Bağımlılık Mı Özgürlük Mü
Bir yıldır Korona virüs salgını ile boğuşuyoruz. Türkiye’de ilk vaka 11 Mart 2020’de görüldü ve o gün vaka sadece “1” idi. Gelinen noktada bir yılda toplam 2.693.164 vaka, 28.503 vefat. Günlük vaka 9 binlerde, günlük vefat 70’lerde. Bu illet can almaya devam ediyor. Bir yandan da hayatın her alanını etkileyerek insana hayatı dar ediyor.
Diğer yandan ülkemizde “bağımlılık hastalığı” da devamlı yükselişte. Bağımlılık, kişinin kullandığı bir nesne veya yaptığı bir eylem üzerinde “Kontrolünü kaybetmesi” ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır. Bağımlı olan kişi artık “ESİR”dir. Bağımlı olduğu şeyin esiridir. Özgürlüğünü kaybetmiştir. Ana hatlarıyla beş tür bağımlılık var:
1- Sigara Bağımlılığı,
2-Alkol Bağımlılığı,
3-Kumar bağımlılığı,
4-Madde Bağımlılığı
5- Teknoloji Bağımlılığı.
SİGARA BAĞIMLILIĞI:
Bakınız bu ülkede sigaraya bağlı hastalıklar sebebiyle ölenlerin sayısı yıllık 100 bin, günlük 300 kişi. Kaçımız bunun farkındayız? Bunu geçtiğimiz yıllarda gerek yazılarımızla, gerekse okullarda verdiğimiz Yeşilay Seminerlerinde sık sık dile getirdik. Günlük 300 kişi ne demek? Her gün bir uçak düşüyor ve kurtulan olmuyor. Ya da her gün içi yolcu dolu 6 otobüs şarampole yuvarlanıyor ve kurtulan olmuyor. Artık şu sigara bağımlılığına dur demeyecek miyiz? Yazık ediyoruz bu ülkenin insanına ve kaynaklarına. Bir paket sigara parasıyla 10 adet ekmek alınıyor biliyor musunuz?
ALKOL BAĞIMLILIĞI:
Alkol tüketiminde de maalesef durum vahim. Yüzde 98-99’u Müslüman ülkemde 2017 verilerine göre 83 milyon 635 bin litre içki tüketilmiş. Hem de içkiyi kesin olarak haram kılan(Maide90-91) bir dinin mensupları yıllık bu kadar içki tüketiyor.2020 de açıklanan bir istatistiki veriye göre 55 milyon yetişkinden 11 milyonu alkol tüketiyormuş. Ülkemde kişi başı alkol tüketimi de yıllık 2.5 litreymiş. İşin garip tarafı bazıları bu rakamlara bakarak “ülkemiz alkol tüketiminde diplerde” gibi saçma şeyler de dillendiriyorlar. Zira bu hastalıklı kafa ülkemizi, alkolün sudan çok tüketildiği batı ülkeleriyle kıyas ediyorlar. Elbette bu kıyasla o ülkelerden daha az tüketim olması normal.
DSÖ verilerine göre trafik kazalarının yüzde 60’ının sebebi alkol. Ülkemizde 2018’de 6675 kişi trafik kazalarında hayatını kaybetmiş. Bu şu demek: “Trafik kazalarında ölenlerin 4 bininin sebebi alkol.” Cinayetlerin yüzde 85’inin sebebi alkol. Bu alkol illeti aile facialarında da önemli bir paya sahip. Boşanmaların ¼’ünün sebebi alkol. Bakınız Türkiye’de 2019’da 155 bin boşanma olmuş. Buna göre “38 bin boşanmanın sebebi alkol.”
