Gönderen Konu: Hz. Ömer Mahkemede (Okunma sayısı 197 defa)

fanidunya NET · « : Mart 27, 2025, 07:45:32 ÖÖ »

Hz. Ömer Mahkemede

*Değerli okuyucular, ‘Adalet mülkün temelidir’ sözünü dilimize pelesenk etmişizdir. Devlet, hukuk meseleleri açıldığında da aklımıza ilk gelen veciz söz de bu olur. Ama bu sözün içi ne kadar doldurulur, tatbikatta ne derece buna uyulur? Onu sizin irfanınıza bırakıyorum. Ben sadece bu sözün sahibi Hz. Ömer’in(r.a.) bir tatbikatını nakledeceğim.

*Hz. Ömer’in hilafeti zamanında sıradan bir kişi olan Übey bin Kaab bir meseleden dolayı halifeyle münakaşa eder. Her iki tarafta kendinin haklı olduğunu ileri sürer ve tartışmada bir sonuca varılamaz. Bunun üzerine adalete gitmekten başka bir çare kalmamıştır. Hz. Ömer, Übey’e ‘adalete başvur, şikayetini yap’ der. Hele bir düşünün!

Ortaçağ diktatörlüklerinin hüküm sürdüğü bir zamanda, Devlet başkanı Hz. Ömer(r.a.) bunu söylüyor. Bugünkü demokrat devletler de bile halktan biri, devlet başkanı ile tartışabilir mi, bu mümkün müdür? Tartışanı ne yaparlar.. değil mi?

Devlet başkanı bir de ‘mahkemeye başvur’ diye yol gösterir mi?

*Ama adalet anlayışını kâmil mânâda, imandan, İslâm’dan alan Hz. Ömer bunu yapmıştır. Halifenin teklifi üzerine Übey bin Kaab da Kadıya(hakime) şikâyetini yapmıştır.

*Hakim(kadı) Zeyd bin Sabit’tir. Duruşmaya gelen Hz. Ömer’e, Zeyd saygı göstererek ayağa kalkar. İşte bu anda Dünya hukuk tarihine altın harflerle yazılacak muhteşem bir olay olur; Hz. Ömer, Zeyd’e hitaben ‘bu, senin ilk adaletsizliğin’ diyerek, sözünü şöyle sürdürür:

‘ Adalet, istisnasız kimseye ayağa kalkmamalıdır. Ama herkes, adalete ayağa kalkmalıdır’ der. Ve Übey’in yanına oturur. Sonra Zeyd’e hitaben ‘Sen otur, biz senin huzurunda eşit şekilde ayakta muhakeme olalım’ der. Bugün bunu, kendine ‘demokratım’ diyen hangi devlet başkanı yapabilir?

*Übey’in davasını isbat edecek delili yoktur. Bu yüzden Übey, halifenin yemin etmesini ister.

Davalının Emir-ül Mü’minin olması sebebiyle; Hakim Zeyd, Ubeyd’den bu hakkından feragat etmesini ister(devlet başkanı hiç yalan söyler mi ki, yemin teklif edilsin?). Bunun üzerine Halife Hz. Ömer’den ikinci sert ikaz gelir. Ve şöyle der; ‘Senin huzurunda sıradan biriyle, halife eşit olmadıkça, âdil olamazsın.

Adalette herkesten ne isteniyorsa halifeden de o istenecektir. Aksi takdirde adalete nüfuzlu insanların gölgesi düşmüş olur! Böyle davranan hakim de, hakimlik makamına lâyık olamaz’ der (1).

‘Kadı, zulmetmeyip, adaletle hüküm verdiği zaman, Allah, onun yanındadır (yardım eder). Kadı adaletsizlik yaparsa, Allah’ın yardımı kesilir ve artık şeytan onunla beraber olur’ der(2). Ve Hz. Ömer, Dünya adalet tarihinde yer etmiş meşhur sözünü söyler. ‘El-adlü esas-ül- mülk’ (Adalet mülkün temelidir).

*Devletin temeli adalettir. Adaletin olmadığı bir devlet sonunda yıkılmaya mahkumdur. Dünya hukuk tarihine altın harflerle yazılsa yeri olacak bu hüküm, aslını, mânâsını ilâhi vahiy’den, Kur’ân’dan alıyordu.

*Binlerce yıl geçmesine rağmen, acaba insanlık, modern hukuk, Kur’ân’ın bu ilâhi gerçeğine ulaşabilmiş midir?

*İslâm’ı, bazı Müslümanların yanlış tatbikatlarına bakarak değil de, Kur’ân’a ve Hz. Peygamber’in(sav) ahlâkına, tatbikatına bakarak değerlendirmek gerekir. Aksi taktirde İslâm’a bühtan edilmiş olur.

Allah-ü Teâlâ yüce Kur’ân’da şöyle buyuruyor: “Allah, size emanetleri mutlaka ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman da, adaletle hükmetmenizi emrediyor. Gerçekte Allah, size ne güzel öğüt veriyor. Şüphesiz Allah, hakkıyla işiten ve görendir.”

“Ey iman edenler! Şahitlik yaptığınız zaman kendinizin, ana-babanızın , en yakınlarınızın aleyhine de olsa, Allah için şahitlik yapıp, adaleti titizlikle muhafaza edin. Zengin veya fakir (nüfuzlu veya halktan biri) olduğuna bakmadan adaletten ayrılmayın. Adaleti yerine getirmede nefsinize uymayın” (Nisa-58, 135).

---------------------------------------------------------

(1):Şibli Numani, Bütün yönleriyle Hz. Ömer ve devlet idaresi.

(2): Tirmizi, Ahkam-4.

Prof. Dr. Yusuf Özertürk.

İNTERNET RADYOMUZ 24 SAAT YAYINDADIR.
Yükleme linklerini görebilmek için üye olmanız gerekmektedir. Üye Ol veya Giriş Yap

FANİ DUNYA FORUM HABERLER

Gönderen Konu: Hz. Ömer Mahkemede (Okunma sayısı 197 defa)

fanidunya NET

Hz. Ömer Mahkemede