Gönderen Konu: Ahlaki Görevler (Okunma sayısı 361 defa)

fanidunya NET · « : Ekim 28, 2023, 07:53:17 ÖÖ »

Ahlaki Görevler

re ve Kur’an’a Karşı Görevlerimiz

a) Allah’a Karşı Görevlerimiz

1. Allah’ın varlığına ve birliğine inanmak,

2. Küfür ve şirkten tümüyle kaçınıp tevhidî bilinçle iman etmek,

3. Kulluk vazifelerini yerine getirmek,

4. Emirlerine uygun hareket edip yasak ettiği şeylerden sakınmak,

5. Allah sevgisini her şeyden üstün tutmak,

6. O’nun adını saygı ile anmak,

7. O’na güvenmek,

8. Verdiği nimetlere şükretmek.

b) Hz. Peygamber (s.a.s.)’e Karşı Görevlerimiz

1. O’nun son Peygamber olduğuna inanmak,

2. O’nu çok sevmek, adı anıldığı zaman salâvat-i şerife okumak,

3. O’nun gösterdiği yoldan yürümek,

4. O’nun güzel ahlâkını kendimize örnek alarak yaşamak.

c) Kur’an’a Karşı Görevlerimiz

1. Kur’ân-ı Kerim’in Allah tarafından Peygamberimiz vasıtası ile gönderilen son kitap olduğuna inanmak,

2. Onu usulüne göre güzelce okumak,

3. Manasını anlamaya çalışmak,

3. Kur’an’ı okurken ve dinlerken son derece saygılı olmak,

4. Kur’an’ın yap dediklerini yapmak, yapma dediklerinden sakınmak.

2. Kişinin Kendine Karşı Görevleri

a) Bedenî Görevler

1. Temiz Olmak: Öncelikle, mü’min kişinin temiz olması gerekir. Çünkü Rabbimiz Allah şöyle buyurmaktadır: “Allah temiz olanları sever.”1 Rasûlullah (s.a.s.): “Temizlik imanın yarısıdır”2; “Allah temizliği sever.”3 buyurmuştur. Dolayısıyla mü’min her türlü temizliğine dikkat etmelidir.

2. Sağlığı Korumak: Peygamberimiz (s.a.s.) sağlığın korunması için bizleri uyarmaktadır: “İki nimet vardır ki, insanların çoğu bunların kıymetini bilmiyorlar ve aldanıyorlar. Bunlar sağlık ve boş zamandır.”4 Sağlığın korunması için, dengeli beslenmeli ve temiz ortamlarda bulunmalı, ayrıca sağlığımıza zarar veren alkollü içkiler, uyuşturucular ve sigara gibi sağlığımıza zarar veren her türlü şeyden sakınmalıyız. Hastalandığımızda da tedavi olmamız dinimizin emridir. 5

b) Rûhî Görevler

1. Doğru ve sağlam bir inanca sahip olmak,

2. Ruhu ibâdetler ile beslemek,

3. Güzel ahlâk sahibi olmak,

4. Kötü huylardan arınmak,

5. Doğru ve sağlam bilgiler edinmek,

6. Küfürden, şirkten ve bâtıl inançlardan uzak durmak,

7. İrâdeyi güçlendirmek.

3. Ana Babaya Karşı Görevler

Anne ve babanın çocuk üzerinde hakları vardır. Çünkü onun dünyaya gelmesine vesile olmaları ve büyümesi için zorluklara katlanmaları, kendilerine saygıyı gerekli kılar. Allah (c.c.) anne babaya karşılı saygılı olunmasını, onlara of dahi denilmemesi gerektiğini emretmektedir.6 Abdullah İbn Mes’ud (r.a.) der ki; Rasûlullah (s.a.s.)’e; “Hangi iş, davranış Allah’a daha sevimlidir?” diye sordum. O da: “Vaktinde kılınan namazdır” dedi. ‘Sonra hangisi?’ “Anaya babaya iyilik etmek” ‘Sonra hangisi?’ “Allah yolunda cihad etmektir” buyurdu.7

Anne babaya iyi davranmak gerekir. Onlara karşı gelmek büyük günahlardandır.8

Evlâdın anne ve babasına karşı yapması gereken görevler şunlardır:

1. Muhtaç oldukları vakit onlara bakmak, her ihtiyaçlarını karşılamak,

2. Her ne zaman çağırırlarsa hemen koşup gitmek,

3. Emirlerine her zaman itaat etmek (günah olmadıkça),

4. Yanında gâyet yumuşak konuşmak, kırıcı olmamak,

5. Kendi için istediği ve râzı olduğu şeyleri onlar için de istemek; istemediği ve hoşnut olmadığı şeyleri onlar için de istememek,

6. Onlara çok duâda bulunmak.

Anne Babanın ölümünden sonra da:

1. Onların mağfireti için duâ etmek,

2. Akrabaların ve sevdiği dostlarının ziyaretine gidilmesi.

Bir kişi: ‘Ya Rasûlallah! Ana ve babamın vefâtından sonra onlara yapabileceğim bir iyilik var mı?’ diye sordu. Rasûlullah (s.a.s.): “Evet, onlara hayır duâda bulunur, onlar için istiğfar eder (Allah’tan bağışlanmalarını ister), vasiyetlerini (isteklerini) yerine getirir, yakınlarıyla ilgisini kesmez ve dostlarına ikramda bulunursan” dedi.9 Onların ruhları için hayır yapmak gerekir. Anne ve babanın memnun olacağı, hoşuna giden şeyleri gerek sağlığında, gerekse ölümünden sonra yapmalıdır. Onları memnun etmek evlâtlık görevidir.

4. Anne ve Babanın Çocuklarına Karşı Görevleri

Aile yuvasının süsü ve mutluluk kaynağı olan çocuk, anne ve babaya Allah’ın bir emanetidir. Anne ve baba, çocuklarının terbiyesinden sorumludur.

Ebeveynin çocuklarına karşı başlıca vazifeleri şunlardır:

1. Çocuk dünyaya geldiğinde çocuğun sağ kulağına ezan, sol kulağına da kamet okumak10 ve güzel bir isim koymak,11 ayrıca Allah Teâlâ’ya şükür için kurban (akîka) kesmek sünnettir. Hz. Âişe’den (r.a.) şöyle rivâyet edilmektedir: Rasûlullah (s.a.s.) bize “erkek çocukları için iki, kız çocukları için bir koyun ‘akîka’ olarak kurban etmemizi emretti.”12

2. Çocuklarını sağlıklı olarak besleyip büyütmek, çocuklarının beden ve ruh sağlığını korumak,

3. Çocuklarına haram lokma yedirmemek,

Peygamber Efendimiz: “Allah yolunda harcanan paraların sevabı en çok olanı, aile fertlerine harcanan paradır” 13 diye buyurmuş; başka bir hadisinde de; “İnsanın aile bireylerini sefil bırakması kendisine günah olarak yeter” 14 demiştir.

4. Çocuğu iyi terbiye etmek, ona ahlâk yönünden güzel örnek olmak. Peygamberimiz: “Hiçbir baba, çocuğuna güzel terbiyeden daha üstün bir bağışta bulunmamıştır” 15 buyurarak çocuk terbiyesinin önemini belirtmiştir.

5. Çocuğa görgü kurallarını ve namaz kılmayı, diğer dinî ve ahlâkî görevleri öğretmek, 16

6. Çocuğunu okutmak, geçimini sağlayıcı bir meslek sahibi yapmak,

7. Çocukları sevmek, onlarla ilgilenmek. Çünkü çocukların yemek içmek kadar sevgiye de ihtiyaçları vardır.

