Gönderen Konu: Futbol Bâtıl Bir Din mi 3 (Okunma sayısı 683 defa)

fanidunya NET · « : Nisan 10, 2025, 06:31:36 ÖS »

Futbol Bâtıl Bir Din mi 3

DEVASA FUTBOL ENDÜSTRİSİ

* Yazılı ve görsel medya, vs’nin etkisi ile zamanımızda popülaritesi artan spor, özellikle de futbol, geniş kitlelere yayılıp, bir taraftan bir gösteri ve eğlence faaliyeti olarak tüketim sektörüne evrilirken, diğer taraftan da önemli finans hareketlerinin yaşandığı cazip bir ekonomik faaliyet alanı haline gelmiştir.

Bugün sayıları milyonları bulan taraftarların ödedikleri gişe hasılatı, sponsorluk gelirleri, yayın ve medya gelirleri, lisanslı ürünler (futbolcu, teknik ekip, malzemeler, vs) gelirleri, reklam gelirleri, vs gelirleri ile Dünya futbol endüstrisinin değeri 114 milyar doları aşmıştır (Pricewater house coopers 2013 raporu). Bu meblağ 129 ülkenin milli gelirinden daha fazladır. Başta futbol olmak üzere spor, televizyon dağıtım anlaşmalarıyla milyarlarca kişiye ulaşınca büyük pazar haline geldi. Piyasanın büyümesi, özel sermaye yatırımcılarını, devlet varlık fonlarını ve borç vermeye istekli bankacıları cezbetti. Bu durumun farkında olan küresel sermaye şirketleri küresel spor pazarını ele geçirmişlerdir. Küresel futbol pazarının bugünkü iki önemli patronu, Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) ve Avrupa Futbol Federasyonları Birliğidir (UEFA). Daha sonra Amerikan şirketleri pazara girdiler(Elliott investment management (Amerikan yatırım yönetimi firması), Rockefeller (Dünya finans/banka devi), Amerikan JP Morgan Chase). Hatta JP Morgan şirketi, Avrupa şampiyonlar liğine alternatif olarak, aralarında Barcelona, Real Madrid, Liverpool ve Manchester United, Inter, Milan ve Juventus… gibi 18 büyük takımın yer aldığı Avrupa Süper Ligi kurmak istiyordu.

*Zamanımızda Futbol devasa bir tüketim endüstrisi haline gelmiştir. Artık futbol, sadece bir ayak oyunu (football) değil, federasyonlar, kulüpler ,idareciler, antrenörler, hakemler, futbolcular, seyirciler ve bahisler gibi pek çok yan kollarıyla devasa bir endüstri sektörü haline gelmiştir. Futbol endüstrisinde milyar dolarlar dönmektedir. Futbol bir epidemi halinde bütün kıtalara yayılmaktadır. Buna paralel olarak da FIFA’nın gelirleri artmaktadır. FIFA 2023-2026 döneminin ilk yılında 1.7 milyar ABD doları gelir elde ettiğini bildirmiştir. FIFA, 2023-2026 dönemi için 11 milyar dolarlık bir bütçe hedefini aşmayı hedeflediğini bildirmiştir. Bu gelirler yayın, pazarlama haklarının satışı(sponsorluk yoluyla),lisans hakları, ağırlama hakları, biletlerden elde edildi. FIFA, 2026 dünya kupası için dünyanın önde gelen şirketleriyle ticari ortaklık kurmuştur. Bunlardan biri de dünyanın önde gelen entegre enerji ve kimya şirketlerinden biri olan Aramco ile 4 yıllık bir ortaklık anlaşması yapmıştır. FIFA ayrıca futbolun geliştirilmesi için 1600’dan fazla özel projeye destek vermektedir. FIFA’nın varlık toplamının 6.1 milyar ABD dolarını geçtiği bildirilmiştir. Ülkelerin futbol federasyonlarının bütçeleri de bir hayli kabarıktır (2017 göre, Fransa;182.6 milyon Eu., İspanya; 160 mily.Eu., Almanya; 145 milyon Eu., Brezilya; 170 mil. Eu. Arjantin; 68 mil. Eu., Uruguay; 24.5 mily.Eu.). TFF (Türkiye futbol federasyonu)’nin 2022-2023 bütçesi 1.9 milyar TL.(dönem avro kuruna göre 100 milyon Eu.) olmuştur. TFF’nin sponsor geliri:150 milyon TL.,tv gelirleri: 2 milyar TL olmuştur. TFF, Avrupa’nın 6. büyük futbol ekonomisine sahiptir (Yıldırım Demirören, TFF eski Başkanı 03/05/2018 ulus.futbol ek.formu).