Bunları buraya almakla şunu demek istiyorum. Nereden bakarsanız bakınız gerek sigara gerek alkol zarar. Hem de katmerli zarar. Gerçi birileri alkol ve sigaradan milyar dolarları götürüyor. Tabi onlar için iyi pazar oluyoruz. Ama bizim de insan kaynaklarımız eriyor. İşin dini boyutu ayrı bir konu. Müslüman olup da içkinin haram olduğunu bilmeyen yoktur bu ülkede. Demek ki sorun bilgi eksikliği değil. Başka bir tedavi gerekli. Bu, hayatın tüm kademelerinde topyekûn duyarlı olmakla ve devletimizin ciddi adımlarıyla olacak. Biz alkolün haramlığını, sağlığa zararlarını anlataduralım TV de oynayan dizilerde özendiriliyor. İçmeyen çağdışı sayılıyor, içmek modernlik olarak lanse ediliyor. Şehirlerde adım başı içki satılan mekânlar, meyhaneler var. Hatta kanunen yasak olmasına rağmen caminin dibinde dahi alkol satılan büfeler var. Hulasa her ne şekilde olacaksa bu alkol ve sigara illetinden bu necip milletin evlatları korunmalıdır.
TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI:
Teknolojinin sayısız faydaları yanında bilinçsiz ve kontrolsüz kullanımıyla bazı zararları da inkâr edilemez gerçektir. İşte bunların yanlış kullanımıyla ortaya çıkan yeni bir bağımlılık türü: İnternet ve teknoloji bağımlılığı önümüzdeki süreçte bu bağımlılık türü de çok başımızı ağrıtacak gibi duruyor. İnternet ve teknoloji bağımlılığı, “kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığında yoksunluk yaşadığı bir durum” olarak tanımlanmaktadır. Dört türü vardır: 1-İnternet ve Sosyal Medya 2-Telefon Tablet 3-Oyun Konsolları, 4-Bilgisayar ve Tv.
Bağımlılık belirtileri nelerdir? Bağlanılan şeye harcanan vakit artar. O şey azalınca veya kesilince huzursuzluk, uykusuzluk, iştahsızlık ortaya çıkar. Kullanılan şey hayatı olumsuz etkilemesine rağmen yine de devam edilir. O şeyle ilgili kontrol kaybedilmiştir. Yemek öğünlerinden ve derslerden ödün verilmiştir. Kişi hep bağımlı olduğu şeyi düşünür ve zamanının büyük çoğunluğunu bununla geçirir, bu aletlerden uzak kaldığı zaman GERGİN ve BOŞLUKTAYMIŞ gibi hisseder. Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalır.
Teknoloji bağımlılığı son bir yıldır korona virüs tedbirleri sebebiyle evlere kapanmamızla birlikte özellikle çocuk ve gençlerimizi daha da tehdit eder hale geldi. Zira okullar kapalı ve eğitim uzaktan bu teknolojik aletlerle yapılıyor. Başka da bir yol gözükmüyor. Tam bu noktada ailelere çok ama çok mühim vazifeler düşüyor. Çok zor ama çocuklarımızı ve gençlerimizi teknolojinin zararlarından korumak zorundayız. Bunun için önce kendimizi korumak zorundayız. (Tahrim 66/6) Kendini korumayan başkasını hiç koruyamaz. Sonra da ailemizi korumak durumundayız.. Mesela günün bir saati AİLE SAATİMİZ olsun. O saatte tüm Tv, bilgisayar, tablet telefon ne varsa kapalı dursun. O saatte çocuklarımızla sohbet edelim, kitap okuma, oyun vs etkinliklerde bulunalım. Çocuklarımıza küçük yaşlarda telefon almak yanlıştır. Evde bilgisayar, tablet kullanımı kontrollü ve sınırlı olmalı. Belirli kurallar olmalı evde. Çocuklarımız bilgisayarı, tableti ve cep telefonunu evde göz önünde bir yerde kullanmalı. Canlı derslere de dikkat edilmeli. Zira çocuk ders anında dahi oyunla meşgul alabiliyor.
Recep Şahan.
FANİ DUNYA FORUM HABERLER
