., s. 297-98)
Ateş’in tefsiri detaylı incelendiği zaman anlam bütünlüğünden yoksun olduğu görülmektedir. İlgili tefsirdeki anlam kaymalarını başka bir yazıya bırakarak, Bakara 62’nci ayet hakkındaki iddialarının gayr-i sahih olduğunu ayet, hadis ve gerçek İslâm âlimlerinin konu hakkındaki açıklamalarıyla ortaya koyacağız.
Kur’ân-ı Kerim’de Yahûdi ve Hristiyanları cehennem konusunda müşriklerle eş tutan birçok ayet-i kerime vardır. Yahudi ve Hıristiyanların ikisini anlatan “Gerek ehl-i kitaptan, gerek müşriklerden olan kâfirler, hem de devamlı kalmak üzere cehennem ateşindedirler. Onlar bütün yaratıkların en şerlisidirler” (Beyyine, 6), “Yahudiler ve Hıristiyanlar “Biz Allah’ın oğulları ve sevgilileriyiz” dediler. De ki:
Öyleyse günahlarınızdan dolayı size niçin azap ediyor?” (Mâide, 18) ayetleri ve benzerleri buna delildir. Yahudilerle ilgili ise şöyle buyrulmaktadır:
“Küfürleri ve Meryem hakkında pek büyük bir iftirada bulunmaları sebebiyle (lanete uğramışlardır)” (Nisâ, 156). Hıristiyanlarla ilgili ise:
“Andolsun ki, “Meryem oğlu Mesih, Allah’tır” diyenler kâfir olmuşlardır” (Mâide, 17), “And olsun ki, “Allah üçten biridir” diyenler kâfir olmuştur” (Mâide, 73).
Tevbe Sûresi’nde ehl-i kitap oldukları halde Allah’ın ve Resulü’nün (Hz. Muhammed aleyhisselam) haram kıldığını haram tanımayan ve hak din İslam’ın benimsemeyenlerle cizye verinceye kadar savaş emredilmekte ve şöyle buyrulmaktadır: “Kendilerine kitap verilenlerden oldukları halde, Allah’a da, âhiret gününe de iman etmeyen, Allah’ın ve Resulü’nün haram kıldığını haram tanımayan, hak dinini (İslâm’ı) din olarak benimsemeyen kimselerle zelil bir vaziyette tam bir itaatle, cizye verinceye kadar savaşın.” (Tevbe, 29). Yine Kur’an-ı Kerim’de, “Kim Allah’a ve Peygamberine iman etmezse muhakkak (bilsin) ki, biz o kâfirler için çılgın bir ateş hazırlamışızdır” (Fetih, 13) buyrulmaktadır.
Peygamber Efendimiz (s.a.v) ise şöyle buyurmaktadır: “Nefsimi elinde tutan (Allah’a) kasem olsun ki, bu ümmetten her kim -Yahûdi olsun, Hristiyan olsun- beni işitir, sonra da bana gönderilenlere inanmadan ölecek olursa mutlaka cehennem ehlinden olacaktır” (Sahih-i Müslim).
Ashâb-ı kiramdan bazı kimselerle Yahudilerin tartıştığını gören Hz. Ömer (r.a)’in durumu Peygamber Efendimiz (s.a.v)’e götürmesi üzerine Efendimiz, “…Canım kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki, şayet Musa (a.s) hayatta olsa idi, hemen bana tâbi olmaktan başka bir şey yapamazdı” (Ahmed bin Hanbel) buyurmuştur.
Bakara Sûresi 285’inci ayet-i kerimede “Peygamber, Rabbi tarafından kendisine indirilene iman etti, müminler de (iman ettiler). Her biri Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine iman ettiler. Allah’ın peygamberlerinden hiçbiri arasında ayırım yapmayız. İşittik, itaat ettik. Ey Rabbimiz, affına sığındık! Dönüş sanadır dediler” (Bakara, 285) buyrulmaktadır. Bu ayette peygamberlere iman etmek gerektiği açıkça ortaya koyulmaktadır.
Bakara 285’inci ayette peygamberlerin tümüne ayrım yapmaksızın iman etmek Müslümanlara şart koşulmuşken, Yahudi ve Hıristiyanların Peygamber Efendimiz’e iman etmekten istisna tutulması düşünülebilir mi? Bu hangi mantıkla izah edilebilir? Ayrıca günümüzde bütün Müslümanlar Yahudilere gelen peygamberlere de Hıristiyanlara gelen peygamberlere de iman etmektedir. Yahudi ve Hıristiyan olup da kendi dinlerini icra ettikleri halde Hz. Muhammed aleyhisselam’a iman eden tek bir kişi var mıdır?
Siyami Akyel.