*Kulüplerin harcamalarına gelince; Sporcu ve teknik ekiplerin ücretleri, sporcu satın alınması ve bonservis bedelleri, işletme ve yönetim giderleri önemli kalemlerdir.

FUTBOL BİR SÖMÜRÜ VASITASIDIR

*Mesele dönüp dolaşıp paraya dayanmaktadır. Spor ve dalları amatörce meşru eğlence ve insanlığa hizmet için değil, birer para kazanma sektörü haline dönüştürülmüştür. Kulüpler şirketleşerek kâr amacı güden kurumlar haline geldiler. Öyle ki, klüplerin müsabaka ve antrenmanlardan oluşan ana spor faaliyetleri, bilet ve malzeme satışları, müsabakaların organizasyon ve koordinasyon işleri, yayın, sponsorluk, reklamlar,stadyum işletmesi ve iştirakler,vb kaynaklardan elde edilen gelirlerle futbol ekonomisi, 14 milyar doları Avrupa’da olmak üzere, Dünya’da 70 milyar doların üzerinde bir hacme ulaşmıştır. Bundan ayrı olarak bahis sektörünün cirosu Dünya’da yılda 750 milyar dolara ulaşmıştır.

Ayrıca yeryüzünde yaklaşık 75 bin adet bahis sitesi on line hizmet vermektedir. ABD Adalet Bakanlığının verilerine göre tüm dünyada yasal olmayan bahis miktarlarının 511 milyar dolar olduğu belirtiliyor (Illigal gambling costs industry and taxpayersbillions report). Bahsin sadece resmi kaynaklardan değil illegal yollardan ve küçük bahis organizatörleri tarafından da oynatılıyor olması gerçek rakamı daha da büyütmektedir. Sözün kısası; Küresel sermaye sporu bir endüstri haline getirmiştir.

*Türkiye‘de şans oyunlarına yatırılan para yılda 2,5 milyar doları buluyor. Bu paranın sadece 1,6 milyar dolarlık kısmı İddaa‘dan geliyor. Ülkemizde, İçişleri Bakanlığı‘nın verilerine göre 500 binin üzerinde kişi internet üzerinden sanal bahis oynuyor. Kara paranın(Kaynağı yasal olmayan yollardan kazanılmış para. Kumar, yasa dışı bahis, fuhuş, uyuşturucu, silah ticareti, vs den kazanılan para) sisteme girimesinin önemli yollarından birisi de yasa dışı bahislerdir.

Burada toplanan paralar, bankacılık sistemi, elektronik ve kripto para ile yasal ssteme giriyor (1,2).İçişleri Bakanı S.Soylu sanal kumarda 50 milyar dolar dönüyor dedi(13 Şubat 2021).

1- Aydın Şensoy, Bahis çukuru. Tekin yayınları.

2- Tuğrul Akşar, Sporun sırtında yükselen bir ekonomi. Bahis ekonomisi 2 Kasım 2009 Dunya. com/köşe yazısı

İNTERNET RADYOMUZ 24 SAAT YAYINDADIR.
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Futbol Bâtıl Bir Din mi 3 (Okunma sayısı 683 defa)

fanidunya NET

Futbol Bâtıl Bir Din mi 3