En Güzel Ölçü - Takva
Cenab-ı Mevlâ müberra kitabımız Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor:
“…Gerçekten Allah katında sizin en üstün ve şerefli olanınız, O’na karşı en takvalı olanınızdır…” (Hucurât, 13)
Yine buyurmuştur ki:
“…Takva sahipleri için ahiret yurdu daha hayırlıdır, düşünmüyor musunuz?” (A’raf, 169)
En faziletli insan kimdir?
Sahabeden Abdullah bin Amr r.a. anlatıyor:
“Allah Rasulü s.a.v.’e;
– En faziletli insan kimdir, diye sorulmuştu. Fahr-i Kainat Efendimiz s.a.v.;
– Kalbi mahmüm (pak, temiz), dili doğru sözlü olan herkes, buyurdular. Bunun üzerine ashab;
– Doğru sözlülüğün ne demek olduğunu biliyoruz. Kalbi mahmüm ne demektir, diye sordu. Efendimiz s.a.v.;
– Allah Tealâ’dan korkan tertemiz bir kalptir. İçinde günah yoktur, zulüm yoktur, kin yoktur, haset yoktur, buyurdular.“ ( Ebu Davud, Salât, 307)
Yine ashabın büyüklerinden Ebu Said el-Hudrî r.a. şöyle nakletmiştir:
“Adamın biri gelip Allah Rasulü s.a.v.’e;
– Ey Allah’ın Rasulü, bana bir tavsiyede bulun, dedi. Efendimiz s.a.v. de şöyle buyurdu:
– Takvadan ayrılma. Takva gerçekten bütün hayırları içinde toplayan bir şeydir.” (Ahmed bin Hanbel, Müsned, 3/82; Taberânî, el-Mu’cemü’s-Sağîr, 2/66)
“Bütün farzları yapmak bir takva olduğu gibi,
her türlü haramı terk etmek de bir takvadır.”
İmam Gazalî rh.a. hazretleri takvayı şöyle tarif etmiştir:
“Bütün farzları yapmak bir takva olduğu gibi, her türlü haramı terk etmek de bir takvadır. Kim farzları yerine getirir ve haramlardan kaçınırsa, dünya ve ahiretin kötülüğünden nefsini kurtarmış, ayrıca takva ile elde edilebilecek cennet nimetlerini ve Yüce Allah’ın rızasını kazanmış olur. Bil ki, Allah Tealâ’ya ancak taat ile yaklaşılır. Bu taat de, farz ve teşvik edilen amelleri yapmak, haram ve mekruh işleri terk etmektir.”
Yine İmam-ı Gazalî rh.a. hazretleri takvalı gibi görünüp, aslında kendine zarar verenlerin durumlarını şu güzel örneklerle açıklamıştır:
“Kendilerinin Yüce Allah’a yakın olduğunu düşünen, fakat aslında O’ndan uzak olan bazı cahiller ise bunun tersini yaparlar. Onlardan biri, bir mendubu korumakla uğraşır, ancak öbür yandan farzları terk eder. Yine bir diğeri bir mekruhtan sakınmaya özen gösterir, fakat öbür yandan haramları işler. Çok insan vardır ki şekil olarak ibadet ve taat içindedir, fakat kalbi gösteriş, aldatma, haset, kibir, amelini beğenme ve bir şey yaptım havasıyla doludur.”
Haramlardan sakınmak konusunda en önemli hususlardan biri beş azamızı korumaktır. Bunlar göz, kulak, dil, karın ve kalptir. Bunları zararından korkulan haram işlerden, şüpheli şeylerden ve helal de olsa israfa kaçacak şeylerden korumak lazımdır. Bu azalarını koruyanlar diğer azalarını daha rahat korurlar. Böylece bütün beden Allah Tealâ için takvanın yeri haline getirilmiş olur.
“Gözleri haramdan çevirmek, arzulara karşı ne güzel bir perdedir.”
Gözleri haramdan koruyup lüzumsuz şeylere bakmamak, gönlün ferah ve temiz olmasına vesile olur. Kişi pek çok vesveseden uzak ve tehlikelerden güvende olur.
Zünnun-i Mısrî k.s. hazretleri şöyle buyurmuştur:
“Gözleri haramdan çevirmek, arzulara karşı ne güzel bir perdedir.”
Kulağı da haram sözlerden, kötü ve lüzumsuz işlerden korumak lazımdır.
Eski şairden bir şöyle demiştir:
“Her şeyde orta yolu seç
Yan yollardan ve şüpheli olanlardan kaç
Kulağını çirkin şeyleri dinlemekten koru
Tıpkı dilini kötü sözlerden koruduğun gibi.
Zira sen çirkin sözleri dinlerken
Söyleyene ortak olduğunu unutma!”