8. Çocuklara sevgi gösterirken, hediye verirken ayrım yapmamak, eşit ve adâletli davranmak, Peygamberimiz şöyle buyurur:“Allah’tan korkun ve çocuklarınız arasında adâleti gözetin.” 17

9. Evlenme çağına geldikleri zaman çocukları evlendirmek.

Ebû Hüreyre (r.a.)’den (bir gün) Rasûlulah (s.a.s.) Hz. Ali (r.a.)’nin oğlu Hz. Hasan (r.a.)’ı öptü, Akra b. Habis de Peygamberimizin yanında bulunuyordu. Akra: “Benim on tane çocuğum olduğu halde, hiç birini öpmedim” dedi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.s.) ona hayretle bakıp: “Merhamet etmeyene, merhamet olunmaz” buyurdu.18

Çocuklara merhamet edip onları sevmeli, Allah’ın bizlere bir emaneti olduğunu unutmamalı, onların ahlâklı, faziletli yetişmesi için gayret etmeli, onlar için çok duâ da etmelidir.

5. Eşlerin Karşılıklı Görevleri

Eşlerin birbirleri üzerinde hakları vardır. Önderimiz Peygamberimiz (s.a.s.) bunu bize bildirmektedir: “Dikkat ediniz, kadınlar üzerinde haklarınız olduğu gibi, kadınların da sizin üzerinizde hakları vardır.” 19

Eşlerin birbirlerine karşı görevleri şu şekilde sıralanabilir:

1. Önce eşler arasında karşılıklı sevgi, saygı olmalı,

2. Erkek ailesinin beslenme, yiyecek, giyecek ve diğer ihtiyaçlarını da helâl yönden temin etmelidir.

3. Erkek, ailesinin İslâmî vazifelerini en iyi şekilde yapmasına yardımcı olmalı ve gerekeni yapmalı,

4. Erkek hanımına karşı sert olmamalı, yumuşak, nâzik davranmalı. Çünkü dinimizin emri de budur. Allah Teâlâ Şöyle buyurur: “Kadınlarla iyi geçinin.”20 Peygamberimiz (s.a.s.) de şöyle bildirmektedir: “Mü’minlerin iman yönünden en mükemmel olanı, ahlâken en iyi olanıdır ve sizin en hayırlınız da kadınlara karşı en iyi davrananızdır.”21

5. Kadın evine bağlı olmalı, kendi hakkında kötü söz söylenmesine sebep olacak davranışlardan kaçınmalı, dedikodulara sebep olmamalıdır.

6. Kadın çocuklarına en iyi şekilde bakmalı ve evinde yapması gereken şeyleri yapmalı.

7. Çocuklarının terbiyesinde de anne-baba birlikte gerekeni yapmalıdır.

Haramların, günahların yaygın olduğu bir toplumda ve teknolojik imkânlar sayesinde ahlâksızlığın arttığı bir ortamda günahlardan korunmak için karı-koca birbirlerine yardımcı olmalıdır. Ailenin mutluluğu için karı-koca birbirlerinin haklarına riâyet etmeli ve Allah’a iyi kul olmaya çalışmalıdırlar.

6. Akrabalara Karşı Görevlerimiz

Akraba Arapça’da “yakın” mânâsına gelen “karib” kelimesinin çoğuludur. “Yakınlar” mânâsına gelir. Akraba iki şekildir:

1. Nesep yönünden: Amca, dayı, teyze, hala, yeğenler gibi akraba olanlar,

2. Evlilik yönünden: Eşinin babası, annesi, kardeşleri gibi akraba olanlar.

Akrabaya önem vermek, onlarla alâkayı kesmemek ve zaman zaman ziyaretlerde bulunmak dinimizin emridir. 22 Enes b. Mâlik (r.a.)’dan; Rasûlullah (s.a.s.) şöyle buyurdu: “Kim rızkının bol ve ömrünün uzun olması kendini sevindirirse, o kimse yakınlarıyla ilgilensin” Tirmizî’nin rivâyeti şöyledir: “Akraba ve yakınlarınızı tanıyın (onlarla alâkayı devam ettirin). Çünkü sıla-i rahim (yakınlarla alâkayı sürdürmek), yakınlar arasında sevgi meydana getirir, malı çoğaltır ve ömrün uzamasına sebep olur.”23

