Cömertlikte Su Gibi Olmak
Mevlâna Celaleddin-i Rumi hazretlerinin meşhur mısralarından birisi de “cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi olmaktır…"
Akarsu hiç bitmez… Bütün bitkilere hayvanlara insanlara fayda sağlar… Herkes ondan faydalanır. Herkes ondan temizlenir.
Herkes ondan hayat bulur… Şehirler akarsu etrafında oluşur… Akarsu olmayan yerde hayat olmaz… Bu öyle büyük bir nimettir ki yazıyla anlatılmakla bitmez…
İşte Mevlâna hazretleri insanların cömert olmasını bir akarsu özelliği gibi gani, bol ve hiçbir ayırım yapmadan, hiçbir kısıtlama yapmadan herkese yayılacak şekilde öğüt veriyor…
Cömertliğin tarifi normal olarak nedir? İnsanın, sahip olduğu imkânlardan, muhtaçlara meşru ölçüler dâhilinde ve Allah rızasından başka hiçbir gaye gütmeden, ihsan ve yardımda bulunmaktır. Bu ne güzel bir ahlâk kuralıdır.
Mutasavvıflar cömertliği ruhun bir melekesi arzusu ve hoşlandığı olarak tarif ederler. Cömert insanların ruhu onları muhtaç olanlara vermeye, ihsanda bulunmaya sevk eder… Bu melekeye sahip olan kişi sosyal ortamda kendi imkânları ölçüsünde herkese ve her şeye yardım eder… Bu konuda da hiç kimsenin görmesini, beğenmesini düşünmez. Kimseden aferin almak gibi bir beklentisi olmaz. Bunu sadece ve sadece Allah rızası için yapar.
Cömertler “rızkı veren Allah'tır” inancıyla hareket ettiklerinden kalpleri de temiz ve zengindir. Bu temiz kalp ile kendi varlıklarıyla, her ne suretle olursa olsun başkalarına faydalı olmaya çalışırlar. Allah'ın kendilerine fazlı ve keremi ile verdiğine inanır ve bunlarda muhtaçların da hakkı olduğuna inanırlar.
Cömertliği kul hakkının temeli sayarlar. Bu sebeple de kendi haklarını herkese helal ederler. Kendi hakkını yiyenleri bile affederler.
Hatta kendi ihtiyaçlarını düşünmeden başkasının ihtiyaçlarını gidermeye çalışırlar. Cömertlikten birçok güzel haslet doğar…
Cömertler kerem sahibi olurlar. Herkese yardımcı olurlar. İntikam almaya gücü yetse bile Allah rızası için affeder. Herkesle iyi geçinir, kimsenin kusurunu araştırmaz.
S. Özden Güzey.