İmam-ı Gazalî rh.a. hazretleri şöyle buyurmuştur:
“Kulak vasıtasıyla kalbe ulaşan sözler, ağız vasıtasıyla mideye ulaşan yemeklere benzer. Yemeklerin faydalısı ve zararlısı, gıda vereni ve öldürücü zehir ihtiva edenleri vardır. İnsanın dinlediği sözler de bunun gibidir. Üstelik kulakları ile dinlediği sözler insan üzerinde mideye giden yiyeceklere göre daha kalıcı ve etkilidir.”
Dilin de kayıt altına alınıp korunması lazımdır. Buyurulduğuna göre başıboşluk ve isyanda uzuvların en şiddetli olanı, bozgunculuk ve düşmanlığı en fazla olanıdır.
Fahr-i Kainat Efendimiz s.a.v. şöyle buyurmuştur:
“Ademoğlu sabahlayınca, bütün azaları erkenden kalkarak lisan-ı halleriyle şöyle derler:
Allah’tan senin için doğruluk dileriz. Çünkü sen doğruluk üzere olursan biz de doğru oluruz. Sen eğrilip saparsan biz de saparız.” (Irakî, İhyâ, 3/168)
İbn Mutî’ bir şiirinde şöyle demiştir:
“Kişinin dili kafesteki aslan gibidir,
Serbest bırakıldığında etrafı talan eder.
Sükût dizginiyle onu çirkin sözlerden koru ki
Belalara sana karşı bir kalkan olsun!”
Göz, kulak ve dil gibi, midenin korunması da beden için önemlidir. Öncelikle haram ve şüpheli şeylerden korumak lazımdır. Çünkü mide bütün organların güç ve enerji kaynağıdır. Bedene gıda olarak zararlı şeyler, yani haram ve şüpheli şeylerin girmesi kalbin nurunu zayıflatır ve zamanla bu nurlar söner gider.
“Haramlarla beslenen bir vücut ateşte yanmaya daha layıktır.”
Fahr-i Kainat Efendimiz s.a.v. şöyle buyurmuştur:
“Haramlarla beslenen bir vücut ateşte yanmaya daha layıktır.” (Dârimî, II/318; Ebu Nuaym, I/31)
Azaların takvasında en önemlisi ve hedefe ulaştıran ise, kalbin korunmasıdır. Hatta diğer bütün azaların muhafazası kalbin muhafazası için lazımdır. Çünkü hadis-i şeriflerde buyrulduğu üzere kalbin bozulması bütün beden ve amellerin bozulmasına sebep olacaktır. Yine âriflerin buyurduğuna göre, azalar içinde en etkili ve ıslahı en zor olan kalptir.
Büyük velîlerden Ebu Talib el-Mekkî k.s. kalbi muhafazanın ne kadar önemli olduğunu şöyle izah etmiştir:
“Takva, daha önce yapmadığın bir günahın değil kendisinden, düşüncesinden bile kalbini temiz ve uzak tutmaktır. Bu şekilde kul, günahı terk etmek azmiyle elde ettiği kuvveti, kendisi ile günahlar arasında bir kalkan yapar. Kalbi bu hale iyice alışınca, işte o zaman ona müttaki denir. Böyle bir tövbe ve günahı terk etme azmi de takvadır.”
Alimlerimizin buyurduğu üzere dünya ve ahiretteki hayırlı işlerin hepsi bir hasletin içinde toplanmıştır, o da takvadır. Kur’an-ı Kerim’de nice hayırları elde etmek, takva sahibi olmaya bağlanmıştır. Mesela Allah Tealâ ibadet noktasında üç temel şeyi kendisine tahsis etmiştir:
İlki, ibadetin evvelinde, o ibadeti yapma hususunda kulun ilahî yardım ve destek görmesi. Bu ilahî yardım takva sahiplerine tahsis edilmiştir. Müberra Kitabımız’da buyrulmuştur ki:
“Şüphesiz Allah müttakilerle beraberdir.” (Nahl, 128)
İkincisi, ameli düzeltip, tamam oluncaya kadar noksanlarını tamamlamak. Bu da takva sahiplerine tahsis edilmiştir. Cenab-ı Mevlâ müberra kitabımız Kur’an-ı Kerim’de buyuruyor:
“Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve doğru söz söyleyin. (Böyle davranırsanız) Allah işlerinizi düzeltir ve günahlarınızı bağışlar…” (Ahzâb, 70-71)
Üçüncüsü, tamam olduğu zaman amelin kabulü. Bu nimet de takva sahiplerine tahsis edilmiştir. Müberra Kitabımızda buyrulmuştur:
“…Allah ancak takva sahiplerinin amelini kabul eder…” (Maide, 27)
Hülasa, zulmün ve zulmetin arttığı, kulluğun avuçta yanan bir köz taşımaya benzediği zamanımızda en sağlam sığınak takvadır. Kur’an ve Sünnet’ten ayrılmadan, sâlihlerin yolu üzere olmak bizi emniyetli sahillere ulaştıracaktır inşallah.
FANİ DUNYA FORUM HABERLER
