Evlilikte Doğru İletişim Mutluluk İçin Şart
Değerli okuyucular, evlilikte mutlu olmanın en önemli şartı, eşlerin birbirlerini anlayabilmeleri ve birbirlerini kırmadan incitmeden isteklerini karşılıklı olarak ifade edebilmeleridir. Özellikle çiftler görüş ayrılığına düştüklerinde tartışmaları çoğu zaman münakaşaya sonra da kavgaya dönüşür ve aralarındaki iletişim sekteye uğrar. Sevgi dolu konuşmayı birdenbire bırakır ve birbirlerini incitmeye başlarlar; suçlarlar, yakınır, öfkelenirler. Oysa kavga etmeden, tartışmadan da dürüst olmak, hatta olumsuz duyguları ifade etmek, açıkça konuşmak mümkündür.
Biriyle ne kadar yakınsak, onun olumsuz duygularına tepki göstermeden bakış açısını dinlemek de o kadar güç olur. Onun saygı ve onayını yitirmemek için savunmaya geçer ve bakış açısına karşı direniriz. İnsana acı veren ne söylediğimiz değil, nasıl söylediğimizdir. Çoğu zaman erkek kendisine meydan okunduğunu hissettiğinde dikkatini haklı olmaya yoğunlaştırıp bir yandan sevecen olmayı da unutur. İlgili, saygılı, güven verici bir tonda iletişim kurma becerisi otomatik olarak azalır. Eşini ne kadar incittiğinin farkında değildir. Bu durumlarda kadını onun sözlerini kabul etmesi gerektiği zamanlarda bile, doğal olarak bu sevgisiz yaklaşıma direnir.
Eşler iletişim kurarken bazı iletişim hataları yaparlar bunları şöyle sıralayabiliriz;
Yıkıcı eleştiri: Eşlerin, birbirlerinin olumsuz yönlerine odaklanmaları ve olumlu yönlerini görememeleri sonucu birbirlerini incitecek şekilde eleştirmeleridir. Örneğin, “sen beni üzmekten zevk alıyorsun.”
Genelleme: Eşlerin birbirlerinin kişilik özelliklerini içeren yargı, eleştiri ve genellemeler yapmalarıdır. Örneğin, “sen zaten hep bencilsin.”
Akıl okuma ve yıkıcı niyet geliştirme: Eşlerin birbirlerinin söylediklerinden çok, söylemediklerini anlamaya ya da söylenenlerin arkasındaki niyeti anlamaya çalışmalarıdır. Örneğin, “bunu benim iyiliğim için yaptığını söylüyorsun ama senin asıl niyetin beni aşağılamak.”
Geçmişi getirme: Eşlerin, geçmişte yaşanan olayları hatırlatarak iletişimi bozmalarıdır. Örneğin, “evliliğimizin ilk yıllarında ailenin bana yaptıklarını asla unutmayacağım.”
Kendini bütünüyle haklı görme: Kendini bütünüyle haklı, eşini ise bütünüyle haksız konuma düşürme çabası sonucu iletişimin kesilmesidir. Örneğin, “evliliğimiz boyunca hiçbir tartışma benim yüzümden başlamadı.”
Eşlerin kendi davranışları ile ilgili olarak sorumluluk almaması: Eşlerden birinin kendisinin yaptığı hataların ve davranışların sorumluluğunu kabul etmemesi sonucu iletişimin kesilmesidir. Örneğin, “beni kızdırıyorsun ve ben de işte bu yüzden saldırgan oluyorum.”
İşi yokuşa süren ifadeler: Örneğin, “şimdi çaba gösteriyorsun ama artık çok geç bunları beş yıl önce yapmalıydın.”
Mantığı silah olarak kullanma: Örneğin, “madem aynı görüşte değiliz, o halde benim dediklerimi çürüt, senin dediklerini yapalım.”
Ses tonunu yükseltme: Eşlerin ses tonunu yükseltmesi çoğunlukla iletişim bozulmasına yol açar.
Eşlerden birinin danışman rolünü üstlenmesi: Örneğin, “senin durumunu anlıyorum, bundan sonra doğruyu bulmana yardımcı olacağım.”
Değerli okuyucular, iletişim kurarken eşimizi tam olarak dinlemek de çok önemlidir. Bazı hatalı dinleme biçimleri vardır bunlar;
Görünüşte Dinleme (Maske takarak dinleme): Dinliyor gibi görünme ancak gerçekte dinlememe şeklidir.
Seçerek Dinleme: Kişilerin dinlediklerini tecrübe, ortam ve beklentilerine uygun şekilde seçerek algıladığı dinleme şeklidir.
Savunucu Dinleme: Daha çok alıngan kişilerin genel konularda söylenenleri üzerine alınarak dinlemeleri ve savunmaya geçmeleridir.
Saplantı Dinleme: Ön yargılarla karar vermiş olarak dinleme şeklidir.
Tuzak Kurucu Dinleme: Karşısındakinin ağzından bir şeyler koparabilme amacıyla kasıtlı sorular sorma veya cevapların işine gelen tarafını alma şeklinde bir dinlemedir. Gazeteciler bunu iyi yaparlar.
Yüzeysel Dinleme: Dinleyicinin seviyesinin yetersizliğinden veya işine gelmemesinden dolayı konuşanın kastettiğinin dışında anlamlar çıkarmasıdır.
Yalnız Konuşma: Kişinin karşısındakinin söylediklerini dikkate almadan kendi söyleyeceğini söylemeye çalışmasıdır. Ancak bazen sevinç, üzüntü, şaşkınlık gibi duyguların ani ve aşırı yüklenmesiyle kişinin kendi kendine kısa süreli mırıldanmaları bunun dışındadır ve o doğal bir davranıştır.
İletişim hatalarını düzeltmeye yönelik örnekler verelim;
“Sen beni incitmekten zevk alıyorsun” yerine “senden bunları duymak beni çok incitti.”
“Beni her zaman başkalarının yanında aşağılıyorsun” yerine “geçen gün başkalarının yanında söylediklerin beni çok utandırdı.”
“Şimdi çaba gösteriyorsun ama artık çok geç, bunları beş yıl önce yapmalıydın” yerine “beş yıldır yapmadığın davranışları bugün yapıyor olman beni çok mutlu ediyor.”
Eşimizle doğru şekilde iletişim kurmanın faydalarını şöyle sıralayabiliriz;
Eşiniz yargılanmadığı için başlangıçta söylemeyi düşündüğünden daha fazlasını söyleyebilir.
Yaşanmış ve bitmiş bir olay ile ilgili çözümsüzlüğü kabullenir.
“Anlaşıldım” duygusunu yaşar ve kendisini iyi hisseder.
Evliliğinizde anlaşılabilmeniz duası ile Allah’a emanet olunuz.
Kıvanç Tığlı Bulut.
PSİKOTERAPİST DANIŞMAN.