Dininizi Kimden Aldığınıza Dikkat Edin
Müslümanların en önemli iki referans kaynağı Kur’an-ı Kerim ve hadis-i şeriflerdir. Bu iki temel kaynaktan sonra gelen İcma-i Ümmet ve Kıyas-ı Fukaha ile temel referanslar tamamlanmış olur.
“Edille-i Şer’iyye” dediğimiz, “Kitap, Sünnet, İcma-i Ümmet ve Kıyas-ı Fukaha” Müslümanların yolunu aydınlatan kandildir.
Kitaptan kasıt Kur’an-ı Kerim’dir. Sünnet, Kur’an’ı telakki edip, insanlığa tebliğ eden son Peygamber Hz. Muhammed aleyhisselam’ın kavli, fiili ve takrirleridir.
İcma-i Ümmet, ahsab-ı kiramdan günümüze kadar Kur’an ve sünnetten istihsal (istimbat) edilen dini ilim/hükümlerin, en yetkili âlimlerin (müctehit) görüşlerinin bir noktada toplanmış hali. Yani ittifak edilen esaslar, hükümler, kurallar takarrür etmiş, değiştirilmesi düşünülmeyecek kadar kesin bilgilerdir.
Bunu değiştirmeye kalkışmak bir bid’at hatta ilhad olduğu kesindir. Kıyas-ı Fukaha da dördüncü temel referanstır.
Son yıllarda İslam dininde reform arzu ve iştahları dışa vurmuş bir takım müfsitler var güçleriyle çalışmaktadır.
Bunların hedefi, Müslümanların temel referans kaynaklarına olan bakışını değiştirmek ve dini bu yolla ifsad etmektir. Önce Kıyas-ı Fukaha’ya saldırarak işe başladılar. Sonra sıra İcma-i Ümmet’e geldi. Ümmetin icma ettiği konular tartışılmaya açıldı. Hayli mesafe kat ettiklerine inanmış olacaklar ki Sünnet-i Seniyye’yi hedef aldılar. Hadis-i şeriflerin güvenilirliğini sorgulamakla başladıkları sünnet düşmanlıkları, Peygambersiz bir İslam düşüncesine kadar vardı.
Peygamber Efendimizin (s.a.v.) Kur’an-ı Kerim’i açıklama yetkisini yok sayarak, Kur’an-ı Kerim’i kendi şâz görüşleriyle yorumlama yoluna giden bir taifenin varlığı artık sır değil.
Bu bakımdan Müslümanların dinini öğrenirken temel referans kaynaklarını ifade eden “Edille-i Şer’iyye” dediğimiz “Kur’an-ı Kerim, Sünnet-i Seniyye, İcma-i Ümmet ve Kıyas-ı Fukaha”yı en temel referans bilmeli, bunları temel referans gören âlimleri takip etmelidir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), “… Dininizi kimlerden aldığınıza dikkat edin” (Sahih-i Müslim, Mukaddime, 7) buyurmaktadır. Öyleyse dinimizi kimlerden aldığımıza, kimlerden öğrendiğimize dikkat etmek zorundayız.
Peygamberimiz (s.a.v.) Abdullah b. Ömer’e şöyle tavsiyede bulunmuştur: “Ey İbni Ömer! Dinine sahip ol, dinine sahip çık. O senin etindir, kemiğindir. Onu kimden öğrendiğine dikkat et. İstikamet üzere olan kimselerden al, eğri büğrü olanlardan değil.”
İslâm tarihi boyunca gerçek ulema Edille-i Şer’iyye’yi kendine referans kaynağı olarak görmüş, bu temel üzerinden ilmini inşa etmiştir.
Peygamber Efendimizin (s.a.v.) dava arkadaşları arasındaki âlimlerden başlamak üzere, müçtehit imamların ve bu yolda yürüyen gerçek Ehl-i Sünnet âlimlerinin takip ettiği usulle dinimizi öğrenmek, dinde reformcu ve şâz görüşlü kimselerin fitnelerine aldırmamak gerekir.
Siyami Akyel.