Ayrıca Rasûlullah (s.a.s.) akraba ile ilgilenmeyen ve alâkayı kesenlerin âhirette perişan olacaklarını bildirmektedir: “Akraba ile alâkayı kesenler cennete giremez.”24 Âyet ve hadisler; akrabaya karşı çok iyi muâmele edilmesini, onlarla dostluğun kesilmemesini onlara karşı görevlerimizi yapmamızı emretmektedir. İhtiyaçları olduğu zaman gidermeye çalışmalı, sevinç ve üzüntülerini paylaşmalı, onlara iyi davranmalı, sık sık ziyaretlerine gitmeli ve bu şekilde akrabalık görevini yerine getirmeye çalışmalıyız.

7. Komşularımıza Karşı Görevlerimiz

Bize, aile ve akrabalarımızdan sonra en yakın insanlar komşularımızdır. Aynı sokakta veya aynı binada olmamız hasebiyle onlarla sık sık görüşmek söz konusu olmaktadır. Onun için komşularımızla çok iyi geçinmek İslâm’ın emridir. Allah Teâlâ komşularımıza iyi davranmamızı emretmektedir: “Allah’a ibâdet edin ve O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana ve babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya (eş, dost ve arkadaşa), yolcuya, ellerinizin altında bulunanlara (köle, hizmetçi ve işçiye) iyi davranın; Allah kendini beğenen ve gururlanan kimseyi sevmez.”25

Komşularımıza karşı vazifeleriniz, şu şekilde sıralanabilir:

1. Komşularımızla iyi geçinmek, onlara karşı güler yüzlü olmak,

2. Onların hakkına saygılı olmak, söz ve davranışlarımızla onları kırmamak ve rahatsız etmemek,

3. Herhangi bir sıkıntısı varsa onun giderilmesine çalışmak,

4. Hastalandıklarında ziyaretlerine gitmek, “herhangi bir ihtiyacın var mı?” diye sormak, varsa yardımcı olmak,

5. Üzüntü ve sevincini paylaşmak ve ikramda bulunmak,

6. Vefât ettiğinde cenazesine katılmak. Komşuluk görevimizi en iyi şekilde yerine getirmeliyiz

----------------------------------------------------------------------------------------

Dipnot

1. Tevbe, 9/108

2 Müslim, Tahâret 1

3 Tirmizî, Edeb 41

4. Buhârî, Tecrid-i Sarih Tercumesi, c. 12, s. 177

5 Ebû Dâvud, Tıb 1

6 İsrâ, 17/23

7. Buhârî, Edeb 1; Müslim, İman 13

8. Buhârî, Edeb 6; Müslim, İman 143-144

9. Ebû Dâvud, Edeb 120; İbn Mâce, Edeb 2

10. Ebû Dâvud, Edeb 108; Tirmizî, Edâhî 17

11. Buhârî, Akika 1, Edeb 108; Müslim, Fezâil 62

12. İbn Mace, Zebâih 1, Hds. 3163

13. Müslim, Zekât 38; Tirmizî, Birr 42

14. Ebû Dâvud, Zekât 45

15. Tirmizî, Birr ve’s-Sıla 33, Hds. 2618

16. İbn Mâce, Edeb 3; Ebû Dâvud, Salât 25

17. Buhârî, Hibe 12; Müslim, Hibât 13

18. Buhârî, Edeb 18; Müslim, Fezâil 65

19. Tirmizî, Radâ 11; İbn Mâce, Nikâh 3

20. Nisâ, 4/19

21 Tirmizî, Radâ 11; Ebû Dâvud, Sünnet 15

22. Nahl, 16/90

23. Buhârî, Büyû 13; Müslim, Birr ve’s-Sıla 20

24. Buhârî, Edeb 11; Müslim, Birr ve’s-Sıla 18-19

25. Nisâ, 36/4

İNTERNET RADYOMUZ. 24 SAAT YAYINDADIR.

RADYO FANİDUNYA FM
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Ahlaki Görevler (Okunma sayısı 361 defa)

fanidunya NET

Ahlaki Görevler